Światło i szkło godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Światło i szkło, to witraż, czyli ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła wprawianych w ołowiane ramki osadzone między żelaznymi sztabami. Witraże stosowano głównie w budownictwie sakralnym. Technika witrażu znana była w starożytności, a renesans witrażownictwa nastąpił na przełomie wieków XIX i XX w sztuce secesji. Największy w Europie witraż (212 m2) znajduje się w kościele Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa w Rypi. W cyklu "Światło i szkło" poznamy najcenniejsze polskie witraże. Odcinek 1. Pelplin.Pelplin to niewielka, leżąca w województwie pomorskim miejscowość. Tu właśnie znajduje się pocysterski obiekt sakralny. Kaszubi mówią, że jest to Matka Kościołów na Pomorzu. Tematem przewodnim będzie historia witraży i odkrycia, których dokonano w tym miejscu w połowie XIX wieku. To idealne miejsce, na przykładzie którego możemy pokazać, jak okres baroku wpłynął na znikanie, a nawet niszczenie wcześniejszych głównie średniowiecznych witraży. Malarze i rzeźbiarze tworzący w okresie baroku zwracali uwagę na to, że kościoły są za ciemne i nie widać ich dzieł. Winą obarczali kolorowe witraże, które ograniczały ilość światła wpadającego do wnętrza świątyni. Pozbywano się ich, wstawiając jasne proste przeszklenia architektoniczne i tym samym doświetlając tworzone przez nich obiekty. W Pelplinie znajdują się dwa fragmenty średniowiecznych witraży, które są dowodem na istnienie przed wiekami całego zespołu wielkich witraży cysterskich w kościele. Na początku XIX wieku wiedza ta stała się inspiracją do stworzenia nowych witraży, nie tylko w Pelplinie. W programie odwiedzimy także Muzeum Architektury we Wrocławiu, gdzie pokażemy, jak na przestrzeni wieków zmieniały się witraże. Zaprezentujemy również tę część naszej historii, gdy witraże zniknęły zupełnie. Osoby występujące w programie: - dr hab. Marcin Czeski - prowadzący, pracownia konserwacji i restauracji witraży, Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu - ks. Wincenty Antoni Pytlik - kanonik gremialny kapituły katedralnej w Pelplinie - dr Magda Ławicka - kierownik działu architektury XIX i XX wieku, Muzeum Architektury we Wrocławiu

Opis (streszczenie): Światło i szkło to witraż, czyli ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła wprawianych w ołowiane ramki osadzone między żelaznymi sztabami. Witraże stosowano głównie w budownictwie sakralnym. Technika witrażu znana była w starożytności, a jej renesans witrażownictwa nastąpił na przełomie wieków XIX i XX w sztuce secesji. Największy w Europie witraż (212 m2) znajduje się w kościele Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa w Rypi. W cyklu "Światło i szkło" poznamy najcenniejsze polskie witraże. Odcinek 2 - Wrocław. W luterańskim kościele św. Krzysztofa we Wrocławiu znajdują się oryginalne renesansowe okna witrażowe. Obecnie w tym obiekcie umieszczone są kopie, gdyż w 1881 roku oryginały zostały złożone w Muzeum Starożytności Śląska, by po 1945 roku trafić do Muzeum Narodowego, gdzie znajdują się do dzisiaj. O historii opowiada Elżbieta Gajewska - Prorok, kustosz Muzeum Narodowego we Wrocławiu. W kościele św. Krzysztofa w okresie renesansu zamontowano witraże herbowe małżeństw wrocławskich patrycjuszy żyjących w tym mieście w drugiej połowie XVI wieku.

Opis (streszczenie): Odcinek nr 6 KrakówW Krakowie opowiadamy o średniowiecznych witrażach. Odwiedzamy jednak nie kościół Mariacki czy Wawel, ale Kościół Bożego Ciała, opowiadając o kwaterze, w której znajduje sięblisko 50 średniowiecznych witraży. Najstarsze pochodzą z przełomu XIV i XV wieku. W 1903 roku, prowadząc działania konserwatorskie na terenie kościoła Bożego Ciała, odnaleziono ponad 50 różnych fragmentów średniowiecznych witraży, które osadzono w jednym oknie. Odwiedzimy także wydział konserwacji witraży na ASP w Krakowie, gdzie opowiemy o tymjak wygląda konserwacja średniowiecznych witraży.

Opis (streszczenie): Odcinek nr 5 TurekW kościele w Turku znajdują się wspaniałe dzieła krakowskiego artysty i rektora Akademii Sztuk Pięknych Józefa Mehoffera. To m.in. polichromie zajmujące powierzchnię ponad 3000 metrów kwadratowych. Najważniejsze są jednak witraże, stanowiące arcydzieło sztuki tego okresu i największy zbiór znajdujący się w Polsce tego artysty. Opowiemy historię kościoła i przyjaźni ówczesnego proboszcza kościoła w Turku z Józefem Mehofferem. Odwiedzimy Muzeum Miejskie w Turku im. Józefa Mehoffera, w którym znajdują się wszystkie szkice i prace powstałe na potrzeby tutejszej świątyni. Odwiedzimy także Dom Józefa Mehoffera, będący częścią Muzeum Narodowego w Krakowie. Opowiemy o krakowskim artyście, który znany jest bardziej w Europie, niż w Polsce.

Opis (streszczenie): Odcinek nr 4 Wielichowo. Wielichowo (w okolicach Poznania), tutejszy kościół pw. św. Marii Magdaleny zachwyca witrażową różnorodnością. W okresie międzywojennym proboszcz zebrał pięciu witrażystów reprezentujących różne style, którzy stworzyli przepiękne witraże. Kościół mieści największy zbiór dzieł poznańskiego witrażysty Stanisława Powalisza i kilku innych artystów, których Powalisz zaprosił do współpracy. Są to: Jan Wałach z Istebnej, Jozef Ozmin z Poznania, Jan Piasecki i Wacław Piotrowski. Fundatorem był przede wszystkim ksiądz proboszczLudwik Górski, kapłan, ale także wizjoner, któremu zawdzięczamy dzieła artystów okresu Młodej Polski, będące niesamowitym i zachowanym w oryginale dziedzictwem tego okresu. Pieniądze pochodziły prawdopodobnie ze spadku po bracie księdza Górskiego, który zmarł na Madagaskarze. Spora część funduszy pochodziła także od parafian. O historii i wartości kulturowej witraży opowie nam Małgorzata Adamczak, witrażystka wykonująca od kilkunastu lat prace konserwatorskie w tym kościele. Warto podkreślić, że rozbudowa kościoła wykonana w 1936 roku kosztowała 175 tys. złotych z czego aż 75 tys. zł były datkiem proboszcza. Zamontowane w kościele witraże kosztowały ponad 20 tys. złotych. To był ogromny koszt. Witrażystka opowie nam o procesie konserwacji i z jakich szkieł wykonano te obiekty.

Opis (streszczenie): W niewielkim drewnianym kościele w Nowych Dworach koło Wielenia (województwo wielkopolskie) znajdują się niewielkie witraże - tonda pochodzące z 1610 roku. Na przykładzie obiektów prezentujemy historię obiektu. Kościół ten wybudowany prawdopodobnie przez Menonitów, wyróżnia się ciekawą architekturą. Najważniejszym elementem programu jest proces renowacji i konserwacji, a także odtwarzania witraży. Odwiedzimy w tym celu pracownię konserwacji i restauracji witraży na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Tam prowadzona jest konserwacja witraży z kościoła w Nowych Dworach.