Emisja Jak to działa będzie miała miejsce (premiera, powtórka):
Program TV na 25 kwietnia 2024 (Czwartek)Opis (streszczenie): Program popularnonaukowy, którego autorem i zarazem prowadzącym jest Radosław Brzózka. Na przykładzie urządzeń codziennego użytku wyjaśnia podstawowe prawa fizyki rządzące zjawiskami w otaczającym nas świecie. Dzięki prostym i widowiskowym eksperymentom okaże się, że nauka nie jest wcale taka trudna i niezrozumiała. Pokażemy, jak potrzeba rozwiązania konkretnych problemów doprowadziła naukowców i wynalazców do skonstruowania wielu urządzeń, których używamy na co dzień. Angażujemy widzów w rozwiązywanie zagadek, które choć wydają się banalnie proste, rzadko miewają oczywistą odpowiedź. Na pierwszy ogień, a raczej na przełamanie lodów, zostaje rzucone chłodzenie. Okazuje się, że ludzie długo nie wiedzieli i nie wierzyli, że chłód ma jakiekolwiek znaczenie w konserwacji pożywienia. Zmienił to dopiero eksperyment sir Francisa Bacona. Na czym polegał i jaki był jego efekt dowiecie się w tym programie. Przy okazji okaże się, że lodówki wcale nie chłodzą, tylko grzeją! Stworzymy własną chmurę i sprawdzimy, co ma ona wspólnego z lodówką.
Czas trwania: 25min. / 2011 / magazynOpis (streszczenie): Diagnostyka medyczna jest bardzo istotnym elementem procesu leczenia. Obejmuje diagnostykęlaboratoryjną, badania USG, radiologiczne, EKG i wiele innych. Nie bez znaczenia pozostaje sprzęt, na którym te badania są wykonywane. Aparaty najnowszej generacji pozwolą skuteczniej i bardziej precyzyjnie zdiagnozować stan chorobowy.
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Nasz organizm jest okablowany jak supernowoczesna serwerownia. Tyle że architekturę naszej sieci zaprojektowała natura i zajęło jej to ładnych kilka milionów lat. Centralny komputer - mózg połączony z czujnikami (czyli receptorami) i urządzeniami peryferyjnymi (np. mięśniami), wysyła i odbiera ogromną liczbę sygnałów elektrycznych i chemicznychumożliwiających kontrolę całego ciała. To mózg decyduje o tym, kim jesteśmy, co czujemy i jak się zachowujemy. W tym odcinku przyjrzymy się budowie mózgu i pojedynczych neuronów. Spróbujemy zgłębić, jak mózg przetwarza informacje.
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Wniosek płynący z dzisiejszego programu będzie dość zaskakujący - ciągle się mierzymy i ciągle mierzymy wszystko dookoła. Nie wierzysz? Ile razy w ciągu dnia sprawdzasz czas? Ważysz owoce, warzywa? Chwytając filiżankę herbaty, podnosisz ją z o wiele mniejszą energią, niż w przypadku plecaka pełnego książek.
Czas trwania: 25min. / 2019 / magazynOpis (streszczenie): Wnętrza fabryk strzeżone są równie pilnie jak wojskowe laboratoria. Nic dziwnego - większość firm kosmetycznych nie chce zdradzać sekretów swojej kuchni, stosowanych technologii, a już na pewno - cennych receptur. Radkowi Brzózce udało się wejść do środka takiej fabryki i prześledzić proces produkcji kolorowych kosmetyków.
Czas trwania: 25min. / 2019 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka pokaże zrealizowane w Polsce projekty, które są innowacyjne w skali Europy i świata. Będzie to między innymi niezwykle czuły i dokładny elektroniczny test do wykrywania grypy, nowa technologia ekologicznych biogazowni i opaska dla osób starszych, która dba o ich bezpieczeństwo.
Czas trwania: 24min. / 2019 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o jednym z najważniejszych narządów w naszym organizmie - sercu. O jego budowie, zasadzie funkcjonowania, najczęstszych chorobach i sposobie leczenia. Zobacz pracę serca i posłuchaj jego bicia...
Czas trwania: 25min. / 2019 / magazynOpis (streszczenie): Prowadzone na całym świecie badania nad urządzeniami współpracującymi z mózgiem są naprawdę niesamowite. Jedni naukowcy podsłuchują fale radiowe, inni podłączają się do konkretnych nerwów, próbując stworzyć protezy, np. sztuczne oko. Odczytywanie sygnałów mózgu za pomocą zewnętrznych urządzeń może w znacznym stopniu ułatwić życie, zwłszcza osobom niepełnosprawnym.
Czas trwania: 25min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Odcinek poświęcony jednej z najbardziej rewolucyjnych technik w historii nauki CRISPR (ang. Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats); jest to system obrony organizmów prokariotycznych (bakterii i archeonów) przed egzogennymi elementami genetycznymi. Czy dzięki edycji genów poprawimy nasze DNA i przywrócimy do życia wymarłe gatunki? Dla jednych wizja ta wygląda obiecująco, inni widzą wiele zagrożeń - w tym natury etycznej. Gdzie leży prawda?
Czas trwania: 25min. / 2019 / magazynOpis (streszczenie): W odcinku o tym, jak naprawić człowieka. Medycyna należy do najszybciej rozwijających się dziedzin nauki. Rozumiemy coraz więcej, coraz więcej chorób jesteśmy w stanie wyleczyć. Coraz częściej potrafimy też zmusić nasz organizm do samonaprawiania. A tam, gdzie nie radzi sobie sam, pomagamy mu za pomocą zaawansowanej technologii. Radek Brzózka pokaże, jak to działa!
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku - zobaczyć niewidzialne. Nasze zmysły zostały ukształtowane w drodze ewolucji tak, abyśmy mogli z łatwością unikać niebezpieczeństw, szukać pożywienia czy kontaktować się ze sobą. Ale jeśli czegoś nie widać albo czegoś nie słychać, to wcale nie oznacza, że tego czegoś nie ma. Radek Brzózka pokaże, jak wiele rzeczy umyka naszym oczom i co zrobić, aby w końcu je zobaczyć!
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku: tajemnice snu. Jak sypiał Napoleon, a jak Winston Churchill i dlaczego byli wyjątkowi? Jak fazy Księżyca i zmiany czasu wpływają na nasz sen? Jak długo można nie spać i do czego to prowadzi?
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): Jednym z pierwszych urządzeń, które trafiły do domów wraz z komputerami osobistymi, były drukarki. Najpierw igłowe, strasznie głośne i oferujące druk niskiej jakości, potem atramentowe i w końcu laserowe. Kiedy technika drukowania obrazów została opanowana, przyszedł czas na drukowanie przestrzennych przedmiotów. Wkrótce będziemy przesyłać sobie pliki z projektami kubka czy krzesła, a drukarka 3D zrobi za nas resztę.
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Tematem tego odcinka są pasożyty. Jakie są, jak działają, w jakich okolicznościach mogą być niebezpieczne i jak je przechytrzyć?
Czas trwania: 24min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku: zetknięcie się z technologią kart bezstykowych. Widzowie zobaczą, jak powstają ciekłe kryształy, dzięki którym można oglądać "Jak to działa?" na ekranie telewizora. Ponadto będzie szkielet, który zamienia człowieka w półrobota!
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o portach. Porty to prawdziwe okno na świat, a transport morski nie ma sobie równych, jeżeli chodzi o koszty i ilość jednorazowo przewożonych towarów. Radek Brzózka przyjrzał się pracy największego portu w Polsce.
Czas trwania: 24min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka pokazuje, jak nauka radzi sobie z odkrywaniem przeszłości. Wiele osób wątpi w ustalenia naukowców dotyczące naszej historii, wieku Ziemi, itp. Ale jeśli połączymy wiedzę archeologów, antropologów, historyków, fizyków, chemików, biologów, to na podstawie tych wszystkich śladów, które przetrwały do naszych czasów, możemy odtworzyć wydarzenia sprzed tysięcy, a nawet milionów lat! Czy to nie jest fascynujące?
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka zmierzy się z alarmistycznymi doniesieniami ekologów na temat zagrożeń dla Bałtyku. Co jest tylko straszakiem, a co realnym problemem? Kto dba o Bałtyk?
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): Życie na Ziemi jest możliwe za sprawą istnienia cieniutkiej warstwy ochronnej - atmosfery. To właśnie atmosfera zawiera życiodajną mieszaninę gazów, czyli powietrze. To samo, co decyduje o istnieniu życia na naszej planecie, w wyjątkowych warunkach staje się jednak niszczycielskim żywiołem zmiatającym z powierzchni ziemi wszystko, co stanie na drodze. O potędze burz i towarzyszących im trąb powietrznych mieliśmy okazję przekonać się wiele razy. Ale burze to codzienność żeglarzy i pilotów, którzy w swojej pracy są zmuszeni regularnie stawiać im czoła. Czy lecąc samolotem, jesteśmy bezpieczni? Czy siła, która potrafi z łatwością zerwać dach budynku, nie jest także zagrożeniem dla samolotów pasażerskich? Porozmawiamy z pilotami i kontrolerami lotów o tym, jak ruch lotniczy radzi sobie w warunkach burzowych. Przedstawimy także relację jedynego człowieka, któremu udało się przeżyć zassanie przez chmurę burzową na wysokość 9 kilometrów. Ewa Wiśnierska, polska paralotniarka, o której cały świat dowiedział się w 2007 roku podczas paralotniowych Mistrzostw Świata w Australii, opowie o swoich traumatycznych doświadczeniach z wnętrza najgroźniejszej z chmur - chmury typu Cumulonimbus. Opowiemy wszystko o chmurach: skąd się biorą, jak zamieniają się w burze i jak powstają trąby powietrzne.
Czas trwania: 24min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): Co płynie w żyłach? Radek Brzózka pokaże, jak krew się pobiera, przechowuje i bada. Na koniec sprawdzi, które pasożyty upodobały sobie życie w naszej krwi i powie, gdzie można się nimi zarazić.
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): Żyjemy w XXI wieku. W ostatnich dekadach w nauce dokonano niezwykłych odkryć - wynaleziono nowe leki i metody terapii, pojawił się Internet i rozpoczęliśmy podbój kosmosu. Tymczasem przybywa ludzi, którzy odrzucają naukę, w zamian wolą wierzyć w spiskowe teorie dziejów, w tym w najbardziej absurdalną - teorię płaskiej Ziemi. Dlaczego teoria płaskiej Ziemi ma w XXI wieku swoich zwolenników? Jakimi argumentami posługują się płaskoziemcy? Czy można w prosty sposób udowodnić, że się mylą?
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o pszczołach i miodzie. Radek Brzózka zajrzy do ula w pasiece, będzie wspinał się na drzewa z barciami, a także na dachy wieżowców, na których żyją pszczoły. Opowie wiele ciekawostek na temat życia tych niezwykłych owadów, bez których życie na ziemi byłoby niewyobrażalne.
Czas trwania: 24min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): Śmieci nie znikają tak po prostu. Jednym z największych zagrożeń dla środowiska są baterie i akumulatory zawierające wiele szkodliwych substancji, które muszą być odpowiednio zneutralizowane. Na szczęście, powstają specjalne zakłady, w których rozbraja się skutecznie nawet takie ekologiczne bomby. W tym odcinku wszystko o segregacji odpadów.
Czas trwania: 23min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku otyłość - poważny społeczny problem. W 2025 roku co czwarta osoba na świecie może cierpieć z powodu nadwagi lub otyłości. To ekstremalnie niepokojące dane organizacji World Obesity Federation. Winna jest przede wszystkim zła dieta. A jak ten problem wygląda w Polsce? Radek Brzózka pokaże mechanizmy, konsekwencje, ale też potencjalne rozwiązania problemu.
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku: Radek Brzózka odwiedzi szkoły latania, pokaże sprzęt i procedury. Porozmawia z pilotami liniowymi i kursantami/miłośnikami lotnictwa na różnych poziomach.
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka udowadnia, że małe może być też wielkie! Niewidoczne gołym okiem bakterie mogą zabić człowieka. Obserwowanie najmniejszych cząstek tworzących wszechświat wymagało zbudowania największego na świecie laboratorium CERN - u w Genewie! Dowiecie się także, w jaki sposób inne maleństwa sprawiają nam wielkie problemy.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Kosmetyki znane są od wieków. Zgodnie z definicją kosmetyk to nie lek, ma służyć pielęgnacji, ochronie, zmianie koloru lub zapachu. Kosmetykami są więc mydła, kremy, żele, pasty do zębów, perfumy czy specyfiki do makijażu. Jak wyglądają laboratoria, w których powstają kosmetyki? Oczywiście sprawdziliśmy to w "Jak to działa?". Niektóre z tych specyfików (np. balsam do ciała) Radek Brzózka przygotował własnoręcznie. Zobaczcie sami!
Czas trwania: 25min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku poznamy bliżej: 1/ promiennik ciepła: na jakiej zasadzie działa jedno z najskuteczniejszych urządzeń służących do natychmiastowego ogrzewania ludzi i przedmiotów, czym promienniki różnią się od tradycyjnych grzejników i kiedy ich użycie staje się opłacalne; 2/ wirtualną rzeczywistość, która staje się coraz bardziej dostępna i popularna zarówno w rozrywce (gry komputerowe), jak i w zastosowaniach profesjonalnych (medycyna, architektura); 3/ elastyczną elektrodę i elektronikę drukowaną - młodzi naukowcy z Wydziału Mechatroniki PW znaleźli ciekawy sposób na wykorzystanie papieru do tatuaży tymczasowych, drukują na nich czujniki monitorujące różne funkcje organizmu.
Czas trwania: 24min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o detektywach przeszłości, czyli w jaki sposób pracują naukowcy, którzy zajmują się badaniem historii sprzed setek, tysięcy, a nawet milionów lat. Radek Brzózka pokaże, na podstawie jakich technik uczeni odtwarzają niesamowite wydarzenia z prehistorii.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Rośliny pobierają substancje odżywcze z gleby oraz z powietrza. W ten sposób otrzymują cegiełki, dzięki którym rosną. Oczywiście, proste substancje odżywcze trzeba zamienić w bardziej wyrafinowane związki chemiczne, z których budowane są komórki roślinne. A do tego potrzebna jest energia, której roślinom dostarcza życiodajna gwiazda Słońce.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o wytrzymałości. Doświadczenie podpowiada nam, że papier czy skorupka jajka są delikatne i trzeba postępować z nimi bardzo ostrożnie. Tymczasem odpowiednio użyte, mogą być niezwykle wytrzymałe! Radek Brzózka pokaże, że zmiażdżenie jajka wcale nie jest takie proste, a papier może być tak mocny, że trzeba go rozrywać dwoma samochodami.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku: ewolucja. Od zarania dziejów myśliciele i naukowcy próbowali usystematyzować wzajemne zależności między organizmami, ułożyć je w hierarchii i wytłumaczyć, skąd się wzięły różnice i podobieństwa między nimi. Radek Brzózka wyjaśni podstawowe mechanizmy ewolucyjne i pokaże, że ewolucja to niezwykle powolny proces, który prowadzi do zmian w budowie organizmów żywych.
Czas trwania: 26min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku poznamy jedne z wielu produktów, urządzeń, które produkujemy w Polsce, a które zdobywają świat. Polska insulina. Polska jest jednym z kilku krajów na świecie, który posiada własną technologię produkcji insuliny - hormonu niezbędnego w leczeniu cukrzycy. Polskie roboty. W Polsce powstaje coraz więcej firm specjalizujących się w dostarczaniu zaawansowanych technologii. Dowiecie się, jak działa robot służący m.in. do sortowania różnych produktów i jak jest skonstruowany. Biosensor. Mikrochip o nazwie bioSOC, nie tylko mierzy tętno, częstość oddechu i temperaturę, ale również napięcie mięśni, potliwość skóry, saturację krwi i rejestruje EKG.
Czas trwania: 24min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Brzózka przyznaje: "Wiem, że nie wiem naprawdę wielu rzeczy, zarówno tych, które dzieją się w naszym ciele, w atomach, z których jesteśmy zbudowani, ale jednocześnie we wszechświecie, którego jesteśmy malutkim fragmentem. Ogromna wiedza, którą dziś dysponuje ludzkość, jest niczym w porównaniu ze wszystkim tym, czego nie wiemy. W dodatku każde nowe odkrycie uświadamia nam, że nie wiemy jeszcze więcej!"
Czas trwania: 25min. / 2018 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku m.in. o telemedycynie, protezach sterowanych sygnałami elektrycznymi z mózgu, skanerze terahercowym i wielu innych ciekawych urządzeniach.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku - biopaliwa. Od wielu lat jest jasne, że tempo, w którym dziś zużywamy paliwa kopalne, doprowadzi wkrótce do ich całkowitego wyczerpania. Alternatywą jest produkcja energii ze źródeł odnawialnych, takich jak wiatr, woda, słońce albo biopaliwa, czyli paliwa wytwarzane z organizmów żywych glonów, roślin, organizmów zwierzęcych i mikroorganizmów. W tym odcinku Radek Brzózka pokaże, na czym to polega, ale też przedstawi wątpliwości związane z produkcją biopaliw.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Jedni z najbardziej wpływowych przedsiębiorców (Bill Gates) i naukowców (Stephen Hawking) przestrzegają przed rozwojem sztucznej inteligencji, która może oznaczać zagładę ludzkości. W tym odcinku Radek Brzózka stawia pytanie: czy to faktycznie możliwe?
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Tym razem nie będzie kolejnego przypomnienia sylwetki jedynego polskiego kosmonauty, Mirosława Hermaszewskiego. Ten odcinek zostanie poświęcony polskim satelitom patrzącym w kosmos oraz z kosmosu na ziemię. Przy okazji zdradzimy kilka prostych sposobów na zrobienie pięknych zdjęć nocnego nieba.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Trudno mówić o ptakach, nie wspominając o ich niezwykłych umiejętnościach - o możliwości latania. W drodze ewolucji musiało wykształcić się wiele mechanizmów umożliwiających ptakom oderwanie się od ziemi. Powiemy też o postrzeganiu barw i rytuale dziobania. Ptaki także bywają wskaźnikami jakości środowiska naturalnego. Niektóre gatunki wybierają na swój dom miejsca, które są ciche, z dala od ludzi i nieskażone nawozami. Do takich gatunków należą żurawie.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wyjaśniamy ogólną zasadę działania generatorów prądu. Zwracamy także uwagę, że przesył energii elektrycznej jest równie ważny jak jej produkcja. Wskazujemy główne konwencjonalne źródła energii elektrycznej w Polsce (węgiel brunatny i kamienny) i wyjaśniamy, dlaczego ten surowiec dominuje w naszym kraju. Wskażemy zasoby surowców naturalnych w Polsce, odwiedzimy centrum zarządzania siecią przesyłową.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wyjaśniamy ogólną zasadę działania generatorów prądu. Mówimy także o tym, że przesył energii elektrycznej jest równie ważny jak jej produkcja. Wskazujemy główne konwencjonalne źródła energii elektrycznej w Polsce (węgiel brunatny i kamienny) i wyjaśniamy, dlaczego ten surowiec dominuje w naszym kraju. Wskażemy zasoby surowców naturalnych w Polsce, odwiedzimy centrum zarządzania siecią przesyłową.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Dzięki rosnącej świadomości ekologicznej w naszym społeczeństwie coraz częściej pojawia się hasło smog i nawoływanie do walki o czyste powietrze. W dużej mierze przyczynami fatalnej jakości powietrza w Polsce są: niska emisja, samochody i rozproszone źródła ciepła oraz prymitywne paleniska opalane niewłaściwym surowcem. Jednym ze sposobów walki ze smogiem jest więc budowa miejskich sieci ciepłowniczych, w których generowanie energii cieplnej podlega rygorystycznym wymogom. Jeżeli przy okazji uda się zastosować kogenerację, czyli jednoczesne wytwarzanie energii cieplnej i elektrycznej, to zysk dla środowiska będzie podwójny. W tym odcinku wyjaśniamy zasadę produkcji energii elektrycznej i cieplnej w modelu kogeneracji. Wyjaśniamy też zasadę działania instalacji oczyszczania gazu oraz spalin.
Czas trwania: 23min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Radek Brzózka prezentuje kulisy funkcjonowania stadionu PGE Narodowego. Zaczniemy od jego historii (Stadion Dziesięciolecia - budowa, największe imprezy sportowe, targowisko). Następnie przypomnimy budowę PGE Narodowego, a potem zwiedzimy go od kuchni. Pokażemy te części obiektu, które nie są widoczne dla wszystkich zwiedzających: dach, elewację, sterownie, vip roomy, studia telewizyjne/budki komentatorów i wiele innych ciekawych miejsc.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Radek Brzózka powie o tym, jakie substancje odżywcze uwalniają się z warzyw podczas gotowania, którym warzywom wysoka temperatura służy, którym szkodzi. Porównamy działanie szybkowaru (gotowanie pod wysokim ciśnieniem) oraz metodę sous vide (gotowanie próżniowo pakowanych produktów, czyli w niższym ciśnieniu). Dlaczego smażone potrawy najbardziej nam smakują? Jak mierzy się kaloryczność produktów? Jakie urządzenia i procesy można spotkać w profesjonalnej kuchni? A także - kuchnia molekularna, czyli ciekły azot i proszki w akcji. Czy jest to tylko spektakularny trick, czy kryją się za tym faktyczne korzyści dla smakoszy?
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Jeżeli robisz zdjęcia, kręcisz filmy lub słuchasz muzyki w internecie, na pewno korzystasz z kompresji danych. Na pewno znasz takie hasła, jak MP3 czy MP4 - to właśnie przykłady skompresowanych plików. W programie: Czym jest kompresja i co jej zawdzięczamy? Jak oszukać ludzkie oko i ucho?
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Czy wiecie, że muzyka ma niezwykle wiele wspólnego z matematyką? W dźwiękach kryje się piękno i matematyka, ale jego wydobycie zależy od umiejętności muzyka i jakości instrumentu. Postaramy się zrobić instrumenty z niczego i sprawdzić, jak to działa!
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Matematyka jest królową nauk. A co powiecie na porównanie matematyki do ćwiczeń na siłowni? Każde ćwiczenie sprawia fizyczny ból, a mięśnie bolą przez kilka następnych dni. Ale w miarę postępów sylwetka nabiera kształtów, poprawia się samopoczucie i czujemy, że możemy przenosićgóry. Tak jest z matematyką, która ćwiczy mózg, pozwalając mu zobaczyć i zrozumieć niezwykłe zjawiska. Na początku mogą być zakwasy, ale efekt wart jest ćwiczeń. W tym odcinku łamigłówki logiczne.
Czas trwania: 24min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Medycyna to jedna z najszybciej rozwijających się dziedzin nauki. Skuteczność terapii zależy od dostępności nowoczesnych leków. Jednym z najgorętszych trendów są dziś leki biotechnologiczne. Naśladują one zasadę działania naturalnych mechanizmów obronnych organizmu przeciwciała zdolne zidentyfikować określony rodzaj komórek, np. komórki rakowe, które następnie atakowane są przez system immunologiczny człowieka. Z tego odcinka dowiesz się, jak projektuje się i produkuje leki biotechnologiczne.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Byliśmy świadkami lądowania na Marsie łazika Curiosity. Zanim ważący niemal tonę pojazd dotknął powierzchni czerwonej planety, musiał przelecieć 570 milionów kilometrów! Porównajcie to ze zdalnie sterowanymi zabawkami, które tracą zasięg po przebyciu kilkudziesięciu, góra kilkuset metrów! Teraz trwa najważniejsza część misji Curiosity, czyli badanie planety uznawanej przez wielu za alternatywny dom dla człowieka. Ale jak to wszystko działa? Jak wygląda sterowanie łazikiem, skoro sygnał radiowy potrzebuje kilku minut na pokonanie dystansu dzielącego Ziemię i Marsa? Czy Polacy stworzyli jakikolwiek element łazika? Jak wygląda nasz wkład w podbój i badanie kosmosu? No i jak mogłaby działać pierwsza marsjańska baza?
Czas trwania: 22min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): Przez wiele lat wydawało się to nieprawdopodobne, nielogiczne i przeczące prawom fizyki, że śmigłowce mogą latać. Dziś już dokładnie wiemy, jak i dlaczego śmigłowce latają, co wytłumaczymy. Widzowie mają też niepowtarzalną okazję zobaczyć, jak powstają śmigłowce. To historia jednego z najstarszych śmigłowców wyprodukowanych w Polsce. Będą też współczesne, naszpikowane nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi.
Czas trwania: 26min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Jedną z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych jest cukrzyca. W tym odcinku opowiemy o przyczynach cukrzycy typu I i II. Poznacie mechanizm odpowiedzialny za rozwój choroby w organizmie. Ale zobaczycie, że cukrzyca nie przeszkadza w normalnym życiu - uprawianiu sportów, nauce etc. Wytłumaczymy, jak działa nowoczesny glukometr, z którym diabetycy praktycznie się nie rozstają, i powiemy, dlaczego tak ważne jest, by go używać. A tymczasem zachęcamy do ograniczenia cukru w diecie!
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Kiedy już było wiadomo, na czym polega dziedziczenie, a w dodatku poznano nośnik genów, czyli DNA, ciekawość kazała naukowcom pójść o krok dalej. Czy da się zmodyfikować DNA w taki sposób, by móc manipulować pewnymi cechami żywych organizmów? W ten sposób powstały GMO - genetycznie modyfikowane organizmy, np. bakterie czy rośliny. W tym odcinku pod lupą Radka Brzózki znajdzie się bioinżynieria.
Czas trwania: 25min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Za światło widzialne, fale radiowe i promieniowanie X odpowiadają te same zjawiska. To trzy przykłady fal elektromagnetycznych. Fale elektromagnetyczne to dla nas podstawowe źródło informacji o świecie: tym najbliższym (dzięki światłu widzialnemu widzimy obraz otaczających nas przedmiotów), ale też tym oddalonym od nas o miliardy kilometrów. Co to są fale elektromagnetyczne? Jak nauczyliśmy się wykorzystywać różne ich właściwości? Mało znane zastosowania i właściwości fal - to wszystko w tym odcinku.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Czy potrafisz zrobić babkę z piasku, która zdoła utrzymać twój ciężar? Radek Brzózka powie nie tylko, jak to zrobić, ale także, co taka babka ma wspólnego z budową współczesnych dróg. Wyjaśni, jak działa gazomierz - jak to się dzieje, że mierzy przepływ niewidocznego gazu, jak testuje się jego dokładność i jak wyglądają przemysłowe gazomierze, które zainstalowane są między innymi w olbrzymich fabrykach. Na koniec przyjrzymy się zjawiskom fizycznym wykorzystywanym na torze do curlingu.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wiele ciekawostek o wodzie. Czy woda destylowana przewodzi prąd? A czy wiecie, że czysta woda to śmierć? I że wysuszamy się, pijąc niektóre napoje? Poza tym w programie: odsalanie wody, oczyszczanie, woda w elektrowniach - od węglowych po atomowe(!), ciśnienie wody, jej wyporność i inne ciekawostki.
Czas trwania: 23min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): DNA to nośnik informacji opisujący nas w najmniejszych niemal szczegółach. Jak ta informacja z DNA jest wykorzystywana w praktyce? Wyjaśnimy, jak dane genetyczne są tłumaczone są na język białek - jednych z najciekawszych cegiełek budujących nasz organizm. Jaką rolę pełnią białka? Dlaczego niewielkie błędy w zapisie DNA mogą powodować poważne choroby i jak naukowcy starają się temu zapobiec? Wszystko o białkach w tym odcinku cyklicznego programu "Jak to działa?".
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Mikroskop od samego początku jego wynalezienia był przepustką do innego świata, niedostępnego dla ludzkich zmysłów. 400 lat wystarczyło człowiekowi, by z mikroskopu pozwalającego nieco dokładniejprzyjrzeć się naszemu włosowi, stworzyć urządzenie umożliwiające oglądanie pojedynczych atomów. Każde zero dodawane do skali powiększenia, odkrywało przed nami nowe, nieznane dotąd oblicza otaczającego nas świata. Dziś jesteśmy w stanie oglądać pojedyncze cegiełki, z których zbudowanajest materia. Ale pytania o to, jak natura poradziła sobie z ułożeniem tych cegiełek tak, by budowały nieskończoną różnorodność, w dużej mierze wciąż czekają na odpowiedzi.
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Statki służyły niegdyś podróżnikom do odkrywania nieznanych lądów. Na morzach decydowały się losy niejednego konfliktu między mocarstwami. Wiele kluczowych szlaków handlowych przecinało morza i oceany. Także dziś trudno sobie wyobrazić transport bez statków, które powstają w stoczniach. Jak wygląda budowa statku? W jaki sposób blaszane arkusze zamieniają się w potężny kadłub i wyposażenie jednostek wypływających na morza i oceany? To wszystko w tym odcinku cyklu "Jak to działa?".
Czas trwania: 23min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku pokażemy, jak działają: park fontann (zaplecze techniczne, wodne ekrany, itp.), technologia bezprzewodowej wymiany informacji (RFID, NFC), QR kody, pistolet do tankowania paliwa (wbrew pozorom to całkiem skomplikowane urządzenie) oraz systemy automatycznego parkowania w samochodach.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku sprawdzimy, jak natura zapisuje informacje na nasz temat. Dowiemy się, jakie techniki sprawdzania zgodności DNA stosowane są w laboratoriach. A genetycznym niedowiarkom udowodnimy, że nawet zwykłe kiwi ma swoje DNA! Strukturę DNA odkryto w 1953 roku. Odkrycie helisy wyjaśniło mechanizm kopiowania danych genetycznych. Okazało się przy okazji, że natura niemal od zarania dziejów wykorzystuje cyfrowy zapis informacji, my stosujemy go zaledwie od kilku dekad.
Czas trwania: 24min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku: o nowoczesnych metodach dostarczania leków, lakierach, dzięki którym samochody się nie brudzą, i robotach, których nie widać gołym okiem, a które wkrótce będą reperowały nasze ciała od środka.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka pokaże ciekawe eksperymenty chemiczne. Udowodni, że chemia może być interesująca i widowiskowa. Niegdyś alchemicy wzbudzali podziw, wywołując duchy, próbując zamieniać ołów w złoto, a ogień - wzniecać wodą. Ale nigdy nie było w tym żadnej magii - to czysta chemia.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wyjaśnimy zasadę działania lasera. Pokażemy technologię jego produkcji oraz różne zastosowania. Przypomnimy osiągnięcia polskich naukowców w budowie niebieskiego lasera i sprawdzimy, jaki jest obecny status projektu. Pokażemy zdjęcia z budowy lasera XFEL w Hamburgu, który powstaje z udziałem polskich naukowców i inżynierów. Wyjaśnimy, do czego będzie można go wykorzystać i jak działa. Poszukamy laserów np. w odtwarzaczach CD, DVD, Blue - ray, wskaźnikach laserowych itp. Lasery mogą być także wykorzystywane jako skanery i drukarki 3D, do obróbki materiałów (laserowe noże) czy jako elementy reaktorów termojądrowych. Porozmawiamy ze studentami, którzy wykorzystują lasery w swoich projektach.
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Jednym z najbardziej uniwersalnych języków, którymi posługujemy się na co dzień, jest matematyka. Nic dziwnego, że na słynnych złotych płytach, które wysłano w kosmos na pokładzie sondy Voyager z przesłaniem dla obcych istot, oprócz piosenek, pozdrowień w kilkudziesięciu językach, znalazły się także wzory matematyczne. Nawet jeśli nie kochasz matematyki, to korzystasz z niej niemal bez przerwy. A na dodatek często zachwycasz się jej efektami.
Czas trwania: 21min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku odpowiedzi na pytania: co to jest algorytm i jak dzięki algorytmom programy komputerowe, w tym także strony internetowe, wyszukują np. najkrótszą drogę albo najlepsze promocje.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Każdy z nas jest inny, to widać nawet gołym okiem. A skoro można odróżnić ludzi od siebie dzięki indywidualnym cechom, to można też spróbować zrobić coś odwrotnego - na podstawie pewnych cech ustalić tożsamość ich właściciela. Do tego właśnie służy biometria. Dziś Radek Brzózka pokaże, jak zidentyfikować osobę na podstawie odcisku palca, kodu DNA, twarzy, głosu i tęczówki.
Czas trwania: 25min. / 2016 / magazynOpis (streszczenie): Delikatny? Łatwopalny? Udowodnimy, że papier ma wiele zaskakujących właściwości. Wybierzemy się także z kamerą do fabryki papieru opakowaniowego, śledząc proces jego produkcji od początku do końca.
Czas trwania: 22min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Dziś w każdej większej galerii handlowej znajdziemy sklep z modelami latającymi. Stają się one coraz bardziej popularne dzięki malejącym cenom i coraz większym możliwościom. O modelach latających, a właściwie o bezzałogowych statkach powietrznych, słyszymy także w kontekście ich wykorzystania przez wojsko (słynne drony). Sukcesy w konstruowaniu modeli latających mają polscy studenci, którzy od lat biorą udział w międzynarodowych zawodach organizowanych m.in. w USA. Okazuje się, że w świecie konstruktorów lotniczych świetnie radzą sobie także dziewczyny. Porozmawiamy z konstruktorkami zajmującymi się projektowaniem modeli samolotów i samochodów. Pokażemy na czym polega konstruowanie modeli od pomysłu po testy prototypu.
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku dowiecie się, dlaczego niektórzy kierowcy samochodów mogą się poczuć jak piloci myśliwców. Zajrzymy także za kulisy toru do gry w kręgle. Wyjaśnimy, jak działa bankomat, zaglądając do jego wnętrza. Odkryjemy też niewidoczne części mechanizmu napędzającego ruchome schody.
Czas trwania: 21min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku kilka technicznych ciekawostek. Odpowiedzi na pytania: jak działają nowoczesnebaseny, do czego sygnalizatory na skrzyżowaniach wykorzystują zegary atomowe i dlaczegolodowiska polewa się gorącą wodą?
Czas trwania: 23min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Naukowcy głowili się przez dziesiątki lat nad tym, jak powinno wyglądać urządzenie wytwarzające prąd elektryczny. Rozwiązanie znalazł całkiem niedawno, bo niespełna 200 lat temu, Michael Faraday. Stąd w naszym programie eksperymenty z elektromagnetyzmem. Poza tym, wiele innych eksperymentów, związanych ze światłem, z siatką dyfrakcyjną, eksperyment z liniami widmowymi i inne.
Czas trwania: 22min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Kolejny odlotowy odcinek "Jak to działa?". Chociaż moglibyśmy wsiąść w jeden z samolotów i odlecieć w siną dal, to tym razem jednak pozostaniemy na ziemi. Bo to, co się dzieje na płycie lotniska i w budynku terminalu, jest równieciekawe. Chcieliście kiedyś zajrzeć za wszystkie te drzwi, na których widnieje napis Zakaz wstępu? Dziś jest okazja! Check - in, droga bagażu, tankowanie i wypychanie samolotu, Centrum operacyjne, służby bezpieczeństwa na lotnisku, rozmowa z kierowcą samochodu "follow me" to tylko niektóre atrakcje tego odcinka.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Idea inteligentnej maszyny towarzyszyła człowiekowi od wieków. Ale dopiero komputer dał realną szansę jej realizacji. Stworzenie myślącej maszyny to trudne zadanie, ale naukowcy podejmują takie próby. Powstają projekty, których celem jest odtworzenie w środowisku komputerowym ludzkiego mózgu tak dokładnie, jak to tylko możliwe. Czymjest inteligencja z punktu widzenia komputerów i maszyn? Czym są sieci neuronowe i algorytmy ewolucyjne? Czy w ewolucji chodzi o to, by wygrali wyłącznie najlepsi?
Czas trwania: 22min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): To wyjątkowo słodki odcinek. Odwiedzimy fabrykę ciastek, czekolady oraz fabrykę cukierków. Prześledzimy proces powstawania cukierków, od przygotowania karmelu, przez jego barwienie, dodawanie smaku, kształtowanie, aż po gotowy produkt. Pokażemy, jak produkuje się czekoladę oraz praliny, a także jak powstają goszczące na naszych talerzach ciastka. Bo przecież trudno sobie wyobrazić świat bez słodyczy.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Technik powstawania filmu animowanego jest bardzo wiele. Mogą to być trójwymiarowe kukiełki albo płaskie postaci malowane na celuloidowej taśmie, nakładane na kolejne warstwy przedstawiające tło i inne elementy krajobrazu. Są także animacje wycinankowe. Gama środków jest ograniczona tylko wyobraźnią autora. Kluczowy dla każdej animacji jest scenariusz, historia, którą chcemy opowiedzieć. Następnie powstają tak zwane storyboardy, czyli szkice przedstawiające poszczególne sceny. A skoro tak wiele mówić będziemy o animacji, to zróbmy w programie własną animację!
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Windy znane są od tysiącleci. Z prostych konstrukcji korzystali już ponoć Egipcjanie. Ale dopiero wynalezienie silników parowych, spalinowych i elektrycznych pozwoliło na zastosowanie wind na szeroką skalę. Warto pamiętać, że windy pomagają nam nie tylko wjechać na wyższe kondygnacje i stamtąd wrócić, ale służą też do przemieszczania się w głąb ziemi! Najlepszym przykładem są windy górnicze. W tym odcinku przyjrzymy się najpopularniejszym windom, które instalowane są w blokach i biurowcach. Zobaczmy, jak taka winda powstaje!
Czas trwania: 22min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wszelkie ciekawostki i nieoczywiste fakty dotyczące luster. Powiemy, jak powstaje obraz w zwierciadłach oraz dlaczego obrazy odbijane przez różne lustra różnią się między sobą kształtem i rozmiarami. Wyjaśnimy także, po co jest zwierciadło w teleskopie.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Elektrownie atomowe nie cieszą się najlepszą reputacją. Mówiło się o nich głównie wtedy, gdy nastąpiłajakaś awaria. Wobec coraz bardziej konkretnych planów budowy pierwszej elektrowni atomowej w Polsce, odpowiemy na najczęściej pojawiające się w tym kontekście pytania. Dlaczego czasem może rodzić się w nas lęk przed tego typu elektrowniami? Jak one działają? Na czym polega rozpad promieniotwórczy i do czego wykorzystuje się tak pozyskaną energię? Jakie są wady i zalety elektrowni atomowych? Na czym polega rozwój technologii nuklearnych? Czy odpady radioaktywne mogą być mniej szkodliwe i szybciej ulegać neutralizacji?
Czas trwania: 25min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Jako zwierzęta domowe psy towarzyszą człowiekowi od około 10 tysięcy lat. Nie tylko chętnie się z nami bawią, ale także ciężko pracują. I właśnie ciężko pracującym psom poświęcamy dzisiejszy odcinek. Wspomnimy o psach asystentach osób niewidomych i niepełnosprawnych, o psach pasterskich, ale przede wszystkim opowiemy o psach zaprzęgowych, służących w Żandarmerii Wojskowej. Opowiemy także o psach ratowniczych.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Żeby wiedzieć, jak się ubrać przed wyjściem na zewnątrz, najlepiej rzucić okiem na termometr. Mierzy on temperaturę. Ale czym właściwie jest temperatura? Oto zagadka, z którą uczeni nie mogli sobie poradzić przez wieki! Skoro już wiadomo, co mierzy termometr, czas zburzyć mit, że jest to proste urządzenie, które wkładamy sobie pod pachę albowieszamy za oknem. W tym odcinku - skale pomiaru temperatury: Fahrenheita, Celsjusza, Kelwina oraz wiele innych ciekawostek związanych z temperaturą i jej pomiarem.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Co to są bakterie? Czy zawsze powinny kojarzyć się nam z zagrożeniem? Jak wyglądająi jak się zachowują? Jak złapać bakterię z powietrza? Czym jest bakteria krwawiącej hostii i dlaczego tak się nazywa? Cała prawda o bakteriach oraz mity i legendy o nich.
Czas trwania: 25min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): Są magazyny pełne prawdziwych skarbów, które, niestety, bywają w kiepskim stanie, na przykład niszczejące taśmy filmowe. Na nich są zarejestrowane często jedyne kopie bezcennych filmów. Jeżeli nie uratujemy ich teraz, możemy stracić je bezpowrotnie. Okazuje się, że z pomocą ruszają eksperci i technologia. O ile najstarsze filmy liczą sobie ponad 100 lat, to wiek najstarszych ksiąg liczony jest w wiekach. Dzięki digitalizacji dostęp do bezcennych inkunabułów mają nie tylko naukowcy. Sprawdzimy zatem, jak wygląda droga książki z półki do wirtualnej rzeczywistości.
Czas trwania: 24min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Radek Brzózka zaprasza na drugą odsłonę inspirujących historii młodych polskich naukowców, którzy mają na swoim koncie ciekawe osiągnięcia: - preparat na bazie bursztynu, który ma właściwości bakteriobójcze, ale działa na bakterie selektywnie, wkrótce trafi na półki sklepów jako kosmetyk (np. przeciwtrądzikowy), a w przyszłości, po przeprowadzeniu dalszych badań, ma szansę stać się środkiem o zastosowaniach czysto medycznych; - preparat krwiozastępczy (sztuczna krew); - flusensor - bioczujnik do szybkiego wykrywania wirusa grypy.
Czas trwania: 24min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Znane od zarania ludzkości i mimo ogromnego postępu techniki wciąż są z nami. Maszyny proste. Proste nie znaczy niemądre albo mniej wartościowe. Są genialne. Bez nich postęp cywilizacyjny byłby niemożliwy, a nasze życie nie do zniesienia. Zaprezentujemy kilka spektakularnych przykładów wykorzystania maszyn prostych. Maszyny proste mają jedno zadanie: wykonać jakąś pracę przy użyciu mniejszej siły.
Czas trwania: 23min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Nic nie działa tak inspirująco jak spotkanie z ludźmi, którzy odnieśli sukces i dzielą się swoimi doświadczeniami i wiedzą. Jeżeli szukacie pomysłu na dobry biznes, warto rozejrzeć się dookoła i poszukać okazji do takich spotkań. Czym są startupy i jak wygląda droga do sukcesu? O tym opowie Radek Brzózka.
Czas trwania: 24min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Kiedyś dostęp do Internetu miały tylko największe ośrodki naukowe, a obejrzenie krótkiego filmiku w sieci mogłoby zająć długie godziny, a nawet dni. W tym odcinku zaprezentujemy infrastrukturę i zasady działania bezprzewodowego internetu w technologii LTE oraz telekomunikacyjną instalację światłowodową.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): W programie będzie mowa o tym, jak powstają gry komputerowe. Stworzenie takiej gry jest jak pisanie książki albo realizacja filmowej superprodukcji. Zespół złożony ze scenarzystów, specjalistów od grafiki, efektów specjalnych oraz oczywiście programistów tworzy od podstaw wirtualny świat, w którym zamieszkają bohaterowie. Poza świetną rozrywką, gry komputerowe to także mnóstwo matematyki i fizyki. W ostatnich latach polskie firmy wyprodukowały kilka gier, które osiągnęły ogromny światowy sukces.
Czas trwania: 25min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): Żyjąc w XXI wieku, trzeba pogodzić się z myślą, że prywatność praktycznie nie istnieje. Coraz więcej danych gromadzonych na nasz temat jest i przetwarzanych gdzieś w chmurach. Do niedawna można jeszcze było mieć nadzieję, że w całym tym chaosie informacyjnym nasze prywatne dane pozostaną niezauważone. To się jednak zmieniło wraz z nadejściem epoki Big data. Jedni się jej boją, inni wierzą, że stanie się ona odpowiedzią na największe wyzwania XXI wieku. Czym jest Big data? Czy należy się jej bać?
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka wyjaśni zasady działania światłowodów, pokaże ich produkcję oraz opowie o nowoczesnych technologiach światłowodowych. Opowie także o zastosowaniach światłowodów w telekomunikacji, nauce i medycynie.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): W tym specjalnym odcinku prezentujemy polskich wynalazców. Autorzy pomysłów wypowiadają się na temat potencjału poszczególnych projektów, wskazują ich mocne strony i słabe punkty. Bartek Nowakowski tworzy aplikację dla osób posługujących się dronami. Łukasz Wroński przy wykorzystaniu nanotechnologii pracuje nad zmianą właściwości drewna do instrumentów. Joanna Bielenica zaprojektowała designerskie kamizelki odblaskowe na rower. Anna Czoska opracowała aplikację Virtual Recruiter, która pomożeprzygotować się użytkownikom do rozmowy kwalifikacyjnej.
Czas trwania: 23min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): W tym specjalnym odcinku prezentujemy polskich wynalazców. Autorzy pomysłów wypowiadają się na temat potencjału poszczególnych projektów, wskazują ich mocne strony. Marcin Stolarski zaprojektował mikrofon rowerowy, który umożliwia bezpieczne poruszanie się po drogach. Natalia Strzęciwilk opracowała nowe rozwiązania dla urządzeń do rehabilitacji. Bartek Nowakowski tworzy aplikację dla osób posługujących się dronami. Łukasz Wroński przy wykorzystaniu nanotechnologii pracuje nad zmianą właściwości drewna do instrumentów. Anna Czoska opracowała aplikację VIRTUAL RECRUITER, która pomoże przygotować się użytkownikom do rozmowy kwalifikacyjnej.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku m.in. tradycyjne metody przygotowywania różnych rodzajów farb malarskich, czyli artystyczna kuchnia.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Polacy rozszyfrowali Enigmę, teraz stworzyli Enigmę 2 - jedno z najlepszych urządzeń szyfrujących na świecie. Na czym polega szyfrowanie i czy każdy szyfr da się w końcu złamać? Do czego stosowane jest szyfrowanie w sieci? Zachęcamy widzów do korzystania z bezpiecznych stron, tzn. takich, których wrażliwe sekcje są odpowiednio zabezpieczone.
Czas trwania: 25min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o tajnikach niektórych sztuczek iluzjonistycznych. Gościem specjalnym Radka Brzózki będzie iluzjonista Maciej Pol. Czym są iluzje? Jaka jest ich tajemnica? Historia efektu lewitacji: jak była realizowana w przeszłości i jak może wyglądać dziś.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Spektakle w starożytnej Grecji były jak na współczesne warunki niezwykle ubogie. Minimalna scenografia, proste stroje, ewentualnie maski. Ale już wtedy, 2, 5 tysiąca lat temu, pojawiły się zapadnie, platformy na kółkach, a nawet dźwigi unoszące aktorów. Ale to było 2, 5 tysiąca lat temu. Co od tego czasu się zmieniło?Dzisiejsze spektakle teatralne i musicalowe w coraz większym stopniu przypominają filmowe superprodukcje. Na scenach pojawiają się duchy, latający akrobaci wyjęci z cyrkowych namiotów. Aby przenieść widza w inny wymiar, wykorzystuje się także światło i dźwięk.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Boeing 787 Dreamliner, najnowszy model Boeinga, przyleciał do Polski w połowie listopada 2012 r. To świetna okazja do przedstawienia historii jego powstania i pokazania zastosowanych w nim technologii. Uwagę zwraca niezwykła konstrukcja: wykonany z kompozytów kadłub, skrzydła, nowoczesne silniki napędzające nie tylko samolot, ale też jego cztery generatory prądu. W programie można obejrzeć wnętrza Dreamlinera, kabiny, posłuchać o ciekawostkach technologicznych.
Czas trwania: 25min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): Fabryki produkują, klienci kupują. Łatwo można wyobrazić sobie miejsce, w którym różne towary są produkowane, a także miejsce, gdzie kupuje się dany produkt. Rzadko jednak zastanawiamy się nad tym, jak wygląda droga towaru od momentu jego powstania do punktu przeznaczenia. Czas więc przyjrzeć się niektórym fragmentom tej trasy. W programie wizyta w centrach logistycznych. Dowiemy się, jak są konstruowane łańcuchy dostaw, jak łączy się różne formy transportu, co to są uniwersalne kontenery, na czym polega standaryzacja procesu transportu. Przyjrzymy się także magazynom, gdzie towar jest składowany.
Czas trwania: 24min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Szkło - symbol architektury XXI wieku. W tym odcinku Radek Brzózka znajdzie się tam, gdzie zwyczajny niemal piasek zamienia się w piękne szkło. Widz poznaje różne metody produkcji szklanych naczyń, ale teżjak powstają szyby okienne, szklane elewacje czy szyby samochodowe.
Czas trwania: 23min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Roboty potrafią coraz więcej i coraz częściej wyręczają człowieka nie tylko w wielkich fabrykach, ale także w zwykłych domowych czynnościach (np. odkurzanie, koszenie trawy). Jak działają roboty? Co potrafią dziś, a jakie umiejętności będą miały za kilka lat?
Czas trwania: 25min. / 2012 / magazynOpis (streszczenie): Zmysł smaku zawsze pomagał nam odróżniać to co dobre, od tego co jest potencjalnie niebezpieczne lub bezwartościowe, choć dziś smak można łatwo oszukać. Zdradzimy wam, jak to się robi. Bowiem w tym odcinku wszystko o smaku. Każdy z nas zna cztery podstawowe smaki: słodki, słony, gorzki i kwaśny. Smaki te odczuwamy dzięki receptoromznajdującym się na języku. I tutaj pojawia się ciekawostka. Wyłoniono jeszcze jeden smak podstawowy, zwanyumami, który określa się jako lekko słonawy smak mięsny, smakują nim między innymi kostki rosołowe. Badaczepodejrzewają, że istnieją nieodkryte jeszcze receptory reagujące na co najmniej kilka innych smaków - smak tłusty, metaliczny czy wodny.
Czas trwania: 25min. / 2015 / magazynOpis (streszczenie): Cywilizacyjny postęp, rozwój nauki i sztuki nie byłyby możliwe, gdyby nie jeden genialny wynalazek, uważany przez wielu za najważniejszy w historii. Protoplasta internetu - druk. Po Europie zaczęły krążyć książki i wydawnictwa dotąd dostępne tylko dla nielicznych. Rewolucję w dostępie do wiedzy, którą zawdzięczamy Gutenbergowi, można porównać jedynie do tego, jak świat zmienił się dzięki internetowi. Historia drukarstwato doskonały przykład, jak ważne jest inwestowanie w technologię.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Poznamy różne rodzaje tuneli aerodynamicznych i ich rozmaite zastosowania. Będzie także mowa o fascynujących konstrukcjach służących do badania właściwości aerodynamicznych pojazdów, samolotów, a nawet budynków. Niektóre z nich sprzyjają jednak głównie dobrej zabawie.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o technologiach stosowanych w ogrodach zoologicznych (np. w obsłudze akwariów, terrariów, utrzymywaniu stałej temperatury etc.), a także o codziennym funkcjonowaniu zoo (kuchnia dla zwierząt czy opieka weterynaryjna).
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wszystko o szczepionkach. Jak działają szczepionki i czy należy się bać. Jakie choroby udało się dzięki nim wyeliminować i czy grozi nam ich powrót? Czy szczepienia pomagają tylko ludziom, czy może świat zwierząt też z nich korzysta? Radek Brzózka opowie o niezwykłych odkryciach, które ratują życie milionom ludzi rocznie.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Przez tysiące lat ludzie spoglądali w niebo, podziwiając nieograniczone piękno i siłę natury. Ale w pewnym momencie ktoś musiał zadać podstawowe pytanie: dlaczego niebo jest niebieskie?Okazuje się, że precyzyjnej odpowiedzi udzielił dopiero w 1911 roku sam Albert Einstein. W tym odcinku wszystko o optyce. Poznamy podstawowe właściwości światła, dlaczego światło załamuje się przy przechodzeniu przez różne ośrodki. Dowiemy się także, jak widzą zwierzęta.
Czas trwania: 24min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wszystko o wielkich żarłokach, czyli... grzybach. Co to jest mikoryza, enzymy (celulazy i ligninazy), czyli jak znikają drzewa? Znajdziecie tu także odpowiedź na pytanie, dlaczego nie należy niszczyć muchomorów.
Czas trwania: 24min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): Kiedy ludzie żyli jeszcze w jaskiniach czy prymitywnych lepiankach, dokładne jednostki miary nie były potrzebne. Nie trzeba było nawet umieć liczyć! Na spotkanie umawiano się jutro, pojutrze, bo na pewno nie o godz. 9.45. Ale kiedy ludziom zamarzyło się mieszkać w ładnych budynkach, pływać wielkimi statkami czy handlować drogocennymi metalami, to dokładne pomiary zaczęły mieć znaczenie. W tym odcinku Radek Brzózka opowie o pomiarach odległości, czasu i masy.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku przykłady oddziaływania człowieka na środowisko, ale także projektjednego z najnowocześniejszych i najbardziej ekologicznych miast świata. Zajrzymy na wydziały inżynierii i ochrony środowiska i sprawdzimy, czy warto tam studiować.
Czas trwania: 22min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku o muzeach - fascynujących wehikułach czasu. Większość z nich przenosi nas wstecz, choć są takie, które zabierają zwiedzających w przyszłość! Radek Brzózka zajrzy za kulisy Muzeum Powstania Warszawskiego oraz Muzeum Narodowego w Warszawie. Wirtualnie odwiedzi także kilka ciekawych muzeów w różnych zakątkach świata. Powie nie tylko, jak działają, ale przede wszystkim, dlaczego warto je odwiedzić.
Czas trwania: 25min. / 2017 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku pokazujemy ciekawe roboty i automatyczne rozwiązania w naszym życiu. Zobaczymy szeroką gamę robotów: humanoidalne, roboty w fabrykach, chirurgiczne, ratujące ludziom życie. Innym przykładem są roboty, które mają zastosowanie tam, gdzie działanie człowieka byłoby dla niego niebezpieczne. Pokażemy roboty w transporcie; automatyczny pilot w samolocie to już de facto autonomiczny robot sterujący pracą ogromnej maszyny. Niebawem na drogach zaczną się też pojawiać automatycznie sterowane samochody. Prezentujemy również niezwykłe roboty wchodzące z człowiekiem w interakcje.
Czas trwania: 22min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Utrzymanie ciągłego rozwoju naszej cywilizacji powoduje rosnące zapotrzebowanie na energię. Niestety, zasoby paliw kopalnych nie są nieograniczone. W dodatku ich wykorzystywanie źle wpływa na stan naszej planety. Dlatego naukowcy dwoją się i troją, próbując wymyślić nowe sposoby pozyskiwania energii. W tym odcinku Radek Brzózka przedstawi kilka z nich. Odwiedzi Politechnikę Częstochowską, na której prowadzone są badania dotyczące wykorzystania plantacji glonów. Glony, które rozwijają się dzięki odpadom z biogazowni, mogą służyć do produkcji biopaliw, mogą też być składnikami drogich kosmetyków! Inne rozwiązanie zaprezentują naukowcy z Torunia, którzy pracują nad ogniwami fotowoltaicznymi nowej generacji. W niedalekiej przyszłości okna budynków staną się wielkimi bateriami słonecznymi, także nasze ubrania będą w stanie naładować np. telefon albo zasilić laptopa!
Czas trwania: 24min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Wielu marzy o tym, by być wiecznie młodymi i pięknymi. Niestety, natura ma dla nas inny plan. Lek na nieśmiertelność to na razie futurystyczna wizja. Może w takim razie ułatwić życie tym, którzy potrzebują wsparcia, bo nie są w pełni samodzielni? To już potrafimy i dzięki technologii robimy to coraz lepiej. W tym odcinku udowodnimy, że nowoczesna technologia może dobrze służyć także osobom starszym i niepełnosprawnym.
Czas trwania: 23min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wyjaśniamy dokładnie, na czym polega przeszczep, jak bardzo skomplikowana jest to operacja. Wyjaśnimy również znaczenie zgodności tkankowej.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Lekarze walczą o zdrowie i życie pacjentów, ale dysponują tylko takimi środkami, jakie dostarczą im naukowcy. W tym odcinku skupiamy się na nowotworach: badaniach nad nimi, metodach diagnostycznych oraz metodach leczenia. Wyjaśniamy, czym jest nowotwór oraz pokazujemy, że mamy coraz więcej sposobów na walkę z rakiem. Ale najważniejsza jest postawiona odpowiednio wcześnie diagnoza. Rozmawiamy o nowych testach i metodach diagnostycznych, które jeszcze niedawno były niedostępne w Polsce. Prezentujemy metodę, którą opracowali naukowcy ze Szczecina (Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie). Wyjaśniamy zasadę działania brastera - bardzo skutecznego testera do wykrywania nowotworów piersi.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Prowadzenie autobusu to marzenie wielu kierowców. Ale jak bezpiecznie nauczyć się jeździć takimi potworami, szczególnie w niebezpiecznych warunkach? Do tego służą specjalne symulatory. Ale zanim powiemy o specyfice jazdy autobusem, zajrzymy do środka tego pojazdu. Odkryjemy, czym różni się projektowanie autobusu od projektowania zwykłego auta. W halach produkcyjnych pokażemy proces powstawania szkieletu autobusu, gdzie również jest on uzupełniany całą resztą elementów. Zaprezentujemy ekologiczne autobusy oraz trolejbusy. Powiemy ponadto o opracowywanym w Polsce modelu całkowicie elektrycznego autobusu.
Czas trwania: 25min. / 2014 / magazynOpis (streszczenie): Styl życia, środowisko i wiele innych czynników powodują, że choroby serca są jednymi z najczęstszych i najpoważniejszych problemów zdrowotnych. Od wielu lat trwają prace nad skonstruowaniem protezy serca. Najlepiej byłoby ją zamknąć w klatce piersiowej, jak każdy inny implant. Niestety, na razie jest to niemożliwe. Stopień skomplikowania tego narządu i bardzo nieprzyjazne warunki, w których musi działać, powodują, że najlepsi lekarze i inżynierowie wciąż głowią się nad tym problemem. Warto przypomnieć, że w Zabrzu działa jednak Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii im. profesora Zbigniewa Religi, pomysłodawcy niezwykłego projektu Polskie Sztuczne Serce.
Czas trwania: 25min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku wszystko o zdalnym sterowaniu. Wyjaśnimy zasady działania pilota do sprzętu RTV, pilota do zabawek, a także kolejek elektrycznych, o czym opowie nam jeden z pasjonatów kolejek. Zdalne sterowanie wykorzystywane jest również podczas transmisji ważnych społecznie wydarzeń, koncertów, widowisk sportowych. Wyjaśnimy przy tej okazji, co to jest quadrocopter. Ponadto zwiedzimy inteligentny dom, czyli dom na pilota. Tutaj wszystko można zrobić zdalnie. Będąc na wakacjach w dowolnym miejscu na ziemi, można zdalnie włączyć czy wyłączyć światło w domu, sterować ogrzewaniem, telewizją, wieżą, a nawet nalać wody do wanny. Nie zabraknie także informacji o sposobie sterowania pierwszym polskim samodzielnym obiektem kosmicznym, jakim jest satelita PW SAT. O wszystkich tych niezwykłych ciekawostkach dowiecie się, oglądając "Jak to działa?".
Czas trwania: 26min. / 2012 / magazynEmisja Jak to działa miała miejsce:
Opis (streszczenie): Wielkim krokiem dla człowieka było okiełznanie ognia. W ciągu tysięcy lat nie tylko nauczyliśmy się rozpalać ogniska, ale także udoskonaliliśmy sposoby ogrzewania. Jednak dopiero w ubiegłym wieku pojawiło się popularne dziś urządzenie - kuchenka mikrofalowa. Dlaczego na wynalezienie kuchenki czekaliśmy tak długo? Jeśli chcecie zobaczyć, jak można złapać prąd prosto z powietrza, zapalić żarówkę bez podłączania jej do prądu i przekonać się, dlaczego nie należy gotować jajek w mikrofali, obejrzyjcie kolejny odcinek "Jak to działa?".
Opis (streszczenie): Aparat i kamera. Tym razem wybierzemy się w krótką podróż po historii fotografii i filmu. Pokażemy, jak zrobić od podstaw działający aparat, który kosztuje zaledwie kilka złotych! Dowiecie się też, jak robiono zdjęcia, zanim pojawiły się klisze i aparaty fotograficzne. W tym odcinku, zarówno na planie, jak i w waszych domach, mogą pojawić się prawdziwe zjawy. Ponadto wyjaśnimy, jak działają kamery oraz kino 3D.
Czas trwania: 25min. / 2011 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku Radek Brzózka odwiedza CERN - Europejską Organizację Badań Jądrowych. Kilkadziesiąt metrów pod szwajcarsko-francuską granicą naukowcy z całego świata skonstruowali aparaturę do... podróży w czasie. Dzięki maszynom monstrualnych rozmiarów odtwarzają warunki, jakie panowały tuż po "wielkim wybuchu". W długim na 27 kilometrów tunelu panują najniższe temperatury i najwyższa próżnia we wszechświecie. Ale tylko w ten sposób można zamienić się w detektywów badających strukturę otaczającego nas świata - najmniejsze cegiełki, z których jest zbudowane wszystko, co znamy. To właśnie tu potwierdzono istnienie słynnego bozonu Higgsa. Ale... jak to wszystko działa?
Czas trwania: 25min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Wyjaśnimy niezwykłe zasady fizyczne, które stoją u podstaw działania nowoczesnego systemu GPS (w tym zegary atomowe, czas płynący raz szybciej, raz wolniej, zgodnie z teorią względności Einsteina). Poznamy zasadę działania latarni morskich i współczesnych radiolatarni wykorzystywanych w nawigacji lotniczej i morskiej. Pokażemy także, jak zbudować archaiczny GPS. Okazuje się, że wystarczy zegarek, kawałek kartki i sznurek, aby z dużą dokładnością określić nasze położenie w dowolnym punkcie na kuli ziemskiej!
Czas trwania: 24min. / 2011 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku znajdzie się wiele ciekawych eksperymentów, które wyjaśnią naturę dźwięku. Czy dźwięk można zobaczyć? Zbudujemy mikrofon, który działa dzięki temu, że widzi ruch powodowany przez drgania akustyczne. Korzystając z dwóch kamertonów, pokażemy ciekawą właściwość fal nazywaną interferencją. Takie właśnie zjawisko jest wykorzystane w niektórych słuchawkach, których producenci zapewniają o wyeliminowaniu hałasu z zewnątrz. Wyjaśnimy prawa rozchodzenia się dźwięku w przestrzeni, o czym jednak zapominają niektórzy twórcy filmów, jak choćby rozgrywających się w kosmosie "Gwiezdnych wojen". Pokazane tu wybuchy i strzały laserów słychać w kosmosie równie dobrze, jak na ziemi, choć jest to niemożliwe z powodu próżni. Ponadto porównamy dwa wnętrza - studia radiowego i sali koncertowej. Pokażemy, że w niektórych pomieszczeniach chodzi o wygłuszenie wszelkich dźwięków przez stosowanie różnych pułapek (np. gąbek), ale w salach koncertowych, teatrach ważne jest, by dźwięk z łatwością docierał nawet do najdalszych rzędów. Już antyczne amfiteatry były konstruowane tak, by szept aktora na scenie był słyszalny dziesiątki metrów dalej. Wyjaśnimy, jak to działa. Czy wiecie, jak przestroić skrzypce, nie mając do nich bezpośredniego dostępu? A co mają wspólnego z dźwiękiem spławik bombka i ołowiany ciężarek wędkarski?
Czas trwania: 25min. / 2011 / magazynOpis (streszczenie): Ten odcinek opowiada o tym, od czego w XXI wieku jesteśmy uzależnieni w niemal równym stopniu, co od powietrza i wody. I nie chodzi bynajmniej o internet, lecz o prąd! W świecie naszych starożytnych przodków powstawanie piorunów, niezwykłe właściwości ryb rażących prądem tłumaczono na wiele sposobów, jednak dokładne ich zrozumienie zajęło naukowcom wiele stuleci. Dowiecie się, co ma wspólnego noga martwej żaby z wynalezioną przez Alessandro Voltę baterią. Wyjaśnimy też, dlaczego prąd w gniazdku jest inny od tego w baterii i co bursztyn ma wspólnego z elektronami. Czy wiecie, że w wiadrze można przynieść prąd? Pokażemy, jak wygląda i skąd się go bierze.
Czas trwania: 22min. / 2011 / magazynOpis (streszczenie): Nikt nie dziwi się, że wielki balon wypełniony gorącym powietrzem leci do góry. Ale dlaczego gigantyczne, ważące dziesiątki ton samoloty odrywają się od ziemi? Mitologiczni Dedal i Ikar już dawno temu wzbili się w powietrze, choć dla Ikara skończyło się to źle. Jednak pozostali musieli czekać na podniebne podróże samolotami dwa tysiąclecia! Jaką tajemnicę skrywają skrzydła samolotu? Czy łyżka potrafi latać? Zapraszamy do obejrzenia kolejnego odcinka "Jak to działa?".
Czas trwania: 24min. / 2011 / magazynOpis (streszczenie): W tym odcinku pokażemy coś, czego pokazać się nie da, bo w przeciwieństwie do obrazów i dźwięków zapachy są nieuchwytne dla kamery. Jak się jednak okazuje, nos jest jednym z najbardziej pierwotnych instrumentów dostarczających nam informacji o otoczeniu. Nosy mają nie tylko ludzie i zwierzęta, ale nawet prymitywne bakterie! Radek Brzózka pokaże, czym są zapachy i jak działa nasz nos. Porozmawia z autorką kompozycji zapachowych, odwiedzi fabrykę kompozycji zapachowych i niezwykłą wystawę w Centrum Nauki Kopernik, na której są prezentowane zapachy sprzed 100, 200 i 2000 lat!
Czas trwania: 24min. / 2013 / magazynOpis (streszczenie): Isaac Newton, jeden z najbardziej genialnych fizyków wszech czasów, kilka stuleci temu sformułował trzy proste zasady, które rządzą naszym światem. Zasady Newtona są tak oczywiste i tak proste, że stanowią fundament mechaniki klasycznej opisującej ruch ciał znajdujących się wokół nas. W tym odcinku będzie kipieć od doświadczeń i eksperymentów, a punktem kulminacyjnym będą wyścigi pojazdów na napęd odrzutowy.
Czas trwania: 23min. / 2011 / magazynJak to działa można obejrzeć w programie stacji:
Emisje miały lub będą miały miejsce w: ALFA TVP, TVP ABC, TVP Nauka, TVP Polonia, TVP Wilno
Lista zwiera odnośniki do stron osób związanych z produkcją (aktorzy, reżyser):
Lista zawiera lata, w których powstawała audycja: