Balans Bieli godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): "Nie bójcie się dzielić ze wszystkimi nadzieją i radością Chrystusa Zmartwychwstałego! Strzeżcie iskry, która została w was zapalona, ale jednocześnie nieście ją naprzód" - to słowa papieża Franciszka skierowane w orędziu na 38. Światowy Dzień Młodzieży. "Młodzi są przyszłością świata. Musicie mieć odwagę mówić o Chrystusie w waszych rodzinach, w waszych środowiskach edukacyjnych i zawodowych, w waszym wolnym czasie. Głoście Go przede wszystkim swoim życiem, ukazując widzialną obecność Chrystusa w waszym byciu, codziennym zaangażowaniu oraz w spójności każdej waszej konkretnej decyzji z Ewangelią. Pan chce, abyście byli odważnymi apostołami Dobrej Nowiny i budowniczymi nowej ludzkości" - to z kolei słowa skierowane do młodych w Medugorje w sierpniu 2024 r. W kontekście papieskich słów Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi o nowoczesnych współczesnych formach pobożności młodych ludzi.

Opis (streszczenie): "W najbardziej charakterystycznym dla siebie wydaniu człowiek średniowiecza nie był marzycielem ani wędrowcem. Był organizatorem, kodyfikatorem, budowniczym systemów. Do najpiękniejszych i najtrwalszych dzieł średniowiecza, które ucieleśniały tę potrzebę "budowania systemów"- w tym przypadku: kreowania przestrzeni sakralnej pełnej symboli i znaczeń - należą katedry" - tak w książce poświęconej średniowiecznemu widzeniu świata pisał brytyjski pisarz, filozof i świecki teolog C. S. Lewis. W programie Marek Zajac porozmawia ze swoimi gośćmi - w kontekście otwarcia po pożarze katedry Notre-Dame - o idei przyświecającej świątyniom zachodniego chrześcijaństwa, w szczególności paryskiej katedrze, o - jak pisał prof. historii Henryk Samsonowicz - "zawartym w niej zespole znaków, które odzwierciedlają świat niewidzialny, ukazują kosmiczny porządek, w którym Bóg stoi na miejscu najwyższym, a zbawienie jest nadrzędnym celem człowieczego. I w końcu o rozpisanym w kamieniu, na witrażowym szkle - wielkim przypisie do biblijnych opowieści i nauczania Kościoła".

Opis (streszczenie): Laicyzacja, odchodzenie od chrześcijaństwa, potęga islamu to tematy debaty w przestrzeni publicznej, które toczą się często w kontekście napływającej falami rzeszy imigrantów z państw muzułmańskich, ale też i w kontekście problemów społeczno - gospodarczych obywateli państw europejskich, którzy są muzułmanami. Czy rzeczywiście nasze wyobrażenia o problemie oparte są na faktycznych dowodach, czy w racjonalny odbiór rzeczywistości wdzierają się stereotypy i defetystyczne, katastroficzne nastroje? Z badań Krajowego Instytutu Studiów Demograficznych (INED), które świadczą o drastycznym kurczeniu się Kościoła we Francji, wynika, że w latach 2008 - 2020 odsetek katolików w wieku od 18 do 59 lat spadł z 43 do 25 proc. Innym faktem jest również to, że w tym kurczącym się pod względem liczebnym Kościele coraz większą rolę odgrywa nurt konserwatywny i tradycjonalistyczny. Jednocześnie procesy zmian w Kościele katolickim we Francji są często konfrontowane z żywotnością islamu. W ramach tej religii procesy laicyzacyjne nie są tak widoczne, a jednocześnie silny nurt fundamentalistyczny wpływa na stereotypowe postrzeganie tej religii jako monolitu, odpornego na procesy reformatorskie (choć nie zawsze jest to zgodne z prawdą). W programie Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi o historii chrześcijaństwa we Francji, o zmianach jakie przynosi świat, relacjach chrześcijaństwa z islamem i tlącym się renesansie wiary.

Opis (streszczenie): Caritas Polska zebrała 75 mln zł na pomoc dla powodzian. "Pieniądze pochodzą z ogólnopolskiej zbiórki kościelnej oraz wpłat indywidualnych i biznesowych" - przekazała organizacja. Do potrzebujących trafi m.in. 3 tys. kart przedpłaconych o wartości 6 tys. zł każda. O pomocy powodzianom i strategii wsparcia na kolejne miesiące Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi.

Opis (streszczenie): Czy duchowny znalazłby w Polsce miejsce, gdzie mógłby - na zakrętach swojej wiary, w depresji, przeżywając różne kryzysy - wyciszyć się i poukładać swoje życie? Czy księża, gdy coś się złego u nich dzieje, mają do kogo się zwrócić, z kimś porozmawiać? Czy mogą liczyć na pomoc duszpasterską? Na te i inne pytania odpowiedzą goście Marka Zająca w programie "Balans bieli".

Opis (streszczenie): "Siła Zanussiego polegała na tym, że nie stawiał kropek nad"i". Podejmował i podejmuje w swoich filmach tematy filozoficzne, teologiczne, egzystencjalne i eschatologiczne. Artysta nie ukrywa, że jest katolikiem, ale nie indoktrynuje, nie wyrywa chwastów, z dystansem patrzy na symbiozę sacrum i profanum" - to słowa ks. dr Andrzeja Lutra, publicysty i krytyka teatralnego. I właśnie o tym, co znaczy być twórcą chrześcijańskim we współczesnym świecie Marek Zając porozmawia ze swoim gościem Krzysztofem Zanussim.

Opis (streszczenie): "Nie potrzebujemy stanięcia murem za Kościołem, jaki znamy, lecz powrotu do źródeł, a zarazem wyjścia naprzód, ku prorockim wyzwaniom. Istnieje droga krytycznej ortodoksji oraz"obywatelskiej"wolności wierzących, niesprzeczna z lojalnością wobec Kościoła. Do pójścia nią potrzeba uczciwej powtórki z Nowego Testamentu, życia tym, co stanowi jego sedno, i świadomości ewolucyjnego charakteru tradycji. Kościół się zmienia, a teologia dojrzewa" - to cytat z książki "Zostać w Kościele / Zostać Kościołem" prof. Marka Kity, który w tym roku nominowany jest do Nagrody Dziennikarskiej "Ślad" im. bp. Jana Chrapka. O wizji współczesnego Kościoła, o diagnozie dzisiejszego kryzysu instytucji i o sensie chrześcijańskiej wiary Marek Zając porozmawia z prof. Markiem Kitą.

Opis (streszczenie): "Wiara jest przeciwieństwem pesymizmu, depresji, braku nadziei" - mówi Jan Grosfeld w niezwykłym wywiadzie rzece "Pałac płonie" ze Sławomirem Jackiem Żurkiem. "Tematem książki jest konkretny człowiek - z imieniem i nazwiskiem, z datą i miejscem urodzenia, z rzeczywistą biografią. To on jest tytułowym "pałacem w płomieniach" - podpalany zawieruchą dziejów i nieodwołalnie (wydawałoby się) ginący, a jednak ratowany, odbudowywany i wskrzeszany przez Boga, który - to najważniejszy refren tej książki - jest wierny! Przy czym jest to także człowiek z ogromnym poczuciem odpowiedzialności - nie tylko za siebie czy swoich bliskich, ale również za Kościół, za swoją Ojczyznę, za świat, w szczególności za kolejne pokolenia: za młodych". To fragment wypowiedzi kard. Grzegorza Rysia ze wstępu do tego wywiadu. I właśnie z prof. Janem Grosfeldem porozmawia Marek Zając w programie "Balans bieli".

Opis (streszczenie): "Jestem głęboko przekonany, że mozaiki ks. Rupnika powinny zostać usunięte z sanktuarium w Lourdes, ale na razie pozostaną na miejscu" - opowiedział bp Jean - Marc Micas, biskup Lourdes. Oświadczył zarazem, że jego zadaniem "jest dopilnowanie, aby sanktuarium przyjmowało wszystkich, zwłaszcza tych, którzy cierpią, w tym ofiary wykorzystywania seksualnego, zarówno dzieci, jak i dorosłych. W Lourdes cierpiący i zranieni, którzy potrzebują pocieszenia i zadośćuczynienia, muszą być na pierwszym miejscu. Jest to szczególna łaska tego sanktuarium: nic nie powinno przeszkadzać im w odpowiedzi na orędzie Matki Bożej, która zaprasza ich do przybycia tutaj w pielgrzymce". I właśnie o tym, jaki jest odbiór społeczny twórczości zdegenerowanych artystów oraz co powinno się z ich dziełami zrobić - Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi.

Opis (streszczenie): "Życie trzeba godnie przeżyć, bo jest tylko jedno. Zachować godność człowieka, to pozostać wolnym, nawet przy zewnętrznym zniewoleniu. Pozostać sobą - żyć w prawdzie - to jest minimum, aby nie zamazać w sobie obrazu dziecka Bożego"; "Ludzi zdobywa się otwartym sercem, a nie zaciśniętą pięścią"; "Mamy wypowiadać prawdę, gdy inni milczą. Wyrażać miłość i szacunek, gdy inni sieją nienawiść. Zamilknąć, gdy inni mówią. Modlić się, gdy inni przeklinają. Pomóc, gdy inni nie chcą tego czynić. Przebaczyć, gdy inni nie potrafią. Cieszyć się życiem, gdy inni je lekceważą". To tylko niektóre myśli, które ponad 40 lat temu przekazywał nam ks. Jerzy Popiełuszko. W programie Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi o wartości i znaczeniu - dla nas współczesnych - duchowego testamentu ks. Jerzego, ale także o nieznanych faktach z jego ostatnich dni życia.

Opis (streszczenie): "Magisterium Kościoła nie wypowiadało się dotąd wprost na temat roli zwierząt w boskim planie. Ale wszystko, co stworzył Bóg jest dobre, jest całością i uczestniczy w relacji Stworzenie - Odkupienie. Nie brak teologów wskazujących, że nie sposób wyobrazić sobie świata po Sądzie Ostatecznym bez udziału zwierząt. Dowody na to znajdziemy w wielu miejscach Pisma Świętego, najbardziej niezwykłe u Izajasza czy Ozeasza, według którego Bóg zawrze przymierze "ze zwierzem polnym i ptactwem powietrznym, i ze zwierzętami pełzającymi po ziemi" (Oz 2, 20). Oczywiście w niebie wszystko funkcjonować będzie inaczej - nie wiemy, jak, ale widzimy, jak nauka pokazuje głęboką jedność między światami ludzkim i zwierzęcym. Dlaczego w perspektywie eschatologicznej ta jedność miałaby ulec załamaniu? Mam więc nadzieję, że w raju znajdziemy się wraz ze zwierzętami" - to słowa o. dr. Stanisława Jaromiego, przełożonego klasztoru i rektora bazyliki św. Jakuba Starszego w Pradze. I właśnie o zwierzętach, o humanizacji i dehumanizacji Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi.

Opis (streszczenie): "Niepokoi mnie (), że w samym Kościele rola służebna, do której powołany jest każdy chrześcijanin, czasem w przypadku kobiet sprowadza się bardziej do roli niewolniczej niż prawdziwej służebności" - to fragment ze wstępu papieża Franciszka do książki "Dziesięć rzeczy, które papież Franciszek proponuje kobietom" Marii Teresy Compte Grau z Papieskiego Uniwersytetu w Salamance w Hiszpanii. "Podążając za myślą moich poprzedników uważam za konieczne nowe badania antropologiczne, uwzględniające postęp nauki i obecną wrażliwość kulturową, by coraz bardziej zgłębiać nie tylko tożsamość kobiecą, lecz także męską, by dzięki temu lepiej służyć człowiekowi" - pisał papież. I właśnie o roli kobiet w Kościele Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi.

Opis (streszczenie): "Papież jest głęboko przekonany, że jeśli jest coś, czego Kościół musi się nauczyć od Synodu, to jest to uważne słuchanie ze współczuciem tych, którzy cierpią. Zwłaszcza tych, którzy czują się marginalizowani przez Kościół". Tak brzmiał komunikat Biura Stolicy Apostolskiej dotyczący wytoczenia procesu słoweńskiemu księdzu Marko Rupnikowi, wydalonemu z zakonu jezuitów i oskarżanemu o molestowanie oraz przemoc seksualną wobec wielu kobiet. W opinii licznych komentatorów skandal wokół ks. Rupnika, który zasłynął wcześniej na świecie jako uznany twórca mozaik sakralnych, zaciążył na wizerunku Watykanu z powodu braku szybkiej reakcji i zdecydowanej postawy. Wyszło na jaw, że ks. Rupnik został ekskomunikowany, a następnie ekskomunika ta została zdjęta. W mocy pozostawały jednak inne ograniczenia nałożone na duchownego, lecz ksiądz je ignorował. I właśnie o tym, jak poważne są skutki działalności zdegenerowanych autorytetów, ale także o odbiorze ich twórczości w powszechnej opinii - Marek Zając porozmawia ze swoimi gośćmi.

Opis (streszczenie): Jest ich w Strefie Gazy tylko 650. Mowa o chrześcijanach, którzy w wyniku toczącej się od roku wojny giną pod kulami i umierają z głodu oraz wyczerpania. Niektórym udało się uciec choćby do Egiptu. "Nie ma bezpiecznego miejsca podczas tej wojny" - to słowa jednego z palestyńskich chrześcijan, który mieszka w kościele, aby przeżyć. Bo tam właśnie znajdują schronienie ci, którym udaje się żyć. Jak będzie wyglądać przyszłość chrześcijan w Gazie, jakiego wsparcia oczekują, czy możliwa jest zmiana ich tragicznego położenia - o tym porozmawiamy w programie "Balans bieli".

Opis (streszczenie): Św. Tomasz z Akwinu sformułował trzy wymogi "wojny sprawiedliwej", czyli usprawiedliwionego użycia zbrojnego przymusu. Zaliczył do niej: prowadzenie walki przez prawowitych władców, istnienie sprawiedliwej przyczyny i słuszność intencji wojującego. Za niesprawiedliwe natomiast uważał najazdy innowierców, pogan, heretyków, powstania chłopskie i wojny prowadzone bez akceptacji Kościoła. Obecny Katechizm Kościoła katolickiego w punkcie 2309 wymienia cztery warunki wojny sprawiedliwej, które wymagają: aby szkoda wyrządzana przez napastnika narodowi lub wspólnocie narodów była długotrwała, poważna i niezaprzeczalna; aby wszystkie pozostałe środki zmierzające do położenia jej kresu okazały się nierealne lub nieskuteczne; aby były uzasadnione warunki powodzenia i aby użycie broni nie pociągnęło za sobą jeszcze poważniejszego zła i zamętu niż zło, które należy usunąć. I właśnie o tym, czym jest wojna sprawiedliwa, jak ją definiować i jakie może mieć ona znaczenie współcześnie porozmawiamy w programie "Balans bieli". Program prowadzi Marek Zając.

Opis (streszczenie): "Słowa uczą, ale to przykłady pociągają w naśladowaniu. Ulmowie pokazali wartość gestu miłosierdzia swoim dzieciom. Nauczyli je tego". - mówi kard. Marcello Semeraro prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych. Zaznacza też, że "Rodzina Ulmów jest wzorem dla tych, którzy przyjmują uchodźców i imigrantów". 10 września 2023 r. w Markowej na Podkarpaciu kard. Semeraro przewodniczył beatyfikacji Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich siedmiorga dzieci. Paulina Guzik z kard. Marcello Semeraro porozmawia o znaczeniu beatyfikacji rodziny Ulmów dla Kościoła powszechnego i świata.

Opis (streszczenie): Jak wygląda kondycja psychiczna młodego człowieka? Dlaczego stale się ona pogarsza? Samotność, brak akceptacji, hejt - w jaki sposób wspierać młodzież w tym trudnym świecie? Na te i inne pytania odpowiedzą goście Pauliny Guzik w programie Balans Bieli.