Co dalej godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Dzieci i młodzież też mają poglądy. Ale skąd je biorą? Kto jest dla nich wzorem i dlaczego coraz częściej nie są to rodzice? Krótko mówiąc, jeśli nie my,to kto mebluje głowy naszym dzieciom i jaki niesie to skutek? Goście: - dr BOGDAN STELMACH lekarz i seksuolog, - dr MACIEJ GURTOWSKI, socjolog, ekspert ds. bezpieczeństwa, Klub Jagielloński ROZMOWA 1. - W wielu miejscach świata toczą się ostre spory o umysły dzieci. Jedni rodzice walczą przeciw oficjalnemu programowi nauczania, inni toczą bój o zawartość bibliotek. Gdzie leży granica? - Czy powszechny obowiązek szkolny wprowadził rodziców i państwo na kurs kolizyjny? A może trzeba winić czasy komunizmu, kiedy to pojawiło się hasło wszystkie dzieci są nasze. - Inni wskazują zbyt wcześnie rozpoczynaną przymusowa edukację seksualną i marksizm kulturowy. O modach panujących wśród dzieci i młodzieży mówi specjalne dla CD francuska profesor Chantal Delsol - historyk idei, filozof z Uniwersytetu Marne - la - Valle. Jesteśmy w okresie przejściowym i właściwie nie wiemy, dokąd zmierzamy. W każdej epoce istnieje coś, co możemynazwać "tajemniczym królem". Dlaczego tajemniczym? Ponieważ nie mówimy o nim wprost lub mówimy bardzo niewiele, a ma on ogromny wpływ na naszą postawę, na nasz światopogląd. Pięćdziesiąt lat temu istniał tylko jeden chrześcijański. Dzieci były wychowywane w tym duchu, nawet jeśli ich rodzice nie byli chrześcijanami. Dziś nasze pociechy skłaniają się ku czemuś innemu. Atakowane ze wszystkich stron różnymi bodźcami - na przykład źle rozumianą ekologią - boją się otaczającego ich świata. W każdej epoce jest coś, co ma wielki wpływ na nasze dzieci. Warto jednak pamiętać, że nie zawsze musimy - i nasze dzieci również - zgadzać się z kierunkiem, w którym wieje wiatr. ROZMOWA 2. - Co dziś jest tym tajemniczym królem, o którym mówi prof. Delsol? - Mody intelektualne i ideologie prowadzić mogą do zjawisk niepokojących. Pod wpływem ideologii: ślad węglowy największym wrogiem ludzkości młodzi ogłaszają, że nie chcą mieć dzieci. Kiedy indziej dzieci ogłaszają, że chcą sobie wybrać płeć, a operacje niosą skutki nieodwracalne. ROZMOWA 3. - Młodzi zawsze chętnie chłonęli rozmaite mody i ideologie, ale dziś, w czasach mediów społecznościowych lepiej to widać. PODSUMOWANIE Przeprowadzone w Karolinie Północnej trzyletnie badania wykazały, że 78 proc. nastolatków w wieku 13 - 17 lat sprawdza swoje urządzenia mobilne co najmniej raz na godzinę. Aż 35 proc. młodych ludzi twierdzi, że korzysta z co najmniej jednej z pięciu głównych platform mediów społecznościowych niemal bez przerwy. Dzieci te stają się nadwrażliwe na informacje zwrotne od swoich rówieśników - mówi prof. Eva Telzer, psycholog z Uniwersytetu Karoliny Północnej w Chapel Hill. Wiemy więc, SKĄD czerpią wiedzę i inspirację dzieci. Ale JAKĄ? O tym rozmawialiśmy dziś w CD. (Jeśli wszystkie dzieci są nasze, to znaczy że twoje dziecko nie jest twoje.)

Opis (streszczenie): W co dziś wierzy Rosja? To pytanie, na które bezskutecznie próbuje znaleźć odpowiedź reszta świata. Wierzy w nagą siłę? W swoje szczególne przeznaczenie? W to, że jest Trzecim Rzymem? W Putina samodzierżcę? W mit imperium? Uczestnicy: - prof. HENRYK GŁĘBOCKI historyk, publicysta, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego. - prof. BARTOSZ JASTRZĘBSKI filozof, etyk, kulturoznawca, wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego ROZMOWA 1: - Rosja wieczna ofiara, zawsze w okrążeniu, przeciw której wszyscy się sprzysięgli, Rosja prześladowana to narracja niezwykle silna w propagandzie - 9 maja 2012 r. , Putin oświadczył: Nasz kraj (...) dał wolność narodom świata. Mit zwycięstwa nad faszyzmem, nieustannej wojny przeciw faszyzmowi, mit kraju, który musi wyzwalać innych i wyzwolonej ziemi nie odda nigdy. Ukraiński reżyser SIERGIEJ ŁOŹNICA w swoich filmach ("Szczęście ty moje", "Łagodna") analizował moralny nihilizm, przemoc i pustkę moralną współczesnej Rosji. Oto co powiedział o obecnej postawie Rosjan: Zaskoczyło mnie to, że Rosjanie nie protestowali przeciwko wojnie. Jak to możliwe? Kiedy wojna się zaczęła, protesty stawały się coraz słabsze, a potem nie było już nic. To pokazuje nam poziom moralności lub niemoralności i sytuację społeczeństwa oraz to, jak to społeczeństwo jest zdegradowane. // Nie powinniśmy mówić o moralności czy wierze, ale o agresji, która jest wszędzie. // Aby zrozumieć, co się stało, musimy dostrzec, że mamy naprawdę poważnego wroga, którego musimy badać i obserwować, by wiedzieć, czego możemy się po nim spodziewać. To zadanie dla poważnych naukowców. ROZMOWA 2: - Wezwanie Siergieja Łoźnicy jest kluczowe: tak jak trzeba było analizować fenomen japońskich żołnierzy ginących za cesarza czy Niemców ubóstwiających Hitlera. Akceptacja dla wojny chyba ma jednak w Rosji inne podłoże niż głęboką miłość do wielkiego przywódcy? W co zatem wierzy przeciętny Rosjanin zgłaszający się do komendy uzupełnień. - A może bardziej uzasadnione jest pytani,e w co nie wierzą Rosjanie? Np. w to, że mają jakikolwiek wpływ na to, co robi Kreml? Że ich opinia się liczy? Czyli akceptacja wojny i rosyjskiego losu byłaby takim fatalizmem, naznaczonym słowami byle gorzej nie było.ROZMOWA 3: - Porozmawiajmy o religii. Niemal trzy czwarte Rosjan uważa się za prawosławnych chrześcijan, Jednak tylko 4 -6 proc przyznaje się do regularnych praktyk religijnych. Chętniej wierzą w Świętą Rosję niż chodzą do Cerkwi. To pokłosie komunizmu? Czy globalnej laicyzacji? Jak postrzegają Boga współcześni Rosjanie? Dlaczego mentalność Rosjan okazała się tak inna od mentalności Ukraińców? (Ukraińcy zbuntowali się przeciw władzy Janukowycza, organizując Majdan; Rosjanie zachowali bierność i zjednoczyli się wokół Putina). - Co jest silniejsze" - resentymenty carskiego imperium, czy mit potężnego ZSRR? Krótko mówiąc, za kim dziś Rosjanie tęsknią bardziej: Za Piotrem Wielkim i Katarzyną II czy za Józefem Stalinem? Podsumowanie: Rosjanie w przeważającej części chcą wierzyć i wierzą, że Rosja ma zawsze rację! Tak myśleli ich pradziadowie, dziadowie: od setek lat cały świat był przeciwko Rosji, ale Rosjanie nigdy nie poddawali się, nie przegrywali. I dziś jest podobnie, dziś świat znowu stanął przeciwko Rosji, trwa kolejna wojna ojczyźniana. Takie jest, w większości, myślenie prostego Rosjanina.

Opis (streszczenie): Wedle definicji infantylizm to naiwność i niedojrzałość w zachowaniu osoby dorosłej. Skoro dorosłej, to znaczy, że takiej, która ma lub może mieć istotny wpływ na losy swojego kraju. Czy to zagrożenie dla społeczeństwa i dla jego bezpieczeństwa? Czy egoizm i brak zrozumienia, że każde działanie ma swoje konsekwencje, grozi zachodnim demokracjom? Goście: - dr MICHAŁ KUŹ, ekspert ds. stosunków międzynarodowych, Uczelnia Łazarskiego, - dr MACIEJ GURTOWSKI, socjolog, ekspert ds. bezpieczeństwa ROZMOWA 1. - Naukowcy wskazują na kilka niepokojących kwestii związanych z infantylizmem dorosłych w rozumieniu świata. Brak zrozumienia tego, jak działają nowoczesne technologie, skłonność do akceptowania teorii spiskowych, daleko posunięty indywidualizm połączony z brakiem akceptacji dla odmiennych poglądów. - Czy dzisiejsze metody walki politycznej, ale i świata biznesu i reklamy, nie rozniecają tej niedojrzałości? W polityce liczą się emocje, nie argumenty. Gdy świat prezentowany jest w kategoriach fajny vs wstrętny, występuje brak akceptacji dla drugiej strony. Reklama podpowiada: najważniejszy jesteś ty i twoja samorealizacja, teraz, natychmiast. ROZMOWA 2. - Na czym powinna polegać zdrowa polityka bezpieczeństwa państwa w czasach infantylizmu? - Bezpieczeństwo państwa i jego pomyślny rozwój zależy także od konsensusu co do tego, na jakich fundamentach i w jakim kierunku powinno się rozwijać. Tymczasem współczesny infantylizm często propaguje uproszczone wizje świata. Ludzie chorują i umierają,leczmy wszystkich za darmo. Podatki nam doskwierają, zlikwidujmy podatki. - Gdzie jest w tym wszystkim miejsce na pojęcia dobro wspólne, społeczna odpowiedzialność, cnoty obywatelskie? Podsumowanie: Rosyjski dziennikarz niezależny Arkadij Babczenko postawił tezę, że putinizm to pierwszy w dziejach reżim oparty w całości na zachowaniach dewiacyjnych. W artykule "Infantylizm jako oficjalna ideologia Rosji" napisał: Infantylizm to przede wszystkim niezdolność do wzięcia odpowiedzialności za swoje czyny, niezdolność do rozumienia, że takie czy inne działania prowadzą do takich, a nie innych skutków. Wiara w to, że to Amerykanie zorganizowali rewolucję na Ukrainie, że Ameryka nienawidzi Rosjan, i wysyła do niej Żydów i liberałów, którzy ukradną wszystkie pieniądze. Ale Putin jest dobry. Ale rzeczywistości nie da się oszukać i każdy będzie musiał dorosnąć -przypomina Babczenko. Tyle że to dojrzewanie może okazać się bardzo bolesne.

Opis (streszczenie): 8 maja minęła 78. rocznica zakończenia II wojny światowej. Wojny, którą zapoczątkowała agresja Niemiec na Polskę. Czy Niemcy pamiętają jeszcze o tym tragicznym okresie? Czy rozliczyły się z przeszłością, a przede wszystkim, czy zadośćuczyniły krzywdom, których były sprawcą? Goście: prof. Grzegorz Kucharczyk - historyk, Polska Akademia Nauk, prof. Wojciech Kunicki - germanista, filolog, Uniwersytet Wrocławski. Rozmowa 1. - O stosunku Niemców do okresu II wojny światowej w relacji Cezarego Gmyza z Berlina. Jeśli chodzi o stosunek Niemców do okresu II wojny światowej, to można powiedzieć, że rządzą nim dwa mechanizmy znane z psychologii. Pierwszy z nich to mechanizm wyparcia. Niemcy nie mogą nie mieć świadomości tego, co się działo u nich w latach 1933 - 45. Okres ten jest dość dobrze omawiany w szkołach, oczywiście z uwzględnieniem niemieckiej perspektywy. W tej perspektywie główną ofiarą II wojny światowej pozostają Żydzi i co może być zaskakujące sami Niemcy. Żydzi są ofiarami holokaustu, jednak Niemcy są również ofiarami jeżeli chodzi o końcówkę II wojny światowej, kiedy to padli ofiarami, jak to się tutaj określa, wypędzeń. W dość powszechnym przekonaniu jedynymi sprawcami nieszczęść Niemców są przede wszystkim Polacy. Drugi mechanizm to mechanizm ucieczki, a konkretnie ucieczki od odpowiedzialności. Niemcy Niemców z lat 1945 nie traktują jako Niemców. W powszechnym użyciu jest stwierdzenie naziści czy faszyści. Dwa mechanizmy - mechanizm wyparcia i mechanizm ucieczki od odpowiedzialności. Co wie przeciętny Niemiec na temat II wojny światowej? Czy skupia się ono na cierpieniach Niemców, tzn. wypędzeniach i wysiedleniach ze wschoduoraz bombardowaniach miast niemieckich? Czy temat zbrodni wojennych na froncie wschodnim jest mu znany? Świat kupił niemiecką narrację o rozliczeniu się z przeszłością? Rozmowa 2. - Semantyczna zmiana - zbrodnie nazistowskie zamiast zbrodni niemieckich (poprawa wizerunku). Sztuczne oddzielanie Niemców od nazistów. Konsekwentna polityka historyczna wpływa na przekonanie Niemców o wzorowym rozliczeniu się z okresem II wojny światowej. Odchodzi ostatnie pokolenie, które pamięta okupację w Polsce. Dlatego tak ważna jest polityka historyczna (m.in. książki, filmy, teatr, itp). Powody, dla których Niemcy odrzucają/zmieniają politykę historyczną? Piętno kata i mordercy nie sprzyja realizacji marzeń o roli hegemona w Europie. Niemiecka kultura pamięci nakierowana jest głównie na holocaust. Czy dla Niemców sprawa odszkodowań jest jeszcze otwartym tematem? Podsumowanie: narodowe samozadowolenie sprowadza się do tezy: nie mamy sobie nic do zarzucenia. Ponad dwie trzecie (68 proc.) naszych zachodnich sąsiadów jest przekonanych, że Niemcy bardzo dobrze przepracowały swoją nazistowską przeszłość i mogą służyć innym krajom jako wzór - dowodzi sondaż tygodnika Die Zeit z 2020 r. Prawda jest taka, że Niemcy tylko w małym stopniu rozliczyli się z II wojny światowej. Powojenna denazyfikacja okazała się tak płytka, że jeszcze w latach 60. administracja RFN była przesiąknięta byłymi członkami NSDAP, a nawet oficerami SS. Koncerny, które za Hitlera wzbogaciły się na pracy niewolniczej, w czasach cudu gospodarczego mogły dalej pomnażać swoje majątki. Zbrodniarze wojenni tylko wyjątkowo trafiali w RFN lub w NRD na ławę oskarżonych. Dość powiedzieć, że niemieckie sądy skazały zaledwie dwóch komendantów obozów koncentracyjnych lub śmierci: Paula Wernera Hoppego ze Stutthofu i Franza Stangla z Sobiboru/Treblinki. O reparacjach wojennych dla Polski rząd w Berlinie w ogóle nie chce dziś rozmawiać. Woli ograniczać się do deklaracji o moralnej odpowiedzialności, tak chętnie powtarzanych przy okazji kolejnych rocznic.

Opis (streszczenie): Jedni chcą ludzkości pozwolić się rozwijać, inni chcą nią zarządzać i zaprojektować. Nowym idolem XXI wieku jest Yuval Noah Harari. To nie tylko autor popularnych książek "Homo deus czy Sapiens: od zwierząt do bogów", ale także autorytet, do którego zwracają się wpływowe postacie współczesnego świata. Jego zdaniem cyfrowa rewolucja i rozwój biotechnologii daje ludzkości okazję, by ją naprawić i poprawić. Jak? I co z tego wynika? Czy Harari to guru lepszej przyszłości, czy grabarz człowieczeństwa? Goście: - prof. JACEK HOŁÓWKA filozof etyk UW, - GRZEGORZ GÓRNY autor książek i filmów, publicysta ROZMOWA 1: - Jak z perspektywy filozofa i etyka patrzy Pan na pokusy zarządzania światem? Projektowania przyszłości i nowych form społeczeństwa. - Religia, tożsamość, wspólnoty narodowe to wedle Harariego rzeczy nieważne. Człowiek jest szybko ewoluującym zwierzęciem, które trzeba powstrzymać, bo niszczy swój świat ROZMOWA 2: - Gdy szukaliśmy filozofa, który chciałby skomentować wywody Harariego, niemal wszyscy odpowiadali, że nie nie ma co komentować wywodów ignoranta. Ale to Harari jest dziś guru Doliny Krzemowej, pytają go o opinię Mark Zuckerberg, twórca FB, czy szef wydawnictwa Axel Springer. Co nas nie powinno dziwić, bo zdaniem Harariego to właśnie te oświecone elity, zwłaszcza Big Tech powinny nowym światem zarządzać i dbać o dobrostan ludzkości. - Choć pojęcie merytokracji zrobiło karierę dopiero w drugiej połowie XX w (ukuł je w 1958 socjolog Michael Young) to marzenie jest dużo starsze. Jeszcze przed II WŚ choćby Wells wzywał do tego, by oddać rządy nad ludzkością naukowcom, a nie generałom czy politykom. Ale skąd pewność, że naukowcy są dobrymi ludźmi? - Skąd ten gen samobójstwa w myśli Zachodu? To się pogłębia, już nie chodzi tylko o kulturę wstydu i przekonanie, że za całe zło świata odpowiada patriarchalny system chrześcijańskiego Zachodu. Schodzimy głębiej. Na poziom biologii. Wedle wykładni Harariego i jemu podobnych ludzie są bardziej okrutni i źli od zwierząt, zniszczyli planetę rolnictwem i przemysłem. Wniosek musi być jeden: człowiek jest pasożytem, którego z Ziemi trzeba usunąć. Podsumowanie Yuval Hoah Harari o swojej ulubionej książce: Kiedy czytasz Nowy wspaniały świat, nie wiesz, czy to utopia, czy dystopia. Zdumiewające jest to, że kiedy Huxley napisał to w latach 30. , wszyscy uznali to za dystopię. Kiedy czytasz to dzisiaj, coraz więcej ludzi myśli, że to utopia. Patrząc na naszą obecną trajektorię, jesteśmy na drodze do Nowego Wspaniałego Świata. Harari nie jest z tego powodu zmartwiony. Zatem my - powinniśmy.

Opis (streszczenie): Po zakończeniu II wojny światowej nastąpił podział świata na strefy wpływów. Szczególnym polem tego podziału stała się Europa z żelazną kurtyną i murem berlińskim oraz stacjonującymi wojskami obydwu mocarstw. Dzisiaj gwarantem stabilności i kruchego, jak się okazuje pokoju, na naszym kontynencie, jest wciąż Ameryka. Porozmawiamy o tym. kto chce końca Pax Americana w Europie. Goście: prof. dr hab. Tomasz Grzegorz Grosse - socjolog, politolog i historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, Jarosław Guzy - analityk i ekspert ds. spraw międzynarodowych. Rozmowa pierwsza dotyczy słów prof. Francoise Thom, która powiedziała o podejmowanych przez Putina próbach przywrócenia starego porządku. I o uzależnieniu energetycznym Europy. To uzależnienie sięga jeszcze czasów sowieckich, kiedy w roku 1982 rozpoczęto budowę gazociągu jamalskiego. Wówczas administracja amerykańska, na czele której stał Ronald Reagan, próbowała nie dopuścić do budowy gazociągu. Na ile Zachód chce słuchać Ameryki? I na ile Ameryka ma sensowne propozycje dla Europy? Prof. Thom nie powiedziała o rozmowach francusko - chińskich, a przecież to Francja jest tym państwem, które zawsze lubi podkreślać swoją niezależność od Stanów, NATO i prowadzić swoją dyplomację. Czy to zdrada, nieudolność, czy rzeczywista trzecia droga? Goście drugiej rozmowy - j.w. Bardzo mocne zaangażowanie USA w wojnę na Ukrainie pokazują chociażby ostatnie przecieki z Pentagonu. Nasz gość z zagranicy nie wyklucza wygranej Putina i wyraźnie podkreśla, że jedynym ratunkiem dla Europy, może wtedy okazać się USA. Czy Europa naprawdę jest tak bezradna? Czy bez pomocy Wielkiego Brata nie umiemy, my Europejczycy, sami się obronić? Po wybuchu wojny na Ukrainie wyraźnie można było zobaczyć, jak podzielona jest Europa na część Zachodnią i tę znajdującą się w drugiej połowie XX wieku pod kontrolą Sowietów. Dopiero jednoznaczna polityka Stanów Zjednoczonych zmieniła stanowisko Zachodu- vide Niemcy. Czy Europa ma szanse na prawdziwe zjednoczenie, czy tylko Pax Americana trzyma nas razem? Podsumowanie: Stary kontynent jest w nowej grze mocarstw punktem strategicznym. Jednocześnie, na nowo ujawniają się ambicje poszczególnych jej członków oraz pęknięcia i podziały wewnętrzne. Wygląda na to, że Europa wciąż potrzebuje silnej, zdecydowanej Ameryki, aby czuć się bezpiecznie.

Opis (streszczenie): Kto i dlaczego boi się sztucznej inteligencji? Czy to uzasadnione obawy? Czy wszyscy mają to samo na myśli, gdy mówią sztuczna inteligencja? Goście: - prof. WŁODZISŁAW DUCH specjalizujący się w informatyce stosowanej, neuroinformatyce, sztucznej inteligencji, uczeniu maszynowym, kognitywistyce i neurokognitywnych technologiach, UMK w Toruniu, - TOMASZ KOŁODZIEJCZAK pisarz, redaktor, wydawca Rozmowa 1. - Czy wszyscy rozumieją, o czym mówią, kiedy używają terminu sztuczna inteligencja? Bo jedni uważają, że to tylko pracujące na wielkichbazach danych algorytmy, a inni wyobrażają sobie nowych władców społeczeństw, na wzór z powieści czy filmów fantastycznych. Dlaczego miliarder Elon Musk i współtwórca firmy Apple Steve Wozniak podpisali się pod apelem o natychmiastowe wstrzymanie prac nad systemami sztucznej inteligencji. Czego się boją? Rozmowa 2. - W jakich dziedzinach AI już zrewolucjonizowała świat, a w jakich uczyni to w najbliższym czasie? Czy istnieje konieczność nowych rozwiązań prawnych dla użycia sztucznej inteligencji? 11 kwietnia Chińska Republika Ludowa przedstawiła projekt ustawy regulującej funkcjonowanie sztucznej inteligencji. Czytamy w nim, że AI ma m.in. dostarczać treści, które: odzwierciedlają podstawowe wartości socjalizmu, nie zawierają pojęć implikujących obalenie władzy państwowej, obalenie systemu socjalistycznego, podżeganie do oderwania się od kraju, podważanie jedności narodowej, które propagują terroryzm, ekstremizm, nienawiść na tle etnicznym, dyskryminację na tle etnicznym, przemoc, obsceniczność, pornografię, nieprawdziwe informacje lub koncepcje zakłócające ład gospodarczy i społeczny. Sztuczna Inteligencja a biotechnologia: w Chinach mają powstać sztuczne macice nadzorowane przez sztuczną inteligencję. Czy to złamanie kolejnego tabu? Czy Zachód nie jest w tej wojnie między młotem a kowadłem? Z jednej strony uzasadniona jest w kwestii AI polityka ostrożna, a z drugiej w takich wyścigach wygrywają ci, którzy nie mają skrupułów. W kwestii manipulacji biotechnologicznych Chiny też nie oglądają się na jakieś ramy międzynarodowe. Wpływ AI na życie publiczne, polityczne, manipulacje na wielką skalę, deepfake itp. Może powiedzmy wprost nie o to chodzi, że AI wyrwie się spod kontroli, tylko o to, kto i do czego będzie jej używał? Podsumowanie: Sam papież pod koniec marca odniósł się do kwestii AI podczas audiencji dla uczestników owych Dialogów. Franciszek zauważył: Rozwój sztucznej inteligencji to ogromny potencjał dla ludzkości. Zostanie on jednak wykorzystany tylko wtedy, gdy ci, którzy rozwijają te techniki, zachowają konsekwentną wolę działania w sposób etyczny i odpowiedzialny.