Czas pieniądza godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): W tym odcinku przyjrzymy się pieniądzom w różnych epokach historycznych pod kątem tego, jaką siłę miał pieniądz, w jaki sposób gwarantowano, by pieniądze były prawdziwe, czyli zawierały tyle kruszcu ile powinno i co fałszowanie monet znaczyło dla władców i gospodarek ich królestw. Będzie także o sztuce wytwarzania pieniędzy i o tym, że monety miały nie tylko wartość jako pieniądze, ale także były małymi dziełami sztuki i świadectwami prestiżu władców. Ta historia zaczyna się od krezerek powstałych za czasów ostatniego lidijskiego króla, Krezusa. Były bite z czystego złota i srebra. Dostęp do dużej ilości szlachetnych kruszców spowodował, że lidyjscy władcy rozpoczęli bicie monet. Ok. 546 r p.n. Ch. Persowie z dynastii Achemenidów podbili Lidię, przejęli jej skarby i kontynuowali wytwarzanie krezejek. Dopiero perski król Dariusz I zaczął bić swoje monety zwane darejkami. Dużo później w okresie Cesarstwa Rzymskiego kolejni władcy imperium bili złote aureusy i srebrne denary z własnymi podobiznami. Podobnie czynili później cesarze bizantyjscy. Średniowieczni władcy, nowej chrześcijańskiej Europy również rozpoczęli bicie własnego pieniądza. Wśród nich królowie państwa Franków z dynastii Merowingów, a później Karolingowie - począwszy od Karola Młota, Pepina Krótkiego, a skończywszy na jego synu Karolu Wielkim. Monety królewskie stanowiły o samodzielności władcy, o jego zamożności, o zdolności do prowadzenia przez niego własnej polityki gospodarczej. Podobnie rzecz miała się na ziemiach polskich. Pierwszym polskim władcą, który rozpoczął bicie monet, był król Bolesław Chrobry, a później jego syn Mieszko II. Z czasem książęta i królowie zaczęli używać własnego pieniądza jako zarówno narzędzia fiskalnego zapewniającego zysk oraz narzędzia sterowania gospodarką. Bito przede wszystkim denary, a więc monety srebrne. Reformę polskiego pieniądza przeprowadził Kazimierz Wielki. Król wprowadził grosz krakowski, który miał być konkurencją przeciwwagą dla grosza praskiego - silnej i popularnej monety w regionie. Chciał także zunifikować środki płatnicze, co niestety się nie udało i miało swoje konsekwencje, gdyż władcy w psuciu pieniądza znaleźli sposób na zwiększanie własnych zysków.

Opis (streszczenie): Złotym możemy płacić w Polsce nieprzerwanie dopiero od roku 1924. Jednak po raz pierwszy pojawił się w naszym systemie płatniczym już w wieku XV i przez kolejne 600 lat historii pojawiał się wielokrotnie. Określenie złoty miało początkowo inne znaczenie dzisiaj. Nazywano tak najpierw złote monety wytwarzane poza Polską, które dzięki regularnym kontaktom handlowym z innymi rejonami Europy, coraz częściej pojawiały się u nas. Wobec narastającego chaosu wywołanego wielością walut, jakimi posługiwano się w dawnej Polsce, w tym pieniędzy wytwarzanych przez naszych sąsiadów Czechów czy Państwo Zakonu Krzyżackiego, postawiono stworzyć własny pieniądz. Tak też się stało na sejmie w Piotrkowie w 1496 roku, kiedy posłowie zdecydowali o powstaniu złotego, którego wartość ustalono w wysokości 30 srebrnych groszy. Ówczesny złoty nie był istniejącym fizycznie pieniądzem wprowadzonym do obiegu, a jedynie jednostką przeliczeniową. Pierwszą monetą, która miała wartość złotego, był wybity pod koniec panowania Zygmunta Augusta, w 1564 r. , półkopek. I miał wartość złotego, był wytwarzany ze srebra. Za panowania króla Jana Kazimierza ze względu na wojny ze Szwedami i Rosją skarb koronny świecił pustkami. Podjęto więc decyzję o biciu monet, w których zawartość kruszcu była mniejsza, niż wskazywał nominał. Za zgodą ówczesnego sejmu zaczęto wybijać monety, które świadomie nie spełniały obowiązujących norm. Rzeczpospolitą zalały wówczas tzw. tymfy o wartości nominalnej 30 groszy (a więc 1 złotego), które zawierały jedynie połowę oficjalnie podanej ilości srebra. Ich nazwa pochodziła od nazwiska holenderskiego dzierżawcy królewskich mennic Andrzeja Tymfa. I stąd powiedzenie dobry żart tymfa wart. Czasy Stanisława Augusta Poniatowskiego to rozpaczliwe i nieudane próby reformy systemu monetarnego w Polsce. Ale złoty przetrwał nawet zabory. Przez pewien czas był walutą w Królestwie Polskim. W proklamowanym przez Kongres Wiedeński Wolnym Mieście Krakowie biło, w srebrze, monety zwane złotym krakowskim. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości nadal obowiązywały trzy zaborcze systemy płatnicze. 28 lutego 1919 r. Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu polskiej waluty złotego, który będzie się dzielić na 100 groszy. Jednak aż do 1924 roku w obiegu funkcjonowała marka polska wprowadzona na terenie Królestwa Polskiego w czasie I wojny światowej przez niemieckie władze. Dopiero przeprowadzona przez Władysława Grabskiego reforma walutowa ostatecznie wprowadziła polskiego złotego, który do dziś pozostaje jedyną obowiązującą w Polsce walutą.

Opis (streszczenie): Dzisiaj wydaje się, że Narodowy Bank Polski, który jest jedynym emitentem środków płatniczych w Polsce, działa od zawsze. Tymczasem NBP powstał w 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej. Ale nie oznacza to że w Polsce nie było wcześniej banku centralnego. Jego historia sięga jeszcze czasów I Rzeczpospolitej. Pomysł stworzenia w Polsce banku, który miał charakter narodowego emitenta pojawił się w drugiej połowie XVIII w, jego powołanie rozważano podczas prac Sejmu Czteroletniego. Kwestia stworzenia banku emisyjnego powróciła kilkadziesiąt lat później już po zaborach - w Królestwie Polskim. Powstały wówczas z inicjatywy księcia Ksawerego Druckiego - Lubeckiego dwie instytucje: Towarzystwo Kredytowe Ziemskie i Bank Polski. Bank Polski rozpoczął działalność 6 maja 1828 roku jego siedziba znajdowała się w specjalnie wybudowanym gmachu u zbiegu ulic Elektoralnej i Senatorskiej w Warszawie. Bank Polski był bankiem państwowym. Załamanie Banku przyniósł wybuch powstania listopadowego. Kiedy Polska odzyskała niepodległość, trudna sytuacja gospodarcza sprawiła, że bank centralny odrodzonego państwa powstał dopiero 28 kwietnia 1924 roku, wraz z reformami Władysława Grabskiego. Bank uruchomił oddziały w większych miastach Polski, oprócz emisji pieniędzy wykonywał także operacje kredytowe. Po wybuchu II wojny światowej zabezpieczano do ewakuacji złoto, waluty obce, bilety złotowe, klisze i dokumenty. Władze banku ewakuowały się do Paryża. Od 1 lipca 1940 roku Bank znalazł się w Londynie. W 1945 roku nowa, komunistyczna władza, powołała Narodowy Bank Polski. Bank Polski w styczniu 1952 roku przestał istnieć. Pierwszym i podstawowym zadaniem Narodowego Banku Polskiego jest emisja znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Dba, aby pieniądze, którymi się posługujemy, były należycie zabezpieczone przed fałszowaniem. Ale NBP także nadzoruje ilość pieniądza w gospodarce, prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych. Narodowy Bank Polski to zwornik polskiego systemu bankowego i polskiej gospodarki.

Opis (streszczenie): Pierwszy odcinek cyklu "Czas pieniądza" dotyczy najstarszych znanych form płatności oraz procesu, w jakim powstały znane nam dziś pieniądze: monety i banknoty. Zaczęło się od handlu wymiennego usługa za towar. Ale w takiej transakcji wartość jednego i drugiego musiały być równe, bo nie sposób było wydać reszty. Dlatego od czasów wymiany usług i towarów, kiedy ludzie uświadomili sobie, że taka wymiana uniemożliwia np. wydanie reszty, zaczęli szukać wygodniejszej waluty. 3 tysiące lat p.n.e. w Mezopotamii było nią zboże, a np. w Korei ryż. Tymczasem około VII wieku przed Chrystusem w Azji Mniejszej pojawiły się pierwsze monety, coraz bardziej przypominające pieniądze, które dziś używamy. Pieniądze z metali, choć wygodniejsze niż zboże, czy płacidła były ciężkie i zajmowały sporo miejsca w bagażu kupców. Dlatego wymyślono pieniądze papierowe, które mając równowartość pieniędzy z kruszców, zajmowały mało miejsca i były dużo wygodniejsze w kupieckich transakcjach. Pionierami w wynalezieniu pieniędzy papierowych byli Chińczycy, co nie powinno nas dziwić, ponieważ byli tymi, którzy wynaleźli papier i sprawnie posługiwali się pismem. W czasach dynastii Tang, w latach 608 - 907 n.e. , papierowe pieniądze zwano latającymi, feiqian. Badania archeologiczne wykazały, że płacideł w postaci zboża używano na ziemiach polskich w jeszcze w II połowie X wieku. Pierwsze polskie monety pojawiły się wraz z rządami pierwszych władców z dynastii piastowskiej, na przełomie X i XI wieku. Zaś pierwsze banknoty, po rozbiorach, podczas powstania pod wodzą Tadeusza Kościuszki. Naczelnik, aby zebrać niezbędne do sformowanie oddziałów fundusze, wypuścił do obiegu pierwsze pieniądze papierowe. Banknoty nosiły nazwę polski złoty. O tym,, jakie były dalsze losy polskiego złotego już w kolejnym odcinku.

Opis (streszczenie): Ten odcinek "Czasu pieniądza" będzie poświęcony historii ułatwień dla klientów w dostępie do usług bankowych. Zaczęło się w 1960 roku, kiedy amerykański wynalazca ormiańskiego pochodzenia Luther G. Simjian zbudował urządzenie o nazwie Bankograph, protoplastę współczesnego bankomatu. Maszynę usunięto po pół roku działania, ze względu na to, że korzystały z niego przede wszystkim osoby z półświatka, które świadomie wolały unikać identyfikacji, nieuniknionej, kiedy wypłaca się pieniądze w okienku kasowym. Kariera bankomatu zaczęła się 7 lat później, w 1967 roku, kiedy powstała maszyna zaprojektowana przez Johna Shepherda - Barrona dla londyńskiego oddziału Barclays Bank. Jak działał ten pierwszy bankomat i o pierwszych bankomatach, które pojawiły się w Polsce w połowie lat 80. XX wieku opowiemy w tym odcinku programu. Przybliżymy także historię kart płatniczych, które zaczęłą się przez przypadek. W 1949 roku Amerykanin Frank McNamara, będąc razem z przyjaciółmi w nowojorskiej restauracji, chcąc zapłacić rachunek, zorientował się, że zapomniał wziąć ze sobą portfela. Konsekwencją tego wydarzenia było opracowanie dokumentu, który byłby honorowany przez wybrane restauracje zamiast noszenia przy sobie gotówki. McNamara w 1950 roku założył z Ralfem Schneiderem firmę Diners Club, która zajmowała się emisją kart, które po dzień dzisiejszy funkcjonują na rynku kart płatniczych. Wynalazek w Europie pojawił się dopiero w latach 60. XX wieku i to z konieczności obsługi amerykańskich turystów i firm, regulujących swoje swoje wydatki właśnie posiadanymi kartami. W Polsce karty bankowe stały się popularne dopiero po 1989 roku. Późno, ale za to staliśmy się pionierami w popularyzacji płatności zbliżeniowych. W tym odcinku opowiemy także o obecnie wkraczających przebojem na rynek cyfrowych pieniądzach, czyli bitcoinach.

Opis (streszczenie): W tym odcinku "Czasu pieniądza" opowiemy historię instytucji banku - od pierwszych instytucji bankowych, które powstały już w starożytności po nowoczesne banki, których dzieje sięgają średniowiecza i zakładanych przez Kościół banków pobożnych, czyli montes pietatis. Udzielały nieoprocentowanych pożyczek, które były, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli, pożyczkami konsumpcyjnymi. Nie dawały natomiast pożyczek inwestycyjnych, a przecież władcy czy kościół potrzebowali pieniędzy na budowę świątyń czy prowadzenie wojen lub wypraw krzyżowych. Tę lukę wypełnili lichwiarze pożyczający pieniądze na wysoki procent, czemu Kościół ostro się sprzeciwiał. Mimo to np. Templariusze pożyczali pieniądze królowi Filipowi Pięknemu, co miało ogromny wpływ na upadek zakonu. Początków współczesnej bankowości poszukamy we Włoszech, sama nazwa bank pochodzi od włoskiego słowa banco oznaczającego ławę, na której odbywały się transakcje pieniężne. Rozwojowi bankowości sprzyjały podboje kolonialne. Opowiemy o tym, jak banki rozwijały się na świecie i jakie były początki polskiej bankowości u schyłku I Rzeczpospolitej oraz jak instytucje bankowe na ziemiach polskich rozwijały się aż do współczesności. Przypomnimy historię najstarszych i najbardziej znanych polskich banków - Banku Polskiego i NBP, PKO, Banku Handlowego czy Banku Gospodarki Żywnościowej.

Opis (streszczenie): Historia giełdy to nie tylko historia pieniędzy, ale także ogromnych emocji i namiętności, które od 1531 roku, kiedy w Antwerpii powstała pierwsza giełda towarowa, targają zarówno kupującymi jak sprzedającymi. W tym odcinku przeniesiemy się do Amsterdamu, gdzie powstała pierwsza giełda kapitałowa. Handlowano na niej obligacjami i akcjami emitowanymi przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską, stworzonego na wzór kompanii brytyjskiej przedsięwzięcia biznesowego króla i kupców, które dziś śmiało można nazwać partnerstwem publiczno - prywatnym. W odcinku także o ewolucji giełd i powstaniu w XIX wieku pierwszych o zasięgu globalnym w Londynie i Nowym Jorku. A to właśnie krach na giełdach doprowadził w latach 20. XX w. do pierwszego globalnego kryzysu gospodarczego. Zaprezentujemy różne funkcje giełdy, która służy nie tylko wymianie handlowej, ale umożliwia również rynkową wycenę instrumentów finansowych, które są na niej notowane. Wycena ta pozwala inwestorowi realnie ocenić wartość danej spółki. Wielu ekspertów ekonomicznych traktuje giełdę jako barometr gospodarki. Z wyprzedzeniem wskazuje ona bowiem trendy gospodarcze, co za tym idzie, pozwala przewidzieć zarówno okres dobrej, jak i złej koniunktury w gospodarce. Podamy przykłady baniek spekulacyjnych - z tym pierwszym w historii dotyczącym handlu cebulkami tulipanów w Niderlandach w drugiej połowie XVI w. Opowiemy także o historii Giełdy Papierów Wartościowych oraz o historii giełd na ziemiach polskich.

Opis (streszczenie): W tym odcinku wytłumaczymy, czym jest denominacja, stopa denominacji i dlaczego taką reformę finansów się czasem przeprowadza. Zjawiska związane z denominacją zostaną pokazane na przykładzie dwóch denominacji przeprowadzonych w powojennej Polsce w roku 1950 oraz 1995. Zaprezentowane zostaną też wprowadzane w czasie tych denominacji serie banknotów. Opowiemy o zjawiskach towarzyszących denominacji, dlaczego w latach 50. władze zaskoczyły obywateli, trzymając w ścisłej tajemnicy przygotowania do całej operacji. Dlaczego w latach 90. cała partia sprowadzonych z Niemiec pieniędzy trafiła na makulaturę.

Opis (streszczenie): Złoto nieprzerwanie od starożytności przyciąga uwagę ludzi. Jest też wciąż bardzo popularną formą lokowania pieniędzy. Pierwsze monety na świecie powstawały z naturalnego stopu złota i srebra, czyli elektrum, a później ze złota. Złoto fascynowało nie tylko szlachetnością. Jest cenne, bo możliwości jego pozyskiwania są ograniczone. Przez wiele wieków było zastrzeżone dla władców. Wykonywano z niego nie tylko monety, ale też sztabki, biżuterię i cenne przedmioty. Współcześnie złoto ma wiele mniej prestiżowych zastosowań - choćby w elektronice. Poprzez swoją małą podatność na sytuację ekonomiczną na świecie pozostaje pewną lokatą kapitału zarówno dla drobnych inwestorów, jak i dla dużych graczy. W tym odcinku "Czasu pieniądza" przypomnimy utworzone w XIX wieku pojęcie Gold Coin Standard oznaczające system, który opierał się na zobowiązaniu emitenta waluty w danym państwie do swobodnej wymiany środków płatniczych na zmagazynowane w banku centralnym złoto. Dowiemy się, jakie czynniki spowodowały odejście od tego systemu oraz jaka jest współczesnie rola złota w gospodarce i systemach finansowych.

Opis (streszczenie): Pieniądze są nam do życia niezbędne. Robimy za nie codzienne zakupy w sklepie, ale także kupujemy na przykład samochody czy domy, które służą nam latami. Pieniądze są niezbędne do inwestowania, czyli pomnażania naszego kapitału. Przedmioty inwestycji mogą być najróżniejsze, na przykład nieruchomości, papiery wartościowe, ale można też pomnażać pieniądze, inwestując w rozwój. Już dawni władcy wspierali swoimi fundacjami zdolnych, ale ubogich artystów. O współczesnych metodach wspierania rozwoju gospodarki i rozwijaniu działalności charytatywnej opowiada ten odcinek "Czasu pieniądza". Przybliża pojęcia startupów, aniołów biznesu, grantów, crowdfundingu. Przypomnimy też historię utworzenia w 20 - leciu międzywojennym Funduszu Obrony Narodowej, który stał się protoplastą współczesnych publicznych zbiórek pieniędzy.

Opis (streszczenie): Tematami tego odcinka cyklu są wojenne losy zasobów Banku Polskiego, i ciągłość pracy Banku na emigracji w czasie II wojny światowej, dzieje systemu monetarnego w okupowanej Polsce, a także procesy, które doprowadziły do powstania Narodowego Banku Polskiego. Wybuch II wojny stworzył zupełnie nową sytuację, w której znaleźli się Polacy i wszystkie instytucje życia publicznego. Wśród nich także emitent złotego Bank Polski. 4 września 1939 roku doszło do ewakuacji kierownictwa i zasobów Banku Polskiego. Znana jest historia żony Ignacego Matuszewskiego, słynnej olimpijki Haliny Konopackiej, która wraz z mężem towarzyszyła transportowi złota. Jest legendą, że prowadziła jedną z ciężarówek. Faktem jest, że zapas złota polskiego miał wartość 87 mln dolarów i ważył ok. 77 ton. Na początku września Bank Polski wraz ze złotem został ewakuowany najpierw do Lublina, a następnie do Rumunii, skąd złoto przybyło drogą morską do Stambułu, stamtąd koleją do Bejrutu i w końcu na pokładzie francuskiego krążownika do Tulonu. Ostatecznie złożono je we Francji w Nevers. Kolejna przeprowadzka nastąpiła po klęsce Francji latem 1940 roku. Wtedy kruszec trafił do Wielkiej Brytanii, Kanady i USA, a większość, wraz ze złotem belgijskim i częścią francuskiego została przetransportowana do Dakaru we francuskiej Afryce Zachodniej, skąd przewieziono je do fortu Cayes na Saharze. W 1942 roku złoto ponownie przetransportowano do Londynu. W odcinku także o losach polskiego złotego na terenach okupowanej Polski, gdzie władze niemieckie uznały markę niemiecką oraz złoty polski za ustawowe środki płatnicze. Kurs wymiany był skrajnie niekorzystny, przed wojną 1 zł był wart dwie marki, po wrześniu 1939 roku za jedną markę należało zapłacić 2 zł. Wprowadzono pomocniczy pieniądz okupacyjny, tzw. bony Kas Kredytowych (Reichskreditkassen), które częściowo uzupełniły braki na rynku pieniężnym. W Generalnym Gubernatorstwie nie można było utrzymać polskiej waluty, bowiem ewakuujący się we wrześniu Bank Polski wywiózł, oprócz zasobów złota, także matryce do druku banknotów oraz zapas samych banknotów. Dlatego Niemcy zgodzili się utworzenie Banku Emisyjnego, który emitował złotówki, na których wszystkie napisy były w języku polskim. Kierował nim były wiceprezes Banku Polskiego Feliks Młynarski, w porozumieniu z władzami polskimi na Zachodzie. Napisy na banknotach były wyłącznie w języku polskim, a w nazwie banku był przymiotnik polski. Emitowane pieniądze nazywano złotymi krakowskimi lub młynarkami, od nazwiska prezesa Banku. Na banknotach 20 i 50 zł były portrety Emilii Plater. Niemcy zgodzili się na to, dając wiarę zapewnieniom, że jest to głowa młodego mężczyzny. Na banknotach 10 zł przedstawiono pomnik Chopina z warszawskich Łazienek. Niemcy wykorzystywali młynarki przede wszystkim do utrzymywania swojej armii stacjonującej na terenie Gubernatorstwa. Tymczasem pieniądze emitowane przez Emisyjny Bank w Polsce były też elementem walki z okupantem. Zarówno mennica, jak i Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych, prowadziły działalność na rzecz podziemia. Pieniędzy zaś używano do walki propagandowej. Na banknotach umieszczano patriotyczne hasła z polskim godłem czy znakiem Polski Walczącej.

Opis (streszczenie): Odcinek poświęcony zmianom w polskim systemie monetarnym i gospodarczym w okresie XX - lecia międzywojennego, reformom Władysława Grabskiego i Eugeniusza Kwiatkowskiego oraz ugruntowaniu polskiego złotego. Polska wychodziła z I wojny jako kraj zniszczony, ubogi. Dotychczasowe rynki zbytu dla polskich przedsiębiorstw, w związku ze zmianą sytuacji geopolitycznej, zniknęły. Tereny dawnych zaborów rosyjskiego, austriackiego i niemieckiego były de facto trzema odrębnymi bytami gospodarczymi i społecznymi. Każda z nich w gospodarce państwa zaborczego pełniła inną funkcję. Królestwo Polskie było zapleczem przemysłowym dla rynku rosyjskiego. Wielkopolska była pruskim spichlerzem. Galicja i Lodomeria, czyli Małopolska były jednocześnie obszarami rolniczymi jak i zagłębiami przemysłowymi, w których ważną rolę odgrywał przemysł wydobywczy. Najbardziej rozwiniętym regionem był Śląsk mający kopalnie i huty. Ogromnym problemem było bardzo duże rozwarstwienie pomiędzy miastem a wsią. Wieś była bardzo biedna, przeludniona i zacofana technicznie. Zadaniem odrodzonej niepodległej Polski było uczynienie z tych odrębnych gospodarek jednego bytu państwowego. Na przeszkodzie stała ogromna inflacja i niewydolność systemu poboru podatków. Reforma Władysława Grabskiego wprowadziła polską gospodarkę na nowe tory. Polegała z jednej strony na przewalutowaniu i wprowadzeniu polskiego złotego. Z drugiej na uszczelnieniu systemu podatkowego, zwiększeniu dochodów państwa i zbilansowaniu budżetu państwa. Ograniczyła również inwestycje publiczne i państwowe dotacje dla przedsiębiorstw. Wprowadziła rygorystyczną politykę oszczędnościową w zakresie wydatków na administrację publiczną. Stała się początkiem reformy monetarnej, a także rozwoju przemysłu. Wielki kryzys przełomu lat 20. i 30. XX wieku zachwiał wątłymi ekonomicznymi podstawami państwa polskiego. Reformy przeprowadzone po jego ustaniu przez wicepremiera i ministra skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego doprowadziły do odbudowania przemysłu, rozbudowy portu w Gdyni i powstania Centralnego Okręgu Przemysłowego. II Rzeczpospolita była producentem ropy naftowej i gazu ziemnego.

Opis (streszczenie): Ten odcinek cyklu będzie poświęcony historii ułatwień dla klientów w dostępie do usług bankowych. Zaczęło się w 1960 roku, kiedy amerykański wynalazca ormiańskiego pochodzenia Luther G. Simjian zbudował urządzenie o nazwie Bankograph.

Opis (streszczenie): W tym odcinku historia instytucji banku - od pierwszych instytucji bankowych, które powstały już w starożytności po nowoczesne banki, których dzieje sięgają średniowiecza i zakładanych przez Kościół banków pobożnych, czyli montes pietatis.

Opis (streszczenie): Historia giełdy to historia pieniędzy, ale też ogromnych emocji i namiętności, które od 1531 r. , kiedy w Antwerpii powstała pierwsza giełda towarowa, targają kupującymi i sprzedającymi. W Amsterdami powstała pierwsza giełda kapitałowa.

Opis (streszczenie): W odc. wytłumaczymy, czym jest denominacja, stopa denominacji i dlaczego taką reformę finansów się czasem przeprowadza. Zjawiska związane z denominacją zostaną pokazane na przykładzie dwóch denominacji w 1950 i 1995.

Opis (streszczenie): Złoto od starożytności przyciąga uwagę ludzi. Jest też wciąż bardzo popularną formą lokowania pieniędzy. W tym odc. przypomnimy utworzone w XIX w. pojęcie Gold Coin Standard. Jakie czynniki spowodowały odejście od tego systemu?

Opis (streszczenie): Pieniądze są nam do życia niezbędne. Robimy za nie codzienne zakupy w sklepie, ale także kupujemy na przykład samochody czy domy, które służą nam latami. Pieniądze są niezbędne do inwestowania, czyli pomnażania naszego kapitału.

Opis (streszczenie): Tematami tego odcinka cyklu są wojenne losy zasobów Banku Polskiego, i ciągłość pracy Banku na emigracji w czasie II wojny światowej, dzieje systemu monetarnego w okupowanej Polsce, a także procesy, które doprowadziły do powstania NBP.

Opis (streszczenie): Odcinek dedykowany zmianom w polskim systemie monetarnym i gospodarczym w okresie XX lecia międzywojennego, reformom Władysława Grabskiego i Eugeniusza Kwiatkowskiego oraz ugruntowaniu polskiego złotego.

Opis (streszczenie): Dzisiaj wydaje się, że Narodowy Bank Polski, który jest jedynym emitentem środków płatniczych w Polsce, działa od zawsze. Tymczasem NBP powstał 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej.