Archiwum zimnej wojny godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Cykl powstał we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. W tym odcinku: Mówiono o Polsce: najweselszy barak w obozie. Na pewno był najlepiej zorganizowany. Byliśmy liderami kontrrewolucji. Powielacze, drukarnie, radiostacje, wchodzenie z przekazem na wizję telewizji. Tej technologii kontrrewolucyjnej zazdroszczono nam najbardziej. Szkolenia poligraficzne, przerzuty powielaczy tropiono we wszystkich krajach bloku. Mocne wyzwanie systemowi rzucił 10 - milionowy ruch związkowy. Jak Solidarność walnie pięścią, kuranty na Kremlu zagrają Mazurka Dąbrowskiego! Takie hasła potwierdzały, że Polacy podminowują cały blok sowiecki.

Opis (streszczenie): Niewyobrażalne dziś absurdy PRL zachęcały do podgryzania komuny drwiną. Szpile, żarty, skecze, prześmiewcze monologi wygłaszane pod salwy śmiechu trafiały boleśnie. Ironiści z darem obserwacji potrząsali posadami reżimu, naruszali bratnie sojusze, wyśmiewali dogmaty komunistycznej ideologii W Archiwum Zimnej Wojny weteran Radia Wolna Europa Janusz Marchwiński przypomina, jak legendy polskiej przedwojennej radiofonii na falach RWE wyszydzały dogmaty PRL, a także Leszek Długosz, poeta krakowski związany z Piwnicą pod Baranami, oraz Janusz Weiss z niezapomnianego tria Salon Niezależnych. Przypominamy kultowe nagrania Jacka Fedorowicza, Wiesława Dymnego, Jacka Kleyffa, Michała Tarkowskiego i innych.

Opis (streszczenie): W tym odcinku: Operacja Żelazo to była jedna z większych afer kryminalnych PRL. Od początku do końca pod patronatem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Napady rabunkowe, kradzieże, nawet morderstwa. Zdobywanie pieniędzy, złota i dzieł sztuki. Finansowano nimi działalność wywiadu MSW. W Archiwum Zimnej Wojny niezwykłe śledztwo dziennikarskie i jego autor Jerzy Morawski, filmowiec, autor dokumentu i książki Złota afera, oraz badacze czarnych stron historii PRL - Witold Bagieński, Władysław Bułhak, Krzysztof Madej.

Opis (streszczenie): Odcinek opowiada o autorach, których żelazna kurtyna odcięła od kraju. Publikowali w paryskiej Kulturze i londyńskim Pulsie, występowali przed mikrofonami Radia Wolna Europa, BBC I Głosu Ameryki. Gość programu Andrzej Krzeczunowicz, dziennikarz, dyplomata, długoletni pracownik i wicedyrektor Rozgłośni Polskiej RWE.

Opis (streszczenie): W epoce mediów społecznościowych nie pamiętamy, że w Polsce przez pół wieku każde rozpowszechnianie informacji podlegało kontroli cenzury. Instytucja ta działała niemal niepostrzeżenie, ale znamy ingerencje cenzorskie, które prowadziły do zamieszek. A ile wysiłku wymagało zrozumienie zagłuszanych stacji zagranicznych...? Drugi odcinek cyklu "Archiwum zimnej wojny" nosi tytuł "Pod kloszem cenzury". W studiu Mirosław Chojecki, twórca Niezależnej Oficyny Wydawniczej i emigracyjnego Wideo - Kontaktu, prof. Zbigniew Romek, wypowiada się także były cenzor Tomasz Strzyżewski.

Opis (streszczenie): "Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opadła żelazna kurtyna w poprzek kontynentu" - mówił Winston W tym odcinku autorzy opowiadają o sprawie, która wstrząsnęła bezpieką i partią komunistyczną w Polsce. 5 grudnia 1953 roku, równo po dziewięciu miesiącach od śmierci Stalina, uciekł na Zachód podpułkownik Józef Światło, wicedyrektor X Departamentu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Gośćmi audycji byli: prof. Andrzej Paczkowski, historyk, były członek Kolegium I Rady IPN, autor wielu publikacji, w tym "Trzy twarze Józefa Światły", i dr Robert Spałek z Biura Badań Historycznych oddziału IPN w Warszawie, autor książki "Komuniści przeciwko komunistom 1948 - 1956".

Opis (streszczenie): Rosyjskie początki samizdatu: mrówcza praca, maszyny do pisania, powielanie w kilku egzemplarzach pojedynczych wierszy albo pisemek. Nad Wisłą w latach 70. poszły w ruch powielacze, offsety, sitodruk. Nastąpił technologiczny przełom. W programie przypomniano czas, gdy słowo słychać było jak dynamit, cytując Jana Krzysztofa Kelusa, a nielegalne pisma i książki rozchwiały monolit totalitarny. W studiu - założyciele czołowych oficyn podziemnych wraz z urządzeniami, na których drukowali i szkolenie jak zbudować poligrafię z kilku desek, pasty do prania i gumki do majtek.

Opis (streszczenie): Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opadła żelazna kurtyna w poprzek kontynentu"- mówił Winston Churchill w przemówieniu w 1946 roku. To był początek zimnej wojny. TVP Historia prezentuje 18 - częściowy cykl autorstwa Andrzeja Mietkowskiego i Jana Sosińskiego, oparty m.in. na unikatowych nagraniach z weteranami tej wojny, która zdaniem wielu ekspertów wciąż trwa. Zobaczymy mało znane nagrania i archiwa z tamtego okresu, przypomnimy wydarzenia które w dużym stopniu kształtowały późniejszy układ sił. Cykl powstaje we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.

Opis (streszczenie): Odcinek o twórcach Wolnej Europy, o jej pierwszym zespole. Ta stacja, nadająca spoza kraju, zagłuszana i zwalczana, była dla milionów Polaków głównym źródłem informacji. RWE powstaje w ramach strategii powstrzymywania komunizmu. Ojcem chrzestnym stacji jest Biuro Koordynacji Politycznej, wyspecjalizowane w wojnie psychologicznej i dywersji. Zadanie jest jasne: wykorzystać uchodźców politycznych w zimnej wojnie z Sowietami. Szefowie sekcji narodowych mają autonomię tworzenia redakcji, ale pod nadzorem amerykańskiej dyrekcji. W studiu prof. Rafał Habielski oraz dawne sławy RWE: Janusz Marchwiński i Andrzej Krzeczunowicz. W nagraniach archiwalnych przewija się legendarna redakcja Głosu Wolnej Polski.

Opis (streszczenie): Wiem, do czego bolszewicy są zdolni. Są jednak rzeczy, które chociaż prawdziwe, nie nadają się do głoszenia publicznie. Jaskrawe ich poruszanie byłoby ciężkim błędem. Opinia brytyjskiego premiera mogłaby stać się hasłem wiodącym powojennej realpolitic naszych zachodnich sojuszników. Waszyngton i Londyn, broniąc wojennego przymierza ze Stalinem, bez skrupułów składały w ofierze powojenny los Polaków. Katyńskie kłamstwo Zachodu omawiają historycy: dr Sebastian Ligarski, dr Witold Wasilewski, profesorowie Andrzej Nowak i Andrzej Paczkowski. Pokazujemy wyjątkowe nagrania tych, którzy poznali prawdę i nie zostali wysłuchani albo byli głosem wołającego na puszczy, a są takie postaci jak prezydent Edward Raczyński, płk John H. Van Vliet, prof. Janusz Zawodny, amb. Arthur Bliss Lane, Józef Czapski i inni.

Opis (streszczenie): Ronald Reagan powtarzał: ten papież może zmienić świat. Prezydent wiedział, że pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny dała początek Solidarności. A ile jeszcze wydarzeń miało nastąpić? Kogo bardziej potrzebowali Polacy w czarnej nocy stanu wojennego? Dygnitarz PRL panikował przed pielgrzymką stanu wojennego: same trefne tematy, nie będą się podobały naszym sąsiadom. KGB biło na alarm: to wrogie wtargnięcie w przestrzeń Europy Wschodniej! Kardynał Wyszyński rozumiał to już w 1979: Ojcze Święty, Twój powrót, to przekroczenie żelaznej kurtyny. Gośćmi Andrzeja Mietkowskiego są: prof. Antoni Dudek, politolog, historyk, wykładowca UKS w Warszawie, autor m.in. "Historii politycznej Polski" oraz dr Andrzej Grajewski, politolog, publicysta, autor m.in. "Papież musiał zginąć. Wyjaśnienia Ali Agcy". W programie wykorzystano zdjęcia archiwalne pielgrzymek Jana Pawła II do Polski oraz wypowiedzi Paula Henze i Andre Frossarda.

Opis (streszczenie): W tym odcinku: Po stanie wojennym społeczeństwo traciło ducha, potencjał zadym się wyczerpał, strajki ustały, konspiracja kręciła się siłą rozpędu. Wtedy Mistrzejowice były prawdziwą oazą wolności. Biła stamtąd wola walki i oporu opartego na wierze, kulturze, odkłamywaniu oficjalnej propagandy. Sam inicjator Niezależnej Telewizji tak był rozkochany w nowym medium, że Jacek Fedorowicz żartował, zwracając się do ks. Jancarza: "Gdyby msza była, jak dawniej, po łacinie, to zamiast Deo gratias mówiłbyś Video gratias".

Opis (streszczenie): Komuniści postrzegali Kościół jako wroga numer jeden. Agentura bezpieki podważała wiarygodność niepokornych kapłanów. W PZPR zdecydowano: partia wobec duchowieństwa raz działa siłą logiki, innym razem logiką siły. Dyspozycje krucjaty antykościelnej płynęły z Moskwy. Do samego końca PRL. A nawet trochę dłużej.

Opis (streszczenie): W tym odcinku: Telewizje w demokracjach ludowych lubowały się w zachodnich pieśniarzach, broniących wolności w USA albo w Irlandii. Na festiwalach sopockich śpiewali, jak będą zmieniać świat. Organizatorzy nie mieli powodów do obaw. Te protest songi dalekim łukiem omijały prawa człowieka w Europie Wschodniej. Pete Seeger w Moskwie, Dean Reed w Lipsku, Paul Robeson w Pradze! Antyzachodnich bardów witano tu z otwartymi ramionami. Antykomunistom - przeciwnie, zamykano dostęp do estrady.

Opis (streszczenie): W tym odcinku: Zmiana nastawienia Polaków do Rosji, wykorzenienie historycznych antagonizmów to był fundament polityki rosyjskiej Jerzego Giedroycia. Redaktor przestrzegał: Boję się, by walka z sowietyzacją, z komunizmem nie przekształciła się w walkę antyrosyjską. Te odruchy są szalenie groźne. Musimy im przeciwdziałać. Powtarzał: Rosja fascynuje mnie jako kultura, literatura, poezja i zagrożenie. Oswajał czytelników Kultury z Rosją na wygnaniu i dysydentami w ZSRS. A przyjaciół Moskali nauczał: Nie może być wolnej Rosji bez wolnej Polski. Jego strategia dobrych stosunków z Ukrainą, Litwą, Białorusią i przede wszystkim Rosją nie znajduje precedensu w dziejach polskiej myśli politycznej. Cykl powstał we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.

Opis (streszczenie): W tym odcinku: Agencję Telewizyjną Solidarności tworzyli entuzjaści pierwszego niezależnego związku zawodowego. Mieli do dyspozycji skromne środki techniczne i zapał do walki o wolność słowa. Swoją rolę widzieli jasno: rozbić monopol propagandy PRL. Kamery Telewizji Polskiej wywoływały furię zwolenników Solidarności. W PRL kłamliwa propaganda latami sączyła się z odbiorników. Twórcy telewizji niezależnej uczyli się przełamywać nieufność. Wkrótce musieli nauczyć się robić telewizję podziemną. Każda kaseta wideo wpuszczona w drugi obieg rozszczelniała zaduch PRL, dodawała Polakom nadziei, wzmacniała chęć oporu.

Opis (streszczenie): "Nielegałowie w misjach specjalnych"Tajne komórki wywiadu koordynowały operacje agentów, zakonspirowanych pod przybraną tożsamością, bez osłony dyplomatycznej, namierzanych przez zachodnie kontrwywiady. Nielegałów PRL prowadził Oddział V Zarządu II Sztabu Generalnego. W Archiwum Zimnej Wojny - sekretne materiały szkoleniowe służb komunistycznych i rewelacje ekspertów na temat najbardziej efektownych akcji. Gośćmi Andrzeja Mietkowskiego są: dr Witold Bagieński, koordynator projektu badawczego IPN "Struktury i metody działania aparatur bezpieczeństwa w PRL" oraz dr Patryk Pleskot z IPN. Tematy: skąd wzięła się kwestia wykorzystywania nielegałów? Kto był pomysłodawcą tego projektu? Kim byli nielegałowie? Jakie musieli posiadać umiejętności? Pierwsza i druga fala tzw. nielegałów. Najbardziej spektakularne historie związane z nielegałami (kapitan Władysław Mróz, Adam Bitoński Beatrice, Zbigniew Kwiatkowski, Andrzej Madejczyk Lakar, Tomasz Turowski). Co stało się z siatkami nielegałów po 1990 roku? Czy Marian Zacharski, agent PRL - owskiego wywiadu w Stanach Zjednoczonych był nielegałem? Historia Jerzego Kaczmarka. Sukcesy działań nielegałów: sprawa Andrzeja Czechowicza. Jaką rolę pełni dzisiaj biały wywiad?

Opis (streszczenie): Kryzys atomowy. 13 dni, które mogły wstrząsnąć światem. W 1962 roku świat stanął na krawędzi wojny atomowej. Z jednej strony ryzyko agresji sowieckiej, uderzenia rakietowego z Kuby, z drugiej strony pokerowa zagrywka prezydenta Stanów Zjednoczonych. Czy to był blef? Czy John Kennedy miał wtedy asa w rękawie? Castro i Chruszczow podjęli bardzo niebezpieczną rozgrywkę. Kennedy musiał zareagować. Każdą rakietę wystrzeloną z Kuby uznamy za sowiecki atak na USA. Pentagon brał pod uwagę plan zbombardowania ośrodków rakietowych i inwazji. Gośćmi Andrzeja Mietkowskiego są: dr Przemysław Gasztold - Seń, historyk IPN, autor m.in. pracy "Zabójcze układy. Służby PRL i międzynarodowy terroryzm", dr hab. Paweł Kowal, politolog, historyk, ekspert do spraw polityki międzynarodowej oraz Andrzej Krzeczunowicz, dziennikarz, dyplomata, w Wolnej Europie od 1964 roku. Kiedy zaczął się kryzys kubański? W jaki sposób zareagował na niego prezydent Kennedy? Na ile rolę odegrała w tym psychologia i umiejętność przywództwa? Jaki był zamysł sowiecki? Co Rosja chciała osiągnąć, ustawiając na Kubie rakiety? Jak konflikty militarne i polityczne wpłynęły na decyzje Chruszczowa? Jakie popełnił błędy? Jaką rolę w całym tym kryzysie odegrał pułkownik GRU Oleg Pieńkowski? Czy ryzyko globalnej konfrontacji było realne? Dlaczego wygranym całej sytuacji okazał się Kennedy? Co było konsekwencją kryzysu kubańskiego? W programie znalazły się wypowiedzi archiwalne prezydenta Kennedy’ego, Adlaia Stevensona, stałego przedstawiciela USA w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, A. Rossa Johnsona, dyrektora Radia Wolna Europa w latach 1998 - 2004, oraz materiały amerykańskie.

Opis (streszczenie): "Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opadła żelazna kurtyna w poprzek kontynentu" - mówił Winston Churchill w przemówieniu w 1946 roku. To był początek zimnej wojny. Od maja TVP Historia prezentuje nowy, 18 - częściowy cykl autorstwa Andrzeja Mietkowskiego i Jana Sosińskiego, oparty m.in. na unikatowych nagraniach z weteranami tej wojny, która zdaniem wielu ekspertów wciąż trwa. Zobaczymy mało znane nagrania i archiwa z tamtego okresu, przypomnimy wydarzenia które w dużym stopniu kształtowały późniejszy układ sił. Cykl powstał we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.

Opis (streszczenie): Sport. Arena wojny. Rozgrywki zimnowojenne. Co to były za emocje, kiedy polscy siatkarze mierzyli się z Sowietami o olimpijskie złoto w Montrealu! Albo gdy kanadyjscy hokeiści grali ze Sborną! Dla wszystkich było jasne: to nie sport, to konfrontacja systemów. A sprawiedliwość musi być po naszej stronie! Gest Kozakiewicza w Moskwie, polscy bokserzy, którzy złoili skóry Sowietom - zimna wojna wdzierała się na ringi i bieżnie. Archiwum Zimnej Wojny przypomina czas, kiedy dla drużyn sowieckich i enerdowskich lekka atletyka była batalią, na którą posyłano pancerne, naszprycowane różnymi "wspomagaczami" potwory. Bo liczba zdobytych medali była miarą wyższości komunizmu. Wielkie momenty tych konfrontacji przypominają ich ikony - uczestnicy zmagań.

Opis (streszczenie): Prasa partyjna bije na trwogę: Wolna Europa wprowadza audycje muzyczne na osobiste polecenieprezydenta Lyndona Johnsona. Chce zdobyć zaufanie niedojrzałej politycznie warstwy społecznej. Zachodni rock podminowuje system komunistyczny. W programie prof. Jerzy Eisler, oraz gwiazdy Wolnej Europy - Barbara Nawratowicz, Janusz Marchwiński, Janusz Herburt - Hewell. Niezwykłe archiwalia.

Opis (streszczenie): Doktryna Giedroycia. Kultura. Instytut Literacki. Jerzy Giedroyć. Swoiste polityczne centrum na emigracji. Żartowano, że gdy przed wojną wydawał tygodnik Polityka, miał jedno z ciekawszych pism kulturalnych, ale to z Kulturą zbudował kluczowy ośrodek polityczny. Redaktor myślał o polityce wschodniej w kategoriach polskich obowiązków. Wskazywał, jak po Jałcie kontynuować kierunek, wytyczony niegdyś przez Piłsudskiego. Które projekty Giedroycia z czasów zimnej wojny były odniesieniem dla polityki polskiej po 1989 roku? I czy są nadal? Gośćmi Andrzeja Mietkowskiego są: prof. Rafał Habielski, historyk, prasoznawca, autor m.in. "Życie społeczne i kulturalne emigracji", dr hab. Paweł Kowal, politolog, autor m.in. "Testament Prometeusza. Źródła polityki wschodniej III Rzeczypospolitej"oraz dr hab. Paweł Sowiński, z Instytutu Studiów Politycznych PAN, autor m.in. "Tajna dyplomacja. Książki emigracyjnew drodze do kraju". W programie pojawiają się także archiwalne wypowiedzi Jerzego Giedroycia, Michała Hellera, Bohdana Osadczuka, IrinyIłowajskiej - Alberti, Marka Nowakowskiego, Gustawa Herlinga - Grudzińskiego, Czesława Miłosza i Natalii Gorbaniewskiej.

Opis (streszczenie): "Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opadła żelazna kurtyna w poprzek kontynentu" - mówił Winston Churchill w przemówieniu w 1946 roku. To był początek zimnej wojny. TVP Historia prezentuje 18 - częściowy cykl autorstwa Andrzeja Mietkowskiego i Jana Sosińskiego, oparty m.in. na unikatowych nagraniach z weteranami tej wojny, która zdaniem wielu ekspertów wciąż trwa. Zobaczymy mało znane nagrania i archiwa z tamtego okresu, przypomnimy wydarzenia które w dużym stopniu kształtowały późniejszy układ sił. Cykl powstał we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.

Opis (streszczenie): Frazesy o niełączeniu sportu i polityki słyszymy od haniebnych igrzysk w Berlinie w 1936 roku. Tymczasem kontekst agresji na Ukrainę przywołuje inną wojnę - w Afganistanie. I niechlubne igrzyska 80. roku w Moskwie. O najbardziej znanych przykładach bojkotów zawodów sportowych mówić będą m.in. historyk dr hab. Sebastian Ligarski, historyk zimnej wojny prof. Patrick Vaughan oraz dziennikarz TVP Sport - Leszek Jarosz. Ponadto rzadkie archiwalne nagrania z Igrzysk Olimpijskich z poprzednich dekad!

Opis (streszczenie): Cykl autorstwa Andrzeja Mietkowskiego i Jana Sosińskiego oparty m.in. na unikatowych nagraniach z weteranami zimnej wojny, która zdaniem wielu ekspertów wciąż trwa.

Opis (streszczenie): "Wyrwij murom zęby krat". Ten song Lluisa Lliacha poznali w Polsce chyba wszyscy. Był w latach 70. i 80. hymnem buntu. Ale to nie Kaczmarski, Gintrowski i Łapiński wcześniej wyznaczali ton. Było grono niepokornych, którzy przypominali, że nieważne, kiedy, ale jacy wrócimy na wolność. Gościem Andrzeja Mietkowskiego jest dr hab. Krzysztof Gajda, autor książek poświęconych twórczości Jacka Kaczmarskiegoi Jana Krzysztofa Kelusa. W programie usłyszymy wypowiedzi Jana Krzysztofa Kelusa, Jacka Kleyffa, Antoniny Krzysztoń, Janusza Marchwińskiego, Władimira Wysockiego, Urszuli Sikorskiej, Przemysława Gintrowskiego. Będą także fragmenty piosenek W. Wysockiego, A. Krzysztoń, K. Kryla, J. Kaczmarskiego. Artyści opowiadają, czym były dla nich tamte czasy, co znaczyło wówczas śpiewanie takich pieśni, co stanowiło o ich sile, kim się inspirowali, które piosenki stały się songami pokolenia. Krzysztof Gajda opowiada o tym, gdzie i kiedy w czasach komuny pojawili się pieśniarze niepokorni. Dla kogo śpiewali, o czym były ich piosenki, co było w nich takiego fascynującego. Mówią o tym, jakich pieśniarzy miała Polska i skąd wzięło się to zjawisko? W jakich warunkach słuchano tych nagrań na taśmach i kasetach? Dlaczego ich słuchano? Skąd określenie protest song? Czym były piosenki kontestujące rzeczywistość? Wraz z Andrzejem Mietkowskim wspominają także postać Władimira Wysockiego i Karela Kryla. Zastanawiają się, czy te utwory przetrwały do dziś. W programie cytowane są także wypowiedzi