Emisja Geniusze i marzyciele będzie miała miejsce (premiera, powtórka):
Program TV na 5 listopada 2024 (Wtorek) Program TV na 17 listopada 2024 (Niedziela)Emisja Geniusze i marzyciele miała miejsce:
Opis (streszczenie): Film opowiadający o niezwykłym wynalazcy, na którego życiu cieniem położyła się tragiczna historia Polski. Młody chłopak pochodzący z niewielkiej wsi, dzięki uporowi i ogromnemu talentowi został jednym z najważniejszych konstruktorów samolotów w XX leciu międzywojennym. Szybowce stworzone przez Kocjana nie miały sobie równych w całej Europie. Błyskotliwą karierę wynalazcy przerwał wybuch II wojny światowej. Od początku zaangażowany w działalność ruchu oporu, trafił do Oświęcimia. Cudem wydostany kontynuował z sukcesami niebezpieczną misję zdobywania informacji wywiadowczych na temat tajnej broni tworzonej przez Nazistów. Meldunki wysyłane do Londynu, a nawet części śmiercionośnych rakiet V2 zdobyte przez Polaków, były nieocenioną pomocą dla Aliantów. O historii tego wielkiego patrioty i jego dramatycznych, wojennych losach opowiedzą historycy, pasjonaci lotnictwa, a także krewni pamiętający tego nieśmiałego, niewysokiego pana w kapeluszu.
Opis (streszczenie): Henryk Magnuski (1909 - 1978) był wybitnym polskim naukowcem, którego odkrycia miały znaczący wpływ na losy II wojny światowej, a tym samym życie milionów osób. Był inżynierem, pionierem bezprzewodowej komunikacji, twórcą walkie - talkie i jednego z pierwszych modeli podręcznej radiostacji. Henryk Magnuski urodził się w Warszawie i był absolwentem Politechniki Warszawskiej. Podczas jego pobytu w Nowym Yorku w 1939 roku wybuchła II wojna światowa. Na prośbę siostry, która zorientowała się, że Niemcy aresztują i mordują polską inteligencję, został w USA i zaczął pracę w koncernie telekomunikacyjnym (późniejszej Motoroli). Tam też rozpoczął prace na swoimi najsłynniejszymi odkryciami: radiostacją walkie - talkie oraz latarnią naprowadzającą samoloty na lotnisko. Po wojnie o kimś, kto pracuje dla USA, w Polsce nie można było mówić wcale. Później po latach, gdy sytuacja polityczna się zmieniła, o Magnuskim zapomniano. Niezwykłą wartością filmu są materiały archiwalne nagrane przez samego bohatera jego własną kamerą. Mamy więc rzadką okazję poznać nie tylko jego zawodowe, ale i prywatne życie. Głównymi narratorami opowieści są m. in.: jego dzieci Marylin J. Magnuski i Henry S. Magnuski oraz dr Venugopal V. Veeravalli z University of Illinois. Filmowy portret Magnuskiego ma przybliżyć zarówno polskim, jak i zagranicznym widzom jego dokonania, które znacząco zmieniły współczesny przemysł militarny, radiowy, telefoniczny oraz infrastrukturę gospodarstw domowych.
Czas trwania: 53min. / 2020 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Bohaterami cyklu są polscy naukowcy i wynalazcy przełomu XIX/XX wieku, działający głównie w 20 - leciu międzywojennym, których praca naukowa lub odkrycia wpłynęły na rozwój cywilizacji w różnych dziedzinach nauk ścisłych, konstruktorskich, inżynieryjnych, medycznych. Film o Józefie Hofmannie (1876 - 1957), geniuszu muzycznym, cudownym dziecku z Galicji, które podbiło swym talentem Stany Zjednoczone. Najpierw jako mały chłopczyk stał się sensacją w Nowym Jorku, później świat poznał legendarnego pianistę, niezrównanego interpretatora Chopina, pedagoga, kompozytora, zapalonego automobilistę i sportsmena. Wynalazca, z którego pomysłami (takimi jak wycieraczki samochodowe, spinacz do papieru, stołki do fortepianu o regulowanej wysokości) mamy do czynienia na co dzień. Jeden z największych pianistów w historii zmarł samotnie i w zapomnieniu, właściwie nie istnieje w pamięci zbiorowej rodaków. Film biograficzny z cyklu "Geniusze i marzyciele" stwarza szansę poznania tego niezwykłego artysty i wynalazcy.
Czas trwania: 55min. / 2018 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film o największych osiągnięciach polskich pilotów i konstruktorów lotniczych nie musi być nudnym wykładem z historii. Szczególnie, gdy prawie całą historię można oprzeć na romansie zdolnego inżyniera i pięknej malarki. "Polskie skrzydła" to opowieść o zazdrości i namiętności, które z jednej strony okażą się zgubne, ale z drugiej zaowocują rozwojem całego polskiego przemysłu lotniczego na skalę, o jakiej nikt nawet nie śmiał marzyć. Jest piękna kobieta. Są wspaniali mężczyźni i ich maszyny. Podziw tłumów. Namiętność i tragedia. Klęska i nowa nadzieja. Zygmunt Puławski - pilot i inżynier, konstruktor lotniczy. Opracował nowe rozwiązania w lotnictwie: podwozie nożycowe, oryginalny układ skrzydeł nazywany płatem Puławskiego.
Czas trwania: 54min. / 2020 / cykl dokumentalnyOpis (streszczenie): Bohaterem filmu jest niezwykły polski wynalazca - Jan Szczepanik, którego dokonania z przełomu XIX i XX wieku miały ogromny wpływ na rozwój takich dziedzin, jak tkactwo oparte na technikach fotograficznych, film i fotografia barwna, telewizja, jak również energetyka, technika rolnicza i wojskowa.
Czas trwania: 54min. / 2018 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Tadeusz Tański był jednym z pierwszych polskich inżynierów, którzy podjęli próbę produkcji polskich samochodów. Na skutek tajemniczych wpływów ówcześni decydenci wybrali lojalność wobec włoskiego Fiata. Ten wybitny umysł spotykał się z wielkim rozczarowaniem. Pasję tworzenia odziedziczył po ojcu, Czesławie Tańskim, malarzu, konstruktorze i budowniczym samolotu, śmigłowca i szybowca Lotnia, który porzucił rodzinę zaraz po narodzinach syna. A gdy po latach spotkali się w Paryżu, rozumieli się od tego momentu jak nikt na świecie. Tadeusz studiował w Paryżu od 1909 r. Po uzyskaniu dyplomu w kategorii motoryzacji i lotnictwa pracował w fabryce Renault, opracował wiele projektów i patentów. Dał się poznać jako bardzo zdolny i obdarzony niezwykłą wyobraźnią przestrzenną twórca, a jego pomysły wybiegające ponad epokę budziły zachwyt. Jako 24-letni inżynier skonstruował największy na świecie, 12-cylindrowy lotniczy silnik spalinowy w układzie H o mocy 520 KM.
Czas trwania: 55min. / 2018 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film dokumentalny przedstawiający sylwetkę prof. Ludwika Hirszfelda. Jego osiągniecia są znane w świecie, ale w Polsce jedynie w kręgach naukowych. Ludwik Hirszfeld (1884 - 1954, lekarz, bakteriolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej. Urodził się w Warszawie, medycynę studiował w Niemczech. Jego odkrycia z zakresu bakteriologii i immunologii przyczyniły się i wciąż się przyczyniają do ratowania milionów ludzkich istnień na całym świecie. W czasie I wojny światowej zwalczył epidemię duru plamistego w Serbii, za co otrzymał honorowe obywatelstwo od króla tego kraju. Opracował podział krwi na grupy (O, A, B, AB), oznaczył czynnik Rh oraz odkrył zasady jego dziedziczenia. Wyjaśnił przyczyny konfliktu serologicznego między matką a płodem, za co został nominowany do Nagrody Nobla. W czasie II wojny leczył chorych na tyfus w warszawskim getcie.
Czas trwania: 56min. / 2018 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Filmowy portret genialnego naukowca, a także wielkiego polskiego patrioty - chemika i metalurga Jana Czochralskiego. Jego badania i prace naukowe z początku XX wieku położyły podstawy pod współczesny przemysł elektroniczny i fotowoltaiczny oparty na monokrystalicznych półprzewodnikach, które wytwarza się metodą Czochralskiego - powszechnie znaną w kołach naukowych na całym świecie.
Czas trwania: 52min. / 2020 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film dokumentalny przedstawiający postać wybitnego polskiego matematyka Stefana Banacha, jednego z najważniejszych naukowców w historii światowej nauki. Jego odkrycia miały i wciąż mają duży wpływ nie tylko na na badania naukowe, ale także na zastosowania w przemyśle, medycynie, zapewnieniu bezpieczeństwa itd. O Stefanie Banachu i lwowskiej szkole matematycznej mówić będą m.in.: matematyk prof. Roman Duda, były rektor Uniwersytetu Wrocławskiego; wybitny uczony, genetyk i onkolog, mieszkający na stałe w USA prof. Wacław Szybalski; Mariusz Urbanek, autor książki o polskich matematykach we Lwowie pt. "Genialni. Lwowska szkoła matematyczna". Przewodnikiem po współczesnym świecie zastosowań przestrzeni Banacha będzie emerytowany wybitny szwedzki matematyk Per Enflo. Jest on ostatnim laureatem nagrody polskich matematyków, skupionych we Lwowie wokół osoby Stefana Banacha, za rozwiązanie nierozwiązanego wcześniej problemu, postawionego przez lwowskich matematyków podczas tradycyjnych spotkań w nieistniejącej dziś Kawiarni Szkockiej. W 1972 roku laureat otrzymał z rąk matematyka ze szkoły Banacha prof. Stanisława Mazura w nagrodę żywą gęś. Oprócz rozmów w filmie znajdą się m.in. inscenizowane sceny z udziałem wnuków szwedzkiego matematyka, służące wyjaśnieniu wielkości i znaczenia polskiego uczonego we współczesnym świecie; rozmowy z najbliższym krewnym Stefana Banacha prof. Johnem Greczkiem; różnorodne materiały dokumentalne, takie jak zdjęcia dawnej oryginalnej księgi szkockiej, która obecnie znajduje się w Nowej Zelandii, kontynuatorki tej księgi, założonej we Wrocławiu przez wychowanków Banacha oraz miejsca, gdzie przestrzenie Banacha mają zastosowanie dzisiaj. Tymi miejscami będą na przykład: lotnisko O’Hare w Chicago, szpitale, fabryka samochodów Volvo w Szwecji. Zdjęcia kręcono w kwietniu i w maju 2018 roku we Wrocławiu i we Lwowie oraz w Szwecji i USA.
Czas trwania: 56min. / 2018 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Poprzez historię kamery Aeroskop numer 1, wyprodukowanej w Anglii w 1910 roku, a wymyślonej przez Kazimierza Prószyńskiego, opowiadamy fascynującą historię polskiego wynalazcy. Naukowca, prekursora i propagatora polskiego kina. Historię, która toczyła się na dwóch kontynentach, a wynalazki Prószyńskiego były używane na całym świecie. Zbierając okruchy filmowe pozostałe z tamtych czasów (pierwsze filmy Prószyńskiego kręcone w Polsce i Anglii, a także filmy i kroniki kręcone kamerą Aeroskop na całym świecie), rozmawiając z filmowymi profesjonalistami na całym świecie, szukając zapomnianych śladów naszego wynalazcy, będziemy rekonstruować historię Prószyńskiego, a jednocześnie przyglądać się światu początku wieku utrwalonego na taśmie filmowej. Będzie to również opowieść o rodzącym się właśnie przemyśle filmowym, w którego rozwoju wielki udział miał Prószyński.
Czas trwania: 49min. / 2017 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film o niezwykłym wynalazcy, na którego życiu cieniem położyła się tragiczna historia Polski. Młody chłopak pochodzący z niewielkiej wsi, dzięki uporowi i ogromnemu talentowi, został jednym z najważniejszych konstruktorów samolotów w dwudziestoleciu międzywojennym. Szybowce stworzone przez Antoniego Kocjana nie miały sobie równych w całej Europie. Błyskotliwą karierę wynalazcy przerwał wybuch II wojny światowej. Od początku zaangażowany w działalność ruchu oporu trafił do KL Auschwitz. Cudem się wydostał i kontynuował z sukcesami niebezpieczną misję zdobywania informacji wywiadowczych na temat tajnej broni tworzonej przez Niemców. Meldunki wysyłane do Londynu, a nawet części śmiercionośnych rakiet V2 zdobyte przez Polaków, były nieocenioną pomocą dla aliantów. O historii tego wielkiego patrioty i jego dramatycznych wojennych losach opowiedzą historycy, pasjonaci lotnictwa, a także krewni pamiętający tego nieśmiałego, niewysokiego pana w kapeluszu.
Geniusze i marzyciele można obejrzeć w programie stacji:
Emisje miały lub będą miały miejsce w: TVP Dokument, TVP Nauka, TVP Wilno
Lista zwiera odnośniki do stron typów związanych z prezentowaną audycją:
Lista zwiera odnośniki do stron osób związanych z produkcją (aktorzy, reżyser):
Lista zawiera lata, w których powstawała audycja: