Emisja Kraków mało znany będzie miała miejsce (premiera, powtórka):
Program TV na 12 listopada 2025 (Środa)Opis (streszczenie): Jaki będzie ten nowy rok? Czy spełni nasze nadzieje? Czy ułoży się tak jak byśmy tego chcieli? Oto pytania, na które próbowano odpowiedzieć i 100 i 1000 lat temu. Jeszcze przed kilku wiekami odpowiedzi szukano w gwiazdach. Stare prognostyki, stare kalendarze mówiły czy konstelacje są korzystne i które z planet będą miały największy wpływ na losy ziemi i ludzi. W XVIII w. kalendarze przynoszą coraz więcej informacji, następuje ich specjalizacja. Powstają kalendarze poświęcone leśnictwu, ogrodnictwu, a nawet manufakturom. Mamy też szereg kalendarzy politycznych, które dzisiaj posiadają wartość dokumentu historycznego. Znajdują się w nich spisy niektórych urzędów, spisy członków Sejmu i Senatu. W filmie o kalendarzach, które ukazywały się nakładem i drukiem Józefa Czecha opowiada pani docent dr Irena Bar z Biblioteki Jagiellońskiej, a o ważnej funkcji patriotycznej kalendarzy mówi Stanisław Broniewski. Audycja ilustrowana rycinami i egzemplarzami starych kalendarzy, a także aktorską interpretacją powinszowań noworocznych w wykonaniu aktorów, Ewy Ciepieli, Kazimierza Kaczora, Juliana Jabczyńskiego i Stanisława Gronkowskiego.
Czas trwania: 31min. / 1972 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): 20 listopada 1900 roku w Bronowicach pod Krakowem odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopską córką Jadwigą Mikołajczykówną. Wydarzenie to upamiętnione zostało na zawsze dramatem Stanisława Wyspiańskiego. Po 70 latach od tamtego wydarzenia w domu weselnym mieści się Muzeum Regionalne Młodej Polski. Jakub Mikołajczyk, "Kuba" z dramatu Wyspiańskiego, dziś 80 - letni mężczyzna wspomina ślub i 2 - dniowe wesele siostry. Pierwszego dnia odbywały się uroczystości przedślubne w rodzinnej chałupie Mikołajczyków, m.in. błogosławieństwo młodej pary i stąd wyjeżdżano na ślub do kościoła Panny Maryi w Krakowie. Drugi dzień to była zabawa weselna w domu Tetmajerów, Gospodarzy z "Wesela", a główną atrakcją były tzw. ocepiny. Tańczono ludowe tańce, tj. krakowiaczki, oberki, mazurki. Z izby tanecznej przechodzimy do izby weselnej, gdzie jedzono podczas wesela kołacze, kukiełki z mąki pszennej, różne wędliny, bigos. Spotkamy tutaj Annę Rydlównę, wnuczkę Lucjana Rydla, obecnie kustosz muzeum i doc. dr Stanisława Waltosia, przewodniczącego Rady Przyjaciół Rydlówki, twórcę koncepcji wystawy muzealnej. Anna Rydlówna opowiada o początkach znajomości między jej dziadkami i o konsekwencjach tego małżeństwa dla pary młodej. Następnie o wydarzeniu w polskiej literaturze, jakim było napisanie dramatu scenicznego "Wesele" przez jednego z gości, Stanisława Wyspiańskiego opowiada barwnie Stanisław Waltoś, oprowadzając po alkierzu, gdzie podczas wesela "łóżka gospodarstwa i kołyska i pośpione na łóżkach dzieci, a górą zszeregowani świeci obrazkowi". Teraz w alkierzu jest wystawa zdjęć, poświęcona prototypom literackim dramatu, a więc bohaterom rzeczywistego wesela i tym ludziom, którzy byli na weselu Rydla. Na zakończenie wizyty Anna Rydlówna otwiera malowaną skrzynię, a w niej zamiast stroju panny młodej jest magnetofon z nagraniem oryginalnej muzyki weselnej i tekstów dramatu. Film kończy ujęcie słomianych chochołów, stojących za oknem, a następnie widok Rydlówki z zewnątrz.
Czas trwania: 28min. / 1970 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Wizualna opowieść o powstaniu polskiej farmacji i działalności jednych z pierwszych w Polsce, krakowskich aptek. W poszukiwaniu mało znanego Krakowa podążają redaktor Czesław Kruszelnicki oraz doc. dr Wojciech Roeske, dyrektor jedynego w Polsce Muzeum Farmacji. Historia godeł aptecznych i znaczenie symboli aptekarskich. Prezentacja części eksponatów Muzeum Farmacji. Wyruszając do wnętrz aptecznych pod tytułowymi godłami najpierw odwiedzimy aptekę Pod Białym Orłem. W unikatowych wnętrzach apteki, usłyszymy historię powstania słynnej receptury Theriacu Nerona. Dowiemy się tutaj o pochodzeniu słowa "aptekarz". W kolejnej aptece "Pod Murzyny" usłyszymy o nietypowych z dzisiejszego punktu widzenia zajęciach aptekarzy. W aptece "Pod złotym tygrysem" poznamy symbolikę znaków alchemicznych, czyli księżyca i słońca. Historię o godle słonia usłyszymy w aptece "Pod złotym słoniem". Tutaj też poznamy historię powstania przysmaku o nazwie "marcepan" oraz dowiemy się o jednym z podstawowych zajęć aptekarzy do końca XVIII wieku, czyli produkcji świec. O zasługach Jana Szastera dla rozwoju polskiej farmacji dowiemy się w aptece "Pod słońcem". Apteka ta wprowadziła nowe tory w historii polskiej farmacji.
Czas trwania: 35min. / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Prowadzący audycję, Czesław Kruszelnicki w towarzystwie Stanisława Broniewskiego i Michała Rożka podążają szlakiem Stanisława Tondosa, malarza - akwarelisty, który na planszach swych obrazów pokazał Kraków z przełomu XIX i XX wieku. Żył w latach 1855 - 1917, studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, której dyrektorem był Jan Matejko. Tondos pozostawił ponad 300 akwareli, opartych na motywach krakowskich. Jest autorem całej serii pocztówek historycznych z katedry krakowskiej i zamku wawelskiego. W filmie pokazano pocztówki, przedstawiające księcia Józefa Poniatowskiego, zwiedzającego katedrę, wymarsz wojsk austriackich z Wawelu, Władysława IV wjeżdżającego w otoczeniu asysty na dziedziniec arkadowy, Szwedów zwiedzających katedrę i Prusaków na krużgankach Wawelu, którzy ograbili skarbiec koronny i wywieźli korony królów polskich. Film prezentuje szereg ciekawostek, dotyczących starych kawiarenek, targu kwiatowego i owocowo - warzywnego na rynku, paradnej zmiany warty austriackiej przy wieży ratuszowej, przebudowy Sukiennic według projektu znakomitego architekta, Tomasza Prylińskiego, autora Domu Helclów i tzw. Gmachów Florianki.
Czas trwania: 28min. / 1970 / film dokumentalnyEmisja Kraków mało znany miała miejsce:
Opis (streszczenie): Opowieść Stanisława Broniewskiego, znawcy dawnego Krakowa, o trasie dawnej kolei obwodowej, która wychodziła z Dworca Głównego, biegła na zachód i objeżdżała cały Kraków po trasie dzisiejszej Alei Trzech Wieszczów, czyli drugiej obwodnicy. Miała przystanek u wylotu ulicy Zwierzynieckiej, przechodziła przez Most Dębnicki, który był jednocześnie kolejowym i drogowym mostem, przez całe Dębniki i łączyła się z trasą kolejową, idącą z Płaszowa na stacji Podgórze - Bonarka i biegła na południe w kierunku Zakopanego. Wspomnienie przyczyn powstania kolei ze względów militarnych, strategicznych. Wał obwodowy stanowił pierwszy pierścień obronny miasta, które liczyło zaledwie 85 tys. mieszkańców i 7, 5 km2 powierzchni. Opowieść o różnicach między królewskim stołecznym miastem Kraków a Galicją, o terenach rekreacyjnych parku Jordana, Błoni i Oleandrów, które były terenami zalewowymi. Wspomnienie rocznicowych uroczystości grunwaldzkich w 1910 r, kiedy to z Błoń ruszył do Krakowa wielotysięczny pochód obserwowany przez tłumy, również z dachu zatrzymanej kolejki. Film ilustrowany rysunkami Antoniego Wasilewskiego i muzyką Władysława Powiadomskiego skomponowaną do wodewilu "Królowa Przedmieścia".
Czas trwania: 35min. / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Program poświęcony pracy i twórczości krakowskich złotników, którzy zrzeszyli się w cechu w roku 1370. Ich patronem jest biskup Noyon, św. Eligiusz, który żył w VII w. i był nadwornym złotnikiem króla francuskiego, Dagoberta. Jego portret znajduje się w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa i właśnie stąd wyruszy Czesław Kruszelnicki wraz z historykiem sztuki, Michałem Rożkiem, na poszukiwania pamiątek byłego cechu złotników krakowskich. Odwiedzą skarbce kościoła Mariackiego i św. Anny, a następnie katedralny skarbiec na Wawelu. Widzowie zobaczą kielichy, krzyże, monstrancje, relikwiarze, a także berło, koronę i jabłko, należące do ostatniego Piasta. Każdy z tych eksponatów to przykład wielkiego dzieła sztuki, a wymieniani kolejno złotnicy krakowscy to artyści, którzy poza talentem obdarzeni byli cechami niezwykłej cierpliwości i pracowitości. Grzegorz Przybyło, Samuel Piaskowski, Michał Brenner, Jan Cajtner, Jan z Olkusza to zaledwie kilka nazwisk złotników krakowskich wymienionych w programie. Na koniec wizyta w pracowni współczesnego złotnika, Tadeusza Rybskiego, ucznia Edmunda Korosadowicza, który przedstawi podstawowe techniki w złotnictwie.
Czas trwania: 31min. / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film poświęcony Bibliotece Jagiellońskiej w trudnych czasach okupacji hitlerowskiej. II wojna światowa zastała pracowników Jagiellonki w pełni przygotowanymi do przeprowadzki do nowego, zbudowanego dzięki ofiarności polskiego społeczeństwa, gmachu przy Alejach Trzech Wieszczów. Stara Biblioteka Jagiellońska, która około 400 lat mieściła się w uniwersyteckim budynku przy ul. św. Anny, przeprowadziła się w 1940 r. w nowe miejsce, jednocześnie zmieniając się w niemiecką Staatsbibliothek Krakau. W filmie opublikowano po raz pierwszy dokumentalne zdjęcia autorstwa Eugeniusza Latacza, który 2 lata później zginął w Oświęcimiu. Współautorem nagrań jest Gustaw Szmager, wypowiadający się w filmie pracownik Biblioteki Jagiellońskiej. Wykonywali te zdjęcia pewni, że uwiecznią ostatnie chwile jagiellońskiego księgozbioru, a zarazem ostatnie chwile najstarszej siedziby uniwersytetu, Collegium Maius. Na zdjęciach widzimy przedwojennego dyrektora Jagiellonki, dra Edwarda Kuntze i pracowników biblioteki, pieczołowicie składających 650 tys. woluminów w drewniane skrzynie. Uwieczniona została ostatnia droga gromadzonych przez wieki ksiąg, przez krużganki Collegium Maius. W filmie polscy pracownicy Jagiellonki wypowiadają się o inicjatywie Adama Bara, dotyczącej gromadzenia prasy konspiracyjnej, o potajemnym dostarczaniu polskim profesorom książek przez magazyniera Jana Pietrasa i o swojej pracy, jaką wykonywali jako pracownicy niemieckiej biblioteki, ale z wewnętrznym przekonaniem, że pilnują interesów polskiej Biblioteki Jagiellońskiej.
Czas trwania: 28min. / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Czesław Kruszelnicki zaprasza widzów do obejrzenia dachów i wież Krakowa z góry o różnych porach dnia, przy zmiennej pogodzie. W ten sposób zobaczymy, jakie są związki pomiędzy dziełem człowieka - budowlą a krajobrazem - dziełem natury. Porównania panoram Krakowa z różnych jego stron ze starymi, XVII - wiecznymi sztychami miasta dokona Jerzy Banach, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie i autor książki o dawnych widokach Krakowa. A prof. Wiktor Zin opowie o hełmach na Wieżach Mariackich, na kościele św. Piotra i Pawła i na romańskim kościele św. Andrzeja, o dachu Sukiennic i kamienic okalających Rynek Główny.
Czas trwania: 32min. / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film o wawelskich arrasach. Pracownicy Zamku Królewskiego na Wawelu opowiadają historię kolekcji pięknych tkanin zamówionych przez króla Zygmunta Augusta w połowie XVI wieku w Brukseli. Następnie poznajemy tajniki pracy tkaczy w Spółdzielni Wanda, którzy tworzą gobeliny unikalne na skalę światową. Wizyta w domu państwa Heleny i Stefana Gałkowskich, twórców projektów gobelinów z cyklu Legendy Krakowskie, Poczet Książąt Pomorskich, Piekło i Niebo, Potop, Pijacy. Ujęcia wawelskich arrasów z serii biblijnej - Potop i tkanina obejmująca 4 sceny legendy o rycerzu z łabędziem. Liczne ujęcia pracy tkaczy przy krosnach i zbliżenia na gobeliny.
Czas trwania: 33min. / 1971Opis (streszczenie): Rozmowa Czesława Kruszelnickiego ze Stanisławem Broniewskim o jego książce "Igraszki z czasem czyli minione lata na cenzurowanym" poświęconej życiu codziennemu w Krakowie na przełomie XIX i XX wieku. Opowieść o Krakowie od strony bardziej osobistej, intymnej. O tym, co kryje stary sekretarzyk babuni, zakamarki szaf i strychów. Stanisław Broniewski przez dawne przedmioty przenosi nas do ludzi minionej epoki. Do czasów z piosenki o niezabudkach, zbieranych podczas wypraw i spacerów towarzyskich a potem skrupulatnie przechowywanych w zielnikach. Poprzez fotografie z rodzinnego albumu pokazuje nam pierwszą wycieczkę rowerową Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, otwarcie żeglugi wiślanej, damskie kąpielisko na Dębnikach. Wspomina teścia, Roberta Jahodę, introligatora artystę, którego portret pędzla Wyczółkowskiego zdobi jedną ze ścian mieszkania nad zakładem introligatorskim. Oglądamy pamiętnik babci Klementyny Fenzowej, która nawet w wieku około 80 lat pięknym, kaligraficznym pismem notowała informacje o bieżących wydarzeniach i przepisywała całe fragmenty utworów Wyspiańskiego.
Czas trwania: 28min. / 1970Opis (streszczenie): Czesław Kruszelnicki zaprasza widzów do obejrzenia dachów i wież Krakowa z góry o różnych porach dnia, przy zmiennej pogodzie. W ten sposób zobaczymy, jakie są związki pomiędzy dziełem człowieka - budowlą a krajobrazem - dziełem natury.
Czas trwania: 32min. / Polska / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Film poświęcony Bibliotece Jagiellońskiej w czasach okupacji hitlerowskiej. II wojna światowa zastała pracowników Jagiellonki w pełni przygotowanymi do przeprowadzki do nowego, zbudowanego dzięki ofiarności polskiego społeczeństwa, gmachu.
Czas trwania: 28min. / Polska / 1971 / film dokumentalnyOpis (streszczenie): Program poświęcony pracy i twórczości krakowskich złotników, którzy zrzeszyli się w cechu w roku 1370. Ich patronem jest biskup Noyon, św. Eligiusz, który żył w VII w. i był nadwornym złotnikiem króla francuskiego, Dagoberta.
Czas trwania: 30min. / Polska / 1971 / film dokumentalnyKraków mało znany można obejrzeć w programie stacji:
Emisje miały lub będą miały miejsce w: TVP3 Kraków, TVP Dokument
Lista zwiera odnośniki do stron typów związanych z prezentowaną audycją:
Lista zwiera odnośniki do stron osób związanych z produkcją (aktorzy, reżyser):
Lista zawiera lata, w których powstawała audycja: