Dzika Polska godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Na przełomie lata i jesieni las rozbrzmiewa rykami samców jeleni, które zatraciły się w miłosnych umizgach. Między bykami dochodzi do walk o łanie. Ryki mają wiele znaczeń. Po ich potędze, brzmieniu można wywnioskować, w jakiej fazie znajdują się jelenie gody. Bywa, że o świcie po zakończonym rykowisku na łące spotkać można wyłącznie łanie skubiące trawę. Dr Marcin Hurski i jego kolega Dris, który przybył aż z Holandii, próbują dowiedzieć się czegoś więcej na temat wpływu tych potężnych zwierząt na leśny ekosystem.

Opis (streszczenie): Potrafił odnaleźć w lesie i pokazać innym to, czego oni sami tam nie zobaczą. Otwierał oczy na przyrodę nawet samym leśnikom. I pozostawał jednocześnie niewidocznym dla dzikich mieszkańców lasu, których fotografował i filmował. Artur Tabor, zmarły tragicznie podczas jednej ze swych przyrodniczych wypraw fotograf i filmowiec, był wyjątkowo mocno i na wiele sposobów zżyty z lasem. Nieraz starał się po prostu wyglądać jak krzak, fragment pnia albo taką postać nadać terenowemu jeepowi, z którego podpatrywał naturę, a w którym nieraz i mieszkał. Sprytne sposoby maskowania się łączył z ogromną, graniczącą z szaleństwem determinacją w swych na wskroś już nowoczesnych łowach. Bohaterowie odcinka, wspominając Artura, starają się sięgnąć do źródeł tej pasji.

Opis (streszczenie): Użytkowe podejście do ryb i wynikłe stąd względy gospodarcze przesłaniają nam to, co w życiu tych wodnych istot najciekawsze. A tymczasem ryby niektórych gatunków, niekoniecznie tych, które są dla nas gospodarczo czy też z innych względów przydatne, ukazują wiele zaskakujacych powiązań między organizmami wodnymi. Taka np. różanka rozwija się tylko w towarzystwie pewnych gatunków małży. Ryby są też bardzo czułymi wskaźnikami stanu wód zarówno sezonowych, w dużej mierze naturalnych zmian tego stanu, jak i tych spowodowanych przez naszą gospodarkę. Biologii ryb i ich powiązaniu ze środowiskiem wodnym i nadwodnym przyjrzymy się nad Biebrzą rzeką jeszcze naturalną, zamieszkiwaną przez kompletne zespoły wodnych organizmów. Wyruszamy na badawczy połów, którym steruje prof. Roman Kujawa z Uniwersytetu Warmińsko - Mazurskiego.

Opis (streszczenie): W przepastnych Borach Dolnośląskich kryły się wielkie poligony wojsk radzieckich. Gdy wojska stąd odmaszerowały, pozostawiając po sobie zarastające lasem pustkowia, zapanowała tu niepodzielnie przyroda. Takiego, obfitującego w zwierzynę, a bezludnego matecznika nie mogły nie odkryć wilki. I przywędrowały tutaj, a za nimi wyruszyło dwoje badaczy wilczych zwyczajów i wędrówek. Wraz z nimi wyruszamy zimowym wilczym tropem, uczymy się odnajdywać na śniegu ślady godów wilczej pary, śledzić za pośrednictwem tropów ich łowieckie manewry. I dowiadujemy się, do jak dalekich, zagranicznych wędrówek są skłonni ci drapieżcy w poszukiwaniu dogodnych ostoi i łowisk.

Opis (streszczenie): W odcinku wystąpili dr Marcin Sielezniew i jego żona Izabela Dziekańska. Dr Marcin Sielezniew jest entomologiem, entuzjastą motyli myrmekofilnych, czyli takich, które do swojego rozwoju wykorzystują mrówki. To dla nich przeniósł się z Warszawy do Białegostoku, a w przyszłości planuje zamieszkać na podlaskiej wsi, by mieć jeszcze bliżej do obiektów swych badań modraszków arion. W programie starają się odpowiedzieć na pytanie - Czemu modraszek jest tak niezwykłym motylem?

Opis (streszczenie): Bohaterem odcinka jest Krzysztof Próchnicki, przyrodnik zajmujący się ochroną tego gatunku. Dzięki niemu udaje nam się sfilmować te piękne zwierzęta w rezerwacie Suśle Wzgórza. Ostatnio pracownicy Zespołu Zamojskich Parków Krajobrazowych opracowali program ochrony gatunku. Polega ona na wykonaniu czynnych działań ochronnych typu: rekultywacja zdegradowanych pastwisk, organizacja wypasu i koszeń w celu poprawy warunków siedliskowych. Ponadto obejmuje on również badania naukowe, o czym również opowiemy w tym odcinku.

Opis (streszczenie): Puszcza Białowieska zawiera w sobie ogromne zasoby wilgoci, ale zdobycie przez zwierzęta wody do picia i tak bywa nie lada dylematem. Niemniej korzystają z niej na różne sposoby. Woda krąży w puszczańskiej przyrodzie, a w jej obiegu biorą udział także organizmy zwierząt. Temu obiegowi przypatrujemy się na przykładzie króla puszczy - żubra, który potrzebuje szczególnie dużo wody, nawet kilkadziesiąt litrów na dobę. W jaki sposób żubry nawadniają swe potężne organizmy. Tropem tych zwierzat, ich wodopojów, karmowisk, miejsc kąpielowych prowadzi nas teriolog, czyli badacz ssaków, dr Rafał Kowalczyk, dyrektor Instytutu Biologii Ssaków w Białowieży. Przy okazji przekonujemy się, w jaki sposób duże zwierzęta, nie tylko żubr, wykorzystują wodę do celów higieny i obrony przed pasożytami, zakładając sobie w wilgotnych miejscach puszczy prawdziwe naturalne łaźnie, nieledwie wręcz zakłady kosmetyczne. Staramy się prześledzić na podstawie rozmieszczenia zwierząt mapę hydrologiczną puszczy, pokazującą, jak ich życie zależy tutaj od wody. Ale poziom i jakość wody zależy też coraz mocniej od naturalnych hydrologów bobrów. Tworzone przez nie poprzez spiętrzanie cieków stawy stają się siedliskami licznej i rozmaitej fauny. Ale zalewy bobrowe prowadzą też do zalewania systemów korzeniowych i w konsekwencji do usychania na pewnych obszarach drzew. Te jednak stanowią siedliska kolejnych organizmów, zwłaszcza owadów i ptaków. Wpływ wody na puszczę okazuje się zaskakująco wielostronny.

Opis (streszczenie): Największa nasza sowa okazuje się bardzo silnie powiązana ze środowiskiem wodnym. Gdyby na mapę polskich nizin nanieść stanowiska występowania puchacza, pokryłyby się z obszarami bagien i naturalnymi fragmentami dolin rzek. W gniazdach puchacza znajdują badacze wiele piór i innych szczątków ptaków wodnych mew, kaczek, bekasów. Same gniazda też zwykle bywają ukryte w lasach silnie podmokłych i bagiennych. Tu, wobec niedostępności terenu dla intruzów, w tym ludzi, para wielkich sów ma potrzebny jej do wychowania potomstwa spokój. Co jest tym ważniejsze, że puchacze nieraz gniazdują w wygrzebanym przez siebie zagłębieniu wprost na ziemi. Ale wtedy idealnym dla nich miejscem jest kępa w bagiennym lesie, dzięki czemu gniazdo jest otoczone wodą niczym fosą. Poza tym taki las jest świetnym miejscem wypadowym na nadwodne łowiska. Analizując obserwacje łowów puchacza, badając szczątki jego ofiar i wypluwki, czyli nie strawione resztki pokarmu, zauważamy, jak pojedynczy organizm uczestniczy w wymianie materii i energii między wodą a lądem, jak krążą one w samym środowisku wodnym. A także jak się to środowisko wodne zmienia, bo można to nieźle przeanalizować, poznając zmiany w składzie diety puchacza. Poprowadzi nas tym tropem wytrawny badacz sów, dr Romuald Mikusek, który poznawał życie sów, a puchacza w szczególności, zarówno w górach, jak i w podmokłych ostępach naszych nizin.

Opis (streszczenie): Bbohaterami odcinka jest małżeństwo naukowców z Centrum Badań Ekologicznych PAN, dr Dariusz Bukaciński i dr Monika Bukacińska. Od dwudziestu lat obserwują gniazda kolonii mewy pospolitej. Głównym ich poligonem badawczym są wyspy i piaszczyste ławice w nurcie Wisły między Dęblinem i Kobylnicą. Przekleństwem mew pospolitych jest ich nazwa. Mało kto bowiem chce wydawać pieniądze na ochronę ptaka "pospolitego". Tymczasem ten gatunek mewy nie dość, że nigdy w Polsce liczny nie był, to ostatnio znalazł się wręcz na krawędzi wymarcia.

Opis (streszczenie): W tym odcinku odwiedzimy noclegowisko 200 tysięcy gęsi. Ujście Warty. Plątanina starorzeczy, meandrów, labirynt dróg wodnych przypominający siateczkę naczyń włosowatych. Trudne do przebycia bagna i rozlewiska są magnesem dla ptaków. Jesienią niepodzielnie królują tu dzikie gęsi - przybysze z dalekiej północy. Zatrzymują się w drodze na zimowiska w Europie Zachodniej. W dzień żerują na polach. Wieczorem wszystkie zlatują się na noclegowisko. Ich liczba przekracza 200 000!!! Tak dużych koncentracji gęsi w czasie jesiennej migracji nie ma nigdzie indziej w Europie. W szczycie wędrówki są chwile, gdy całe niebo jest zasłonięte przez ptaki. Trwa to 2-3 godziny, a poranny wylot gęsi na żerowiska w Parku Narodowym "Ujście Warty" należy do najbardziej spektakularnych zjawisk w przyrodzie.

Opis (streszczenie): Bobry - zwierzęta nieomal cudem uratowane. Do niedawna jeszcze prawie nieobecne w krajobrazie naszych wód, a dziś już ten krajobraz nawet kształtujące. Bo ścinające drzewa, zatykające rowy, zatapiające lasy, ale też tworzące wokół ogromną różnorodność życia. Bobry przeżyły u nas nieopisane odrodzenie i wielką ekspansję, co cieszy dr. Andrzeja Czecha - bohatera naszego odcinka - hydrobiologa, badającego wpływ bobrów na różnorodność biologiczną w Bieszczadach.

Opis (streszczenie): Nietrudno zakochać się w Stobnicy, otoczonej lasami Puszczy Noteckiej. W bramie stacji naukowej wita drewniana tabliczka z sentencją Michała Siemianycza: "Stosunek wilka do człowieka jest taki, jakie jest odniesienie tego człowieka do innych ludzi, zwierząt i całego otaczającego go świata". Wilki mieszkają tu w wolierach, ogrodzonych siatką wybiegach z trawą i drzewkami dającymi zwierzętom cień. Do wilków można wejść, choć tylko z przewodnikiem. Nasi prowadzący, Marcin Kostrzyński i Tomasz Kłosowski, spotkają się z wilkami oko w oko i dowiedzą się od "wilczego piastuna", Jacka Więckowskiego, jakie naprawdę są wilki. Powszechnie wilk jest ofiarą mitów, przesądów i ludzkich zabobonów. Tymczasem jest to zwierzę jak każde inne. Cytując Dawida Mecha: "Wilk nie jest zwierzęciem ziejącym nienawiścią, ani też nie jest maskotką do przytulania, nie jest ani niebezpieczny, ani sympatyczny. Jest po prostu jednym z wielu interesujących gatunków prześladowanych przez człowieka od stuleci, który potrzebuje miejsca do życia". Profesor Andrzej Bereszyński, który uważa się za adwokata wilków, ma nadzieję, że dzięki stobnickiej stacji ludzie zmienią nastawienie do tego drapieżnika. Rocznie odwiedza stację kilka tysięcy osób.

Opis (streszczenie): W Polsce występuje ponad 170 gatunków ślimaków lądowych. Zdecydowanie najpopularniejszym wśród nich jest winniczek, największy europejski ślimak lądowy. Jest faktycznie gigantem w porównaniu do ślimaków zaliczanych do poczwarówek. Jedna z największych poczwarówek krajowych, poczwarówka jajowata osiąga zwykle 2, 7 mm wysokości muszli. Nie jest wykluczone, że małe rozmiary przedstawicieli Vertigo oraz rzadkość ich występowania, sprawiają, że niewielu malakologów na świecie zajmuje się tą grupą maluczkich. Jednym z najbardziej znanych jest prof. Beata Pokryszko z Uniwersytetu Wrocławskiego, którą gościmy w naszym programie w towarzystwie dr Tomasza Maltza.

Opis (streszczenie): Przestworza, świat ptaków, stają się wraz z nadejściem wiosny miejscem ptasich godów. Już niedługo zadzwonią tu skrzydła pomykających ku swym godowym rewirom łabędzi, rozlegną się pohukiwania kaczorów, buczenia tokujących w powietrzu bekasów, śpiewy ptaków wróblowatych, miłosne pohukiwania sów. Do prawdziwych amorów jeszcze daleko, ale ptaki zawczasu muszą zająć dogodne do życia terytoria, znaleźć partnera albo odnowić związek z dawnym. Dlatego w ptasim świecie widać już krzątaninę i ożywienie. W tajniki ptasiej miłości wprowadzą nas pasjonaci przyrody - Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński.

Opis (streszczenie): Trudno o ważniejszych i pracowitszych współtwórców różnorodności biologicznej, jak pszczoły. Bohaterem tego odcinka jest prof. Jerzy Demetraki - paleolog, naukowiec zajmujący się genetyką pszczół miodnych. Teren Polski jest naturalnym siedliskiem rasy pszczół rodzimych określonej jako środkowoeuropejska. Populacja pszczół linii M Północna wywodzi się od pszczół miejscowych utrzymywanych i selekcjonowanych w naturalnych warunkach klimatyczno - pożytkowych północnej Polski. Zachowała ona wiele ważnych cech, z których najistotniejsze to: tworzenie małych i średnich rodzin na zimę, co wiąże się z mniejszym zużyciem pokarmu w czasie zimy, ponadto większa odporność na choroby; szybki i dynamiczny rozwój wiosenny, następujący wraz z ustabilizowaniem się pogody; zdolność do wykorzystania różnorodnych pożytków (nawet bardzo ubogich).

Opis (streszczenie): Jura Krakowsko-Częstochowska - największy w Polsce obszar występowania jurajskich wapieni, rejon, w którym grupuje się większa część jaskiń naszego kraju (1804 jaskinie o długości 31833 m). Prawie 1/3 z nich leży w Ojcowskim Parku Narodowym. W głębokich jaskiniach Ojcowa hibernują nietoperze. Wilgoć zwabia też większość owadów. Jesienią, od października zaczynają pojawiać się liczniej motyle. Tworzą masowe skupienia na ścianach jaskiń w pobliżu otworów. W miarę zbliżania się zimy ilość tych motyli rośnie, pojawiają się komary. Z początkiem mrozów cały zespól jest już uformowany. Przy silnych mrozach przesuwa się on nieco ku wnętrzu jaskiń, nigdy jednak daleko za linie zasięgu światła. Gatunki, które przeżyją zaczynają opuszczać swoje zimowiska w kwietniu, do czerwca ściany są niemal puste. W życiu owadów tworzących ten zimowy zespól jaskinie odgrywają role schronienia, kwatery zimowej. Są to gatunki zimujące w postaci dojrzalej, a nie w postaci jaj lub poczwarek jak większość owadów. Jaskinia Ciemna jest jedną z najstarszych siedzib człowieka w Polsce. Tutaj odkryto jedne z pierwszych śladów człowieka na ziemiach polskich, pochodzące sprzed ok. 122 tys. lat. Jest to zarazem jedno z kilkudziesięciu centrów pojawienia się gromad ludzkich w Europie Środkowej. Po jaskiniach w Ojcowskim Parku Narodowym oprowadzą nas pasjonaci przyrody: Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński.

Opis (streszczenie): Tym razem Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński wybrali się tropem łosia na biebrzańskie bagna. Dolina Biebrzy - kraina bagien, zalewisk, podmokłych głuchych lasów. Wielka ostoja dzikich zwierząt. Króluje wśród nich właśnie łoś, największy przedstawiciel jeleniowatych. Był czas, gdy ten władca moczarów pozostawał zdetronizowany. Wytrzebili go kłusownicy, zdziesiątkowały wojny. A jednak się odrodził. Dzięki wysiłkom przyrodników, ale też dlatego, że tu, nad Biebrzą znalazł potrzebne mu do życia bagienne ostępy. Dziś znów w nich króluje, spotykając się tu oko w oko ze swym niedawnym prześladowcą i dzisiejszym sprzymierzeńcem, człowiekiem, który postanowił objąć potężnego zwierza na wiele lat całkowitą ochroną. Zapraszamy do królestwa łosi.

Opis (streszczenie): Program pokazuje świat dzikich zwierząt, przyrody oraz ludzi, którzy ją chronią. Każdy program to ekspedycja w najbardziej niedostępne i dzikie miejsca w Polsce. Jest to znakomita telewizyjna przygoda przyrodnicza.

Opis (streszczenie): Na obraz różnorodności przyrody wpływają nie tylko gatunki zagrożone, ale i te, które przeżywają swoisty renesans. Wydra, która jeszcze w latach 70. ubiegłego stulecia uchodziła za gatunek zagrożony wymarciem, a która np. w krajach Europy Zachodniej pod względem liczebnym nadal ma się kiepsko, w Polsce przeżywa właśnie renesans. To po części efekt ochrony i istnienia wielu stawów rybnych i miejsc zarybianych. Ale także efekt większej czystości wód, której wydra jest wskaźnikiem, a często wręcz najlepszym świadectwem. Miejsce akcji tego odcinka cyklu to rzeka Narew i rozlewiska Biebrzy. W filmie wystąpi badacz wydr, dr Jerzy Romanowski.

Opis (streszczenie): Tym razem ekipa "Dzikiej Polski" wyruszyła do województwa zachodniopomorskiego tropem żubra - najpotężniejszego ssaka europejskiego. To największe, wykwintne w kształtach i dostojne zwierzę staje się nieodłączną częścią krajobrazu Polski. Przez całe stulecie przemierzał bezkresne puszcze Europy. Dziś wolne stado żubrów spotyka się tam, gdzie nikt się ich nie spodziewa. My spotkaliśmy je na Pojezierzu Wałeckim. Jest to najmłodsze żyjące na wolności stado żubrów w Polsce i jednocześnie najdalej na zachód kontynentu dziko żyjąca populacja żubrów w Europie. Na spotkanie z żubrem wyruszyli wraz z nami: prof. Andrzej Bereszyński z Katedry Zoologii Akademii Rolniczej w Poznaniu, Jacek Więckowski, również przedstawiciel Katedry Zoologii Akademii Rolniczej w Poznaniu, oraz Magdalena i Maciej Tracz z Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego.

Opis (streszczenie): Tym razem z naszymi prowadzącymi wyruszyliśmy na największą polską wyspę Wolin. Jej tajemnice odkryje przed widzami prof. Stanisław Musielak z Instytutu Nauk o Morzu Uniwersytetu Szczecińskiego. Wody Bałtyku utworzyły tu najwyższe na polskim wybrzeżu klify. Nieustannie atakowany przez fale brzeg klifowy cofa się tu co roku o około metr. Wyspa Wolin, ukształtowana przez ostatni lodowiec 11 tysięcy lat temu, wciąż się zmienia. Mamy przed sobą jeden z najbardziej gwałtownie i dynamicznie zmieniających się krajobrazów na ziemi, a dochodzące do głosu siły przyrody nieożywionej są motorem napędzającym te zmiany. Przemieszczanie się całych kontynentów, huraganowe wiatry, falowanie morskie, ruchy lodowców, wędrujące piaski - to wszystko sprawia, że życie na ziemi rozwija się, różnicuje i doskonali. To, co po ludzku określane jest mianem niszczących katastrof, jest dla życia błogosławieństwem.

Opis (streszczenie): Dr Grzegorz Tończyk, naukowiec z z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, jest zaangażowany w projekt ochrony ważek śródleśnych torfowisk. Projekt jest próbą podjęcia czynnej ochrony ważek związanych z tym typem środowiska poprzez odpowiednio prowadzone działania służące zachowaniu i odtwarzaniu ich siedlisk. Ponadto w filmie występuje Zbigniew Fijewski z Mazowiecko - Świętokrzyskiego Towarzystwa Ornitologicznego.

Opis (streszczenie): Program pokazuje świat dzikich zwierząt, przyrody oraz ludzi, którzy ją chronią. Każdy odcinek to ekspedycja w najbardziej niedostępne i dzikie miejsca w Polsce. Bohaterami cyklu są "szaleńcy natury" - ludzie, którzy ulegli głębokiej fascynacji jakąś cząstką przyrody polskiej, jakimś gatunkiem żywych organizmów, jakimś przejawem życia, jakąś sprawą. W tym odcinku wizyta w okolicach Górzna i spotkanie z dzikami, ukochaną watahą Marcina Kostrzyńskiego.

Opis (streszczenie): Ryjówka malutka czy trochę od niej większa ryjówka aksamitna to zaledwie kilkugramowe istoty. Małe ssaki owadożerne, krewniacy kreta czy jeża, a nie myszy czy nornika. Istoty tyleż mało znane, co zadziwiające. Żywe ilustracje tego, jak i na ile sposobów natura zróżnicowała świat istot żywych, także zwierząt, i to tych na oko bardzo podobnych do siebie. Wraz z ich badaczem prof. Leszkiem Rychlikiem, wyruszyliśmy ich tropem w okolicach Konina.

Opis (streszczenie): Na przedwiośniu ekipa "Dzikiej Polski" wyrusza w Tatry. O tej porze roku to świat kontrastów i zderzeń. W wysokich górach zastaje jeszcze mgły, śnieżyce i trzeci stopień zagrożenia lawinowego. Niżej, na halach przebijają się przez śnieg krokusy i strumienie wartko toczące się wśród półmetrowych zasp. To czas budzenia się niedźwiedzi, wzrostu aktywności kozic, wilków, a także różnych mniejszych zwierząt. Nawet pod śniegiem budzi się już życie. Szlakami wśród Tatr prowadzą naszą ekipę naukowcy i leśnicy o tutejszym rodowodzie, doświadczeni tropiciele tatrzańskiej przyrody: Paweł Skawiński i Tomek Zwijacz-Kozica. W Tatrach trzy razy łatwiej spotkać niedźwiedzia niż w Yellowstone, a tutejsze zwierzęta zachowują się dokładnie tak jak słynny Miś Yogi z amerykańskiej kreskówki. Kradzież koszyków z jedzeniem jest zabawna tylko dla niedźwiedzi z kreskówek, dla dzikich zwierząt to tragedia. Synantropizacja oznacza zatracenie przez zwierzę cech dzikości. Chcemy, by niedźwiedzie w Tatrach znów zaczęły żyć zgodnie ze swoją naturą - tłumaczy Paweł Skawiński. Bo jeśli nauczą się szukać jedzenia u człowieka, to nie będą potrafiły już dziko żyć.

Opis (streszczenie): W kolejnym już odcinku razem z naszymi prowadzącymi wyruszyliśmy na Suwalszczyznę. Przewodnikiem po niej jest zamieszkały nad Czarną Hańczą prof. Andrzej Strumiłło, malarz, rzeźbiarz, grafik. "Dzika Polska" to program pokazujący świat dzikich zwierząt i przyrody oraz ludzi, którzy ją chronią. W Polsce można znaleźć niemal wszystko: od gór o charakterze alpejskim, przez szerokie plaże, czyste jeziora, pierwotne lasy, nieuregulowane rzeki, po największe mokradła. Polska przyroda na tle przyrody Europy ma szczególną wartość, bo tak wszechstronnie reprezentuje świat istot żywych całego kontynentu. Jest mniej przekształcona i mniej zniszczona. Dlatego wielu Anglików czy Holendrów, którzy pamiętają swe kraje sprzed 50-60 lat, widząc polską przyrodę, mówi: "Tak wyglądała przyroda mojego dzieciństwa?". Wśród nich są tacy, którym wcale nie spieszno zwiedzać Wawel, Malbork czy podziwiać gdańską Starówkę. Wolą godzinami przesiadywać pod podlaską wierzbą, bo gnieżdżą się w jej dziupli kolorowe kraski, tkwić w zmyślnie uszytych namiotach w dolinie górnej Narwi, gdyż obfituje ona w rzadkie w Europie zachodniej ptaki błotne, czatować za pagórkami koło Sokółki, bo czasami wychodzą na nie dzikie żubry. Program ma formę przygodowych ekspedycji w najbardziej niedostępne i dzikie miejsca w Polsce. Uczestniczą w nich Marcin Kostrzyński, znawca biologii i zachowań zwierząt oraz fotograf przyrody Tomek Kłosowski, którego intryguje odkrywanie tajemnic psychiki zwierząt i szukanie odpowiedzi na pytania o to, co jest wspólnego w zachowaniach ludzkich i zwierzęcych, takich jak: zaloty, dobieranie się w pary, opieka nad potomstwem, hierarchia w stadzie, walka, zdobywanie pożywienia.

Opis (streszczenie): I znów nasza ekipa wita morze. Czy to być może? Nawet musi. Kończy się wszakże sezon połowów na dorsza, śledzia i całej plejady polskich i mniej polskich ryb w Bałtyku. A my chcemy taki połów zobaczyć i sfilmować, bo jak inaczej wypowiadać się o żywych istotach, zamieszkujących rodzimy akwen. Dość więc na razie opowiadania o nadmorskich kamieniach, klifach, warstwicach i bałwanach. Sami byśmy wyszli na bałwanów, ignorując morskie życie. Trzeba więc będzie puścić się na wodę. Bohaterem odcinka będzie między innymi babka bycza - ryba, która zaledwie w parę lat, nikogo nie pytając o zgodę, podbiła polski Bałtyk.

Opis (streszczenie): Gdy Puszcza Białowieska wabi oko pierwszą wiosenną zielenią i dywanami kwiatów, ekipa "Dzikiej Polski" postanawia zajrzeć do najbogatszej ostoi życia - w świat murszejących pni. Jak zapewnia dr Bogdan Jaroszewicz z Białowieskiej Stacji Geobotanicznej, drzewa mają dwa życia. Jedno jest ich własnym życiem, drugie - bujnym życiem w ich murszejących pniach. To drugie życie nie ma sobie równych w lesie pod względem bogactwa form i mnogości gatunków. To cały bogaty, a mało znany świat roztoczy, owadów, grzybów. W starych puszczańskich pniach tkwią całe rezerwaty różnych istot. Ściśle ze sobą powiązane, żyjące obok siebie lub na siebie polujące tworzą razem imponującą piramidę pokarmową. Dzięki jej istnieniu może się tu, w puszczy, utrzymać taka bogata i różnorodna fauna wyższych zwierząt - od drobnych ptaków po żubry.

Opis (streszczenie): Tym razem ekipa "Dzikiej Polski" udaje się w dzicz, na bagna. A te ostały się w Polsce przede wszystkim nad Biebrzą. Dotąd muskaliśmy je tylko kamerą w ciągu kilku wyjazdów. Teraz całkiem w nie wpadliśmy. Takie błotne pułapki czyhają nad Biebrzą tylko tam, gdzie strukturę torfowisk naruszył człowiek, kopiąc rowy, wydobywając torf, rozjeżdżając podmokłe łąki ciągnikami. Przeważają jednak tereny nieomalże dziewicze, gdzie ziemia wprawdzie ugina się pod nami i trzęsie, ale nie wsysa i można bezpiecznie czuć się na bagiennej i łąkowej darni. Niewygody wynagradza nam tutejsza przyroda kobiercami kwiatów, śpiewem ptaków od słodkich tonów słowika czy dziwonii po tajemniczy szmer świerszczaka czy brzęczki, wieczorne buczenia bekasów, nocne koncerty pasikoników, rzekotek i żab. Motyl niepylak mnemozyna zakłada swej samicy chemiczny pas cnoty, by nie pląsała w majowym słońcu z innymi. Storczyk obuwik zamyka owady w pułapkach, by zapylić swe kwiaty. U rybitw białoskrzydłych kwitnie jawne przekupstwo. Samiec musi upatrzonej samicy przynieść prezent w postaci owada lub rybki. Jak się jej ten dar nie spodoba, to fora ze dwora, poczekam na lepszego darczyńcę. Tu w miejscu miłości najwyraźniej triumfuje gospodarka rynkowa, której, wbrew złudzeniom, wcale nie wymyślili ludzie. O motylach opowiada nam dr Krzysztof Frąckiel z Biebrzańskiego Parku Narodowego, o storczykach dr Cezary Werpachowski, też pracownik naukowy Parku, a z kolei w świat podwodny Biebrzy wprowadzi nas Mirek Kobeszko - miejscowy miłośnik przyrody. Program prowadzą Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński.

Opis (streszczenie): W tym odcinku dr Janusz Kuprianowicz - wybitny specjalista arachnolog (badacz pająków), znawca przyrody Podlasia - wtajemniczy nas w świat pająków biebrzańskich. W programie wszystko o babim lecie, pajęczych sieciach i pająkach, nawet tych uwięzionych w bursztynie. Pająki wytwarzały jedwabne nici na długo zanim wyewoluowały ich gatunki, które potrafiły sporządzać sieci. Nawet pająki skaczące, nigdy nieprzędące sieci, wzbijają się w powietrze, ciągnąc za sobą jedwabną linę bezpieczeństwa, jak alpiniści przywiązani do ostatniego pewnego uchwytu. Nić taka od dawna więc należy do wyposażenia pająków i znakomicie nadaje się do sporządzania sieci na owady. Możemy uznać sieć za sposób na przebywanie w wielu miejscach na raz. Pająk jest jak jaskółka z paszczą wielkości wieloryba, jeśli ująć to w odpowiedniej skali.

Opis (streszczenie): Jesienny las jest areną godów jeleniowatych. Nadszedł wrzesień, a wraz z nim jedno z najpiękniejszych zjawisk w polskiej przyrodzie - rykowisko. To szczególny okres nie tylko dla jeleni, ale także dla miłośnika przyrody. Czas, który bardzo mocno zapada w pamięć. I właśnie ten moment z życia jeleni pokazany jest w tym odcinku. Rykowisko jeleni uznawane jest za jeden z najwspanialszych akordów jesiennych puszcz i lasów. Samce zaczynają swój wyjątkowo głośny koncert tuż przed zachodem słońca, a kończą o świcie. Najsilniejsze byki gromadzą wokół siebie stada łań, a następnie bronią je przed zakusami innych byków. Jeśli dojdzie do spotkania dwóch równorzędnych samców, często kończy się ono zaciekłą walką.

Opis (streszczenie): Tym razem wyruszyliśmy na Podlasie, na spotkanie z Wiktorem Wołkowem, uznanym na całym świecie artystą fotografikiem. Specjalizuje się on w fotografii pejzażu i przyrody Polski północno-wschodniej. Od lat utrwala na kliszy i ukazuje piękno Podlasia. Udział w licznych konkursach ogólnopolskich i międzynarodowych przyniósł mu ponad 100 nagród i wyróżnień. Na swoim koncie ma szereg wystaw indywidualnych i albumów autorskich. Jednym z tematów jego zdjęć jest rzeka Biebrza - jedyna w Europie nizinna rzeka zachowana w naturalnym stanie, kraina bobrów, niedostępnych bagien i mokradeł, raj niezliczonych gatunków ptaków. Właśnie nad Biebrzą ekipa "Dzikiej Polski" miała przyjemność porozmawiać z jej wielkim miłośnikiem i wspaniałym fotografikiem. Poza tym jego tematem "numer jeden" jest słońce, od którego, jak mówi, nie może się wyzwolić. Szczególnie fascynuje go jego wschód, który - według szamanów - przynosi bardzo pozytywną energię dla organizmu. Zapraszamy na wschód słońca nad Biebrzą z Wiktorem Wołkowem.

Opis (streszczenie): Bohaterem kolejnego odcinka "Dzikiej Polski" będzie borsuk, ssak drapieżny z rodziny łasicowatych. Borsuk występuje w lasach Eurazji, w Polsce całej. Nasza ekipa wyruszy jego śladem w lasach Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego. Borsuk za ostoję obiera lasy, przeważnie słoneczne stoki, pokryte lasem pagórki w pobliżu pól, czasem nawet na niezalesionych skłonach w środku pól. Jest wszystkożerny i prowadzi nocny tryb życia. W dzień przesiaduje w norze. Charakterystyczne dla borsuków jest to, że, w odróżnieniu np. od lisów, utrzymują swoją norę w czystości. Norę stanowi system korytarzy rozległy często na 20-30 metrów, z wejściem głównym, kilkoma wyjściami zapasowymi, otworami wentylacyjnymi oraz leżącą od 2 do nawet 5 metrów pod ziemią przestronną komorą z osobną jamą, w której borsuk zagrzebuje odchody. Jeden z naszych prowadzących, Marcin Kostrzyński, znany już ze swoich niekonwencjonalnych i niezwykle pomysłowych metod podglądania i filmowania zwierząt, skonstruował specjalny pojazd, dzięki któremu będziemy mogli zajrzeć do wnętrza borsuczej nory. Zdarzenie niecodzienne. Ponadto o borsukach, ich życiu, zwyczajach opowiedzą nam: Grzegorz Kłosowski - artysta fotografik, oraz Robert W. Mysłajek ze Stowarzyszenia dla Natury WILK.

Opis (streszczenie): Tym razem wyruszyliśmy nad Morze Bałtyckie. Będziemy razem z zespołem badaczy mórz i oceanów mówić o tym, jakie tajemnice kryją nasze nadmorskie plaże. Nie wszyscy bowiem wiedzą, że piasek na plaży kryje w sobie ogromne bogactwo życia. Niezwykle dobroczynną rolę dla przyrody odgrywają mikroorganizmy żyjące właśnie w plażowym piasku. W magiczny świat ziarenek piasku wprowadzą nas nasi goście: prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski, dr Lech Kotwicki, dr Józef Wiktor z Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie.

Opis (streszczenie): Tym razem bohaterem programu będzie Paolo Volponi - włoski fotografik, który od piętnastu lat dokumentuje polską przyrodę. Paolo z zawodu oraz zamiłowania jest fotografem i wielkim pasjonatem przyrody, którą fotografuje od kilkunastu lat, w tym od 15 lat właśnie w Polsce. Swoje prace publikuje w znanych i poczytnych pismach włoskich i polskich. Jest autorem kilkunastu pięknie ilustrowanych artykułów o polskiej przyrodzie i kulturze. Od kilku lat ściśle współpracuje z National Geographic Polska, na zlecenie pisma zrealizował reportaże o Wiśle, Białowieży, kormoranach i ostatnich dzikich koniach Europy, czyli o konikach polskich. W tej edycji programu pragniemy przedstawić widzom polską przyrodę w oczach włoskiego fotografa.

Opis (streszczenie): Bohaterem tego wydania programu są sowy, a opowiadać o nich będą prof. dr hab. Przemysław Busse oraz Wojciech Busse ze Stacji Badania Wędrówek Ptaków Uniwersytetu Gdańskiego w Przebendowie. Właśnie tam, w ramach Akcji Bałtyckiej, trwającym już ponad 40 lat programie badania wędrówek ptaków, od 1994 roku znakuje się także sowy. Największe natężenie ich przelotów przypada na pierwsze dni listopada. Zeszłej jesieni padł rekord - zaobrączkowano ponad 600 sów! To więcej niż w ciągu ostatnich 40 lat badań. Znakowanie tych ptaków to zadanie dla nocnych marków - ptaki obrączkuje się bowiem od zmroku do świtu. Nie jest to łatwe - sowy mają dużo piór i zaplątują się w sieci. Trzeba też stale uważać na ich mocne dzioby i szpony, które mogą przeszyć dłoń na wylot. Ekipa "Dzikiej Polski" podjęła wyzwanie i będzie uczestniczyć w nocnej akcji łapania sów.

Opis (streszczenie): Tym razem bohaterem "Dzikiej Polski" będzie dr Marcin Ryszkiewicz - geolog, ewolucjonista, autor szeregu książek popularnonaukowych z zakresu paleontologii i ewolucji. Tłumacz artykułów naukowych z angielskiego i szeregu naukowych książek. Absolwent geologii Uniwersytetu Warszawskiego, doktorat napisał na Uniwersytecie Piotra i Marii Curie w Paryżu. Pracuje w Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk - zajmuje się popularyzacją wiedzy na temat ewolucjonizmu. Razem z nim wyruszymy w niezwykłą podróż w czasie - do przeszłości, sięgając samych początków istnienia człowieka. Australopithecus afarensis (Lucy), Australopithecus africanus, Homo habilis, Homo erectus, Homo sapiens - tak mogły wyglądać kolejne szczeble tej ewolucji i każdy gatunek mógł wyłaniać się z poprzedniego przez stopniowe nabywanie coraz bardziej ludzkich cech anatomicznych (na przykład duży mózg), behawioralnych (monogamia, łowiectwo) i psychicznych (mowa, przejawy sztuki). Za najlepszy "dowód" na rzecz ewolucji człowieka uważana jest Lucy (Australopithecus afarensis) składająca się ze szkieletu kompletnego w czterdziestu procentach. Została odnaleziona w 1974 roku w Etiopii poprzez Donalda Johansona. Wiek jej określono na 3, 2 mln lat. Johanson obliczył, że miała około 3 stopy i sześć cali wysokości (ok. 105 cm) i ważyła w przybliżeniu 50 funtów (ok. 25 kg). Pewne jej cechy sugerują, że mogła ona chodzić w pozycji pionowej, a więc ewoluowała w kierunku istoty ludzkiej. Więcej opowie nam o niej w programie dr Ryszkiewicz.

Opis (streszczenie): W tym wydaniu programu opowiemy widzom o miejscu i przedsięwzięciu niezwykłym. W Wandzinie, małej kaszubskiej osadzie, pośród pięknych lasów, ludzie "po przejściach" odnajdują szczęście, spokój i dzielą się nim z innymi. To miejsce nosi nazwę Ośrodek Readaptacji Stowarzyszenia Solidarni "Plus", Eko Szkoła Życia. Pierwsi bezdomni zjawili się tam jesienią 1992 roku. W zrujnowanym pałacu, bez prądu, wody, ogrzewania, łóżek i jakichkolwiek mebli, zamieszkało 130 osób. Ludzie z sąsiednich wsi przyszli im z pomocą. Przynosili, co mieli: proste narzędzia, jajka, trochę zboża. Mieszkańcy Wandzina pracowali ciężko. Sami kopali fundamenty, budowali, robili pustaki i zdobywali niezbędne materiały. Jednocześnie hodowali świnie, krowy, kury, uprawiali ziemię, zakładali tunele foliowe. Warto było, bowiem dziś Wandzin jest kwitnącym przedsiębiorstwem i ma jeszcze większe możliwości niesienia pomocy potrzebującym. W ramach opracowanego przez ONZ programu ochrony bioróżnorodności hoduje się tam zagrożonego wyginięciem królika białego, popielańskiego, a także mrozoodporne odmiany drzew owocowych. Jest tam odremontowany pałac, zabudowania gospodarskie, hotel i hospicjum. Króliki wandzińskie zdobywają wiele nagród na targach, co jest wielką satysfakcją dla opiekujących się nimi ludzi. Poza tym w Wandzinie pensjonariusze hodują jedną z najstarszych odmian kur - kurę zielononóżkę kuropatwianą, której jaja mają właściwości zdrowotne.

Opis (streszczenie): Telewizyjna przygoda przyrodnicza, zaskakujące sytuacje, pasjonaci dzikich zwierząt i piękno przyrody. Program pokazuje świat dzikich zwierząt, przyrody oraz ludzi, którzy ją chronią. Każdy program to ekspedycja w najbardziej niedostępne i dzikie miejsca w Polsce. Bohaterami cyklu są szaleńcy natury – ludzie, którzy ulegli głębokiej fascynacji jakąś cząstką przyrody polskiej, jakimś gatunkiem żywych organizmów, jakimś przejawem życia, jakąś sprawą. Prowadzący program Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński będą spotykać tych szaleńców w terenie i ruszać śladem ich fascynacji. Bohaterowie będą ich wciągać w swe działania, a przynajmniej aktywnie je demonstrować. Tym razem ekipa "Dzikiej Polski" wyruszyła do małej wsi Krutyń w sercu Puszczy Piskiej. Jest to stara mazurska miejscowość otoczona przez Puszczę Piską, położona w południowo-zachodniej części Mazurskiego Parku Krajobrazowego, wzdłuż najpiękniejszego odcinka rzeki Krutynia. Puszcza Piska jest drugim co do wielkości kompleksem leśnym w Europie. Wciąż zachwyca bogactwem natury, a przy tym zachowała wiele ze swej pierwotnej dzikości. Liczne bagna oraz mokradła, zatopione w niej niczym perły jeziora, meandrujące rzeki, różnorodność gatunków roślin i zwierząt tworzą niepowtarzalny urok leśnej krainy. W najbogatszym przyrodniczo fragmencie puszczy utworzono właśnie Mazurski Park Krajobrazowy. W programie opowiemy o dzikich zwierzętach żyjących w tych rejonach, takich jak bobry, wilki, rysie, oraz o rzece Krutyni - słynnym w Polsce i za granicą szlaku kajakowym, jednym z najpiękniejszych w Europie. Wśród rzek spławnych jest legendą, urzeka bujną roślinnością, długim meandrowaniem, niewielkimi jeziorami. Naszym przewodnikiem po tej dzikiej jeszcze i malowniczej krainie będzie Feliks Kaczanowski z Nadleśnictwa Strzałowo.

Opis (streszczenie): Tematem tego wydania "Dzikiej Polski" będzie m. in. dokarmianie dzikich zwierząt. Miejscem najlepiej nadającym się do realizacji tego tematu jest oczywiście śródleśna chata Marcina Kostrzyńskiego, w okolicach Górzna. Marcin od wielu lat dokarmia zimą leśne zwierzęta. Jego stołówka ma swoich stałych bywalców: dziki, jelenie, sikory, które czują się na podwórku Marcina bezpiecznie. Marcin jest bardzo pomysłowym restauratorem, ciągle wymyśla nowe udoskonalone karmiki, rynienki itp. Razem z Tomkiem Kłosowskim opowiedzą o menu leśnych zwierząt i o tym, jak należy dokarmiać zwierzęta, aby nie zrobić im krzywdy. Zaprezentujemy również najnowsze wynalazki Marcina.

Opis (streszczenie): Żyjąc na dnie całkiem bystrej rzeki, można stworzyć sobie ląd. Potrafią to chruściki, których larwy znane są wędkarzom i nazywane bywają przez nich kłódkami. Larwy budują sobie całkiem przemyślne i kunsztowne domki, sklecone z ziarnek piasku lub drobin roślinnych, ale, jeżeli zdarzy się stosowna okazja, nawet z... okruchów złota. Zwłaszcza, jeżeli nie poskąpi im takich okruchów badający je eksperymentator. To jednak rzadka okazja. Badacz chruścików, prof. Stanisław Czachorowski, który jest bohaterem i narratorem naszego filmu, w ten sposób nie kusi pracowitych owadów, ale poznaje ich życie w naturalnych warunkach. Przekonując się przy tym a w rezultacie przekonując i nas że te drobne istoty są wskaźnikami stanu wody w rzekach i innych zbiornikach wodnych, w których akurat żyją. Wyruszamy z nim nie tylko nad wodę, ale i w noc, by ujrzeć w świetle żarówek powietrzne harce dorosłych postaci chruścików, a je same obejrzeć dokładnie, gdy przysiądą na specjalnie do badań przeznaczonym ekranie. Badacz i jego koledzy są tak owymi zwiewnymi istotami zafascynowani, że ustanowili ich święto.

Opis (streszczenie): Wygląda, jakby ciągle była mokra, choć unika otwartej wody i nawet nie umie pływać. Jednak w wodzie się rodzi, a potem nie bez trudu gramoli się na ląd. By następnie... zniknąć. Salamandra plamista, najdziwniejszy bodaj z naszych płazów ogoniastych, chowa się przed wrogami w ściółce i próchnie, zaliczając do tych wrogów także słońce, którego unika, bo mogłoby ją zanadto wysuszyć. W ogóle lubi to, czego ludzie zanadto nie lubią: deszcz i skały. W tych ostatnich znajduje schronienie, a w zboczach górskich dróg i jarów znajduje norki, by się w nich ukrywać. Nagle odsłonięta, potrafi przerazić napastnika swym wręcz wyzywającym, czarnym i żółtym rysunkiem. Należy do najbarwniejszych z żyjących u nas zwierząt. Ponieważ przez większość życia tkwi w wilgotnych zakamarkach, trudno ją spotkać. My będziemy mieli okazję spotkać całą rodzinę salamander. Zaprezentują nam ją, jak i w ogóle ten gatunek, dwie kobiety, które poświęcają tym nieledwie egzotycznym płazom znaczną część, a niekiedy wręcz całość swej badawczej inwencji i życiowej energii.

Opis (streszczenie): Skoczogonki jedna z najliczniejszych, a zarazem najdziwniejszych grup stawonogów. Stanowią przykład, jak być istotą wodną, a jednocześnie lądową. Trzymają się bowiem wilgotnych miejsc, znajdując wodę tam, gdzie my byśmy jej nie znaleźli. Są jednak doskonale, dzięki swej długotrwałej ewolucji, wyposażone w naturalne rozwiązania techniczne, pozwalające czerpać wodę z nader skromnych źródeł. To różnego rodzaju wymyślne nawet dla współczesnego, obdarzonego nowoczesną technologią człowieka, rury i syfony. Zresztą ta swoista naturalna technika rozwinęła się u nich także w innych sferach życia, niż tylko pobieranie wody, zwłaszcza w sferze ruchu. Potrafią nieprawdopodobnymi, jak na tak drobne istoty skokami katapultować się w razie niebezpieczeństwa. Tego typu możliwości techniczne ujawniają się też w czasie godów. Owady te odbywają jedyne w swoim rodzaju tańce, służące łączeniu się partnerów na czas rozrodu. U każdego gatunku choreografia takiego tańca bywa nieco inna. Demonstruje to także samemu taki taniec naśladując, znawca owadów, czyli entomolog prof. Marek Kozłowski.