Doktor Haust i ekotajemnice godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): 7. ZMIANY KLIMATU (chmury gradowe, loty w kosmos) Ponad 30 klimatologów przeanalizowało różne aspekty zmian klimatu w Polsce. Według scenariuszy czeka nas coraz więcej dni z uciążliwymi upałami, mniej dni bardzo mroźnych i nieco więcej opadów. Zmiany klimatu to więcej anomalii pogodowych takich jak susze, gradobicia czy tornada. Niespodziewane i gwałtowne zjawiska pogodowe zagrażają uprawom i dobytkowi ludzi, którzy starają się minimalizować straty. W programie wyjaśnimy jak działają armatki przeciwgradowe, po co wysyłamy grzyby w kosmos, co dla rolnictwa oznacza wydłużony okres wegetacji i czy lokalna gospodarka może zyskać na zmianach klimatycznych.

Opis (streszczenie): 6. ZAPYLACZE Dzikie owady zapylające to jedna z zagrożonych obecnie grup zwierząt. Zalicza się do niej m.in. motyle, chrząszcze, skorki, bzygi, osy, trzmiele i pszczoły. Są one niezbędne do zapylania wielu gatunków roślin, zarówno dzikich, jak i uprawnych. Z powodu działalności człowieka liczebność owadów zapylających od lat spada. Przyczynia się do tego zanieczyszczanie środowiska, intensyfikacja rolnictwa w tym ograniczanie liczby uprawnych gatunków, stosowanie pestycydów, niszczenie siedlisk do gniazdowania i zdobywania pokarmu czy pojawianie się gatunków obcych i nowych chorób. Zanikanie owadów zapylających ma negatywny wpływ nie tylko na różnorodność biologiczną, ale także na różne dziedziny gospodarki produkcję żywności, leków, włókien naturalnych, biopaliw czy produktów z drewna. W programie pokażemy jak wyglądają miasta przyjazne zapylaczom.

Opis (streszczenie): 5. HODOWLA ROŚLIN I ZWIERZĄT Skórka od banana czy ogryzek jabłka wyrzucony na pobocze karkonoskiego szlaku turystycznego może tak wpłynąć na skład gleby, że rdzenne rośliny nie będą w stanie tam rosnąć. Użyźnianie na co dzień wykorzystywane jest w rolnictwie, ale ma swoje ogromne konsekwencje. To czym nawozimy pola, prowadzi na eutrofizacji wzrostu żyzności wód, a to zagraża gatunkom zwierząt żyjących w wodach. W programie pokażemy uprawę roślin w doniczce i na polu i komasację upraw. Wyjaśnimy dlaczego masowa hodowla zwierząt jak również intensywne nawożenie azotem pól, wiąże się ze zwiększoną emisją CO2 i co to znaczy - genetycznie modyfikowany.

Opis (streszczenie): 4. EPIFITOZY i EPIZOCJE (epidemie w świecie roślin i zwierząt) Ostatnie lata upłynęły nam pod znakiem pandemii. Masowe zachorowania na daną chorobę w jednym czasie nie są obce także w świecie roślin i zwierząt. Epifitoza - infekcyjne czynniki chorobotwórcze mogą powodować choroby roślin na dużych przestrzeniach. O tempie szerzenia chorób, a tym samym na wielkość strat decydują cechy genetyczne roślin, cechy patogenu, obszar upraw, pogoda oraz działania człowieka. Znając biologie patogenu, modele szerzenia chorób, sposoby zapobiegania można w istotny sposób zmniejszając straty powodowane przez czynniki chorobotwórcze. Co interesujące, modele opisujące masowe pojawy chorób u roślin są takie same jak w przypadku ludzi. Taki porównawczy przekaz będzie miał wiec szeroki oddźwięk edukacyjny.

Opis (streszczenie): MIGRACJE LUDZI I ZWIERZĄT Migrują ludzie, migrują zwierzęta, owady, rośliny. Wszystkie istoty szukają lepszego miejsca do życia. Czy nieproszonych gości trzeba się bać? Jak dzielić z nimi terytorium? W odcinku opowiemy o wędrówkach zwierząt i roślin w poszukiwaniu lepszego życia. Pokażemy gatunki inwazyjne, które stanowią już 1/3 wszystkich roślin i zwierząt. Odwiedzimy hodowle zachowawcze np. konika polskiego.

Opis (streszczenie): Zmiany klimatu i działalność człowieka to główne przyczyny tzw. stepowienia Polski. Mimo, że daleko nam do rozwoju prawdziwych obszarów pustynnych, to odwodnienie widać na pierwszy rzut oka.

Opis (streszczenie): Doktor Haust i ekotajemnice to kontynuacja popularnego i ważnego społecznie programu edukacyjnego dr Haust i tajemnice smogu, który dzięki charyzmatycznej osobowości prof. Krzysztofa Matkowskiego w przystępny i atrakcyjny dla widza sposób, przekazuje ważne ekologicznie treści. Tym razem Dr Haust będzie wyjaśniał i pokazywał w jaki sposób człowiek przez swoją działalność zanieczyszcza środowisko i jak owe zanieczyszczenia wpływają na cały ekosystem, w tym również na człowieka. Zwrócimy uwagę na to co się dzieje pod ziemią, na ziemi i w powietrzu. W programie przeanalizowane będą nie tylko rozmaite rodzaje zanieczyszczeń, ale też mechanizmy obronne wykształcone przez rośliny i zwierzęta konieczne, żeby przeżyć. MIKROPLASTIKProdukowane masowo tworzywa sztuczne zostały wprowadzone na rynek mniej więcej w połowie ubiegłego wieku jako cudowny materiał lekki, elastyczny, trwały i mocny. Od tamtej pory produkcja tworzyw sztucznych gwałtownie wzrosła, przynosząc wiele korzyści społeczeństwu. Obecnie, około 70 lat później, roczna produkcja tworzyw sztucznych wynosi ponad 300 milionów ton i zaczęliśmy rozumieć prawdziwą spuściznę tych produktów: one nigdy tak naprawdę nie znikają ze środowiska. Duże plastikowe elementy, można zebrać, ale co z mikro i nanoplastikiem. Nie widać ich gołym okiem, a to one sieją spustoszenie w organizmach roślin i zwierząt. W programie pokażemy co dzieje się z plastikiem. Co to jest mikro i nanoplastik i w jaki sposób plastik wpływa na zdrowie ludzi i zwierząt.

Opis (streszczenie): 10. ŚCIEKI W zależności od pochodzenia, ścieki dzielimy na bytowe, komunalne i przemysłowe. Specyficznym rodzajem ścieków przemysłowych są ścieki produkowane przez branżę spożywczą. Zawierają one duże ilości wody, liczne substancje organic

Opis (streszczenie): 9. BETONOZA Mało roślin dużo betonu przez wiele lat w taki sposób rewitalizowano polskie miasta. Tymczasem drzewa w miastach obniżają temperaturę i likwidują wyspy ciepła. Są ostojami zwierząt i elementem bioróżnorodności, czy tworzenia ważnego dla człowieka ekosystemu przyrody miejskiej. Do tego betonowa dżungla nie przyjmuje wody. Deszczówka nie może wsiąknąć w glebę, bo ta została szczelnie przykryta. Dochodzi więc do lokalnych podtopień. Tu rozwiązaniem jest mała retencja. Problemem są również zabudowane ciągi powietrzne, które wymuszały ruch powietrza w naturalny sposób je oczyszczając. W programie w doświadczalny sposób pokażemy do czego prowadzi betonoza i jakie programy wprowadzają

Opis (streszczenie): Ekologiczne podejście do życia jest ściśle związane z filozofią zero waste, której celem jest ograniczenie wytwarzania odpadów i marnotrawienia zasobów. Według koncepcji zero waste należy dążyć do tego, by każdy zasób mógł być ponownie wykorzystany, zamiast lądować w koszu. Filozofia zero waste opiera się na 6 filarach (zasadzie 6R): refuse (odmawiaj), reduce (ograniczaj), repair (naprawiaj), reuse (wykorzystuj ponownie), recycle (poddawaj recyklingowi), rot (kompostuj). W praktyce życie wedle zasady zero waste polega na dawaniu rzeczom drugiego życia i oszczędnym gospodarowaniu wszystkim produktami. Jedną z podstawowych zasad jest maksymalizacja zysków (długotrwałe użytkowanie rzeczy), przy ograniczeniu strat (zużycia wody, prądu, żywności). W programie pokażemy skalę marnotrawstwa w gospodarstwach domowych i przeliczymy to na pieniądze. Pokażemy na czym polega zrównoważona moda, jak w praktyce wygląda freeganizm czyli żywienie się tym, co się znajdzie w śmietnikach i foodshering czyli dzielenie się nadmiarem jedzenia.

Opis (streszczenie): 8. BRUDNA/CZYSTA ENERGIA Zielona energia elektryczna wytwarzana jest z odnawialnych źródeł, takich jak woda, wiatr, biomasa lub promieniowanie słoneczne. Proces jej uzyskiwania generuje mniej spalin i dwutlenku węgla, nie pozostawia też odpadów, jak to ma miejsce w przypadku energetyki opartej na węglu. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest dobrym sposobem na znaczne zmniejszenie emisji CO2 przy niewielkich dodatkowych kosztach. Według Agencji Rynku Energii, na koniec grudnia 2020 r. całkowita moc odnawialnych źródeł energii w naszym kraju sięgała 12, 49 GW. Duży udział miały tu elektrownie fotowoltaiczne, których moc wyniosła 3, 96 GW. To o 2, 7 GW więcej niż rok wcześniej. Przejście na źródła odnawialne jest nieuniknione, lecz naukowcy alarmują, że najważniejsze to w ogóle ograniczyć zapotrzebowanie na energię. Bo nawet czyste źródła energii wymagają szerokiej gamy rzadkich metali.

Opis (streszczenie): 11. BIORÓŻNORODNOŚĆ Utrata różnorodności biologicznej i ekosystemów stanowi zagrożenie dla funkcjonowania naszej planety, gospodarki i ludzkości. Jeżeli nic się nie zmieni do 2050 roku zniknie 11% terenów naturalnych i 60% raf koralowych.

Opis (streszczenie): STEPOWIENIE Zmiany klimatu i działalność człowieka to główne przyczyny tzw. stepowienia Polski. Mimo, że daleko nam do rozwoju prawdziwych obszarów pustynnych, to odwodnienie widać na pierwszy rzut oka. Wprawdzie wielkość opadów rocznych nie zmienia się, to zasadniczo zmieniła się ich struktura. Obecnie coraz częściej obserwujemy deszcze nawalne, kiedy w ciągu doby suma opadu wynosi nawet ilość odpowiadającą normie miesięcznej. Pomiędzy nimi, zazwyczaj w sezonie letnim, następuje dłuższy okres suszy. Temperatura zimą jest coraz wyższa, zamiast śniegu pada deszcz. Ten spływa szybko do zlewisk i nie nawilża gleby dostatecznie długo i skutecznie jak woda w stałym stanie skupienia. Wszystko to sprawia, że zasoby wodne w Polsce nie odbudowują się w sposób wystarczający. Na Dolnym Śląsku są miejscowości, w których szczególnie latem woda musi być dowożona beczkowozami. W programie pokażemy czym różni się deszcz nawalny od mżawki, wyjaśnimy dlatego konieczne jest gromadzenie wody opadowej w miejscu, gdzie ona spadła. Pokażemy jak działa retencja mała, duża oraz mikroretencja, w tym budowa różnej wielkości zbiorników wodnych, odtwarzanie terenów podmokłych, zalesianie oraz sadzenie zatrzymującej wilgoć zieleni w miastach i na nieużytkach, czy sianie kwietnych łąk.