Marzyciele godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Eugeniusz Kwiatkowski był w okresie międzywojennym wicepremierem, ministrem przemysłu i handlu, ministrem skarbu. Zainicjował budowę COP - u (Centralnego Okręgu Przemysłowego), budowę portu i miasta Gdyni. Przyczynił się do powstania Stalowej Woli i do rozwoju polskiego przemysłu chemicznego. Jak pisał Jan Nowak - Jeziorański, przyjaciel rodziny: "Przeszedł Kwiatkowski do historii jako twórca Gdyni, ale określenie to znacznie zawęża jego rolę. Polegała ona na ocaleniu i umocnieniu niezależności gospodarczej, bez której Polska nie mogła się ostać jako niepodległe Państwo".

Opis (streszczenie): Stanisław Wojciechowski (1869 - 1953) był ministrem spraw wewnętrznych w pierwszym rządzie II RP. Kilka dni po zabójstwie Gabriela Narutowicza w grudniu 1922 roku został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na kolejnego Prezydenta RP. Jego kadencja została przerwana zamachem majowym w 1926 roku. Z Piłsudskim, z którym przyjaźnił się od młodości, m.in. redagowali razem socjalistyczną gazetę Robotnik, poróżniła go wizja zarządzania Polską. Po dymisji, Wojciechowski poświęcił się działalności spółdzielczej w Społem, był także profesorem SGGW i WSH. W 1937 roku był współzałożycielem Stronnictwa Pracy. Jego hasłem było: Praca ponad kapitałem. W programie rozmowa o kryzysie przesilenia w tworzącym się państwie, a także o idei rozwoju społeczeństwa obywatelskiego przez ruch spółdzielczy. Zdjęcia plenerowe do odcinka nagrano m. in. w Pałacu Belwederskim w Warszawie (przed pałacem i w Sali Pompejańskiej) oraz na Moście Poniatowskiego.

Opis (streszczenie): Założycielem fabryki był kowal Ludwik Zieleniewski. Budynek jego kuźni parowej z 1851 roku do dzisiaj stoi przy ul. św. Krzyża 16 w Krakowie. Synowie Leon i Edmund w 1907 roku zbudowali dużą i nowoczesną fabrykę na Grzegórzkach, z bocznicą kolejową i dostępem do Wisły. Zbudowali m. in. okręt bocznokołowiec Melsztyn, który był wykorzystany w wojnie polsko - bolszewickiej, pływał do 1970 roku. W okresie międzywojennym fabryka była znaczącym punktem na mapie przemysłowej Polski produkującym różnorodne maszyny i metalowe konstrukcje, w tym mosty i wagony, z kilkoma zakładami w Wielkopolsce, na Śląsku, we Lwowie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej zakład na Grzegórzkach zatrudniał ponad tysiąc robotników i produkował ponad 10 tysięcy ton urządzeń, maszyn i konstrukcji.

Opis (streszczenie): Henryk Jordan był lekarzem, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zainspirowany rozwiązaniami amerykańskimi założył w 1888 r. Park Miejski w Krakowie. Był to pierwszy w Polsce ogród gier i zabaw ruchowych. Tu odbywały się ćwiczenia fizyczne prowadzone nieodpłatnie dla dzieci i młodzieży szkolnej pod stałą opieką pedagogiczną. Doktor Jordan zorganizował także oddziały przysposobienia wojskowego (pierwszy Pułk Dzieci Krakowskich), przewidując konieczność przygotowania młodzieży w tym kierunku przed I wojną światową. Dbałość o rozwój intelektualny młodego pokolenia w połączeniu z rozwojem fizycznym to była także droga do niepodległości. W programie przewodnik zaprowadzi nas do pierwszego w Polsce ogrodu jordanowskiego. A tuż obok tego parku miejsce symboliczne - Oleandry, z których w 1914 r. wyruszyła po niepodległość Pierwsza Kompania Kadrowa.

Opis (streszczenie): Arcyksiążę Karol Olbracht Habsburg był właścicielem dóbr żywieckich. W 1907 roku ogłosił polskość rodziny, nauczył się języka polskiego, stał się miłośnikiem polskiej kultury. Pod koniec I wojny światowej, ten były admirał floty cesarsko - królewskiej, otrzymał propozycję ze strony Niemiec i Austro - Węgier objęcia tronu Królestwa Polskiego. Jego syn Karol Stefan w randze pułkownika walczył w wojnie polsko - bolszewickiej i został odznaczony Krzyżem Walecznych osobiście przez marszałka Piłsudskiego. W 1939 roku arcyksiążę Karol Stefan został aresztowany przez Niemców, przez dwa lata był więziony i torturowany, a majątek Habsburgów, łącznie ze słynnym browarem, został zarekwirowany. Brat arcyksięcia Karola Stefana Wilhelm, zwany Wasylem Wyszywanym, próbował zostać królem Ukrainy.

Opis (streszczenie): Władysław Grabski (1874 - 1938) był ekonomistą, ministrem skarbu, dwukrotnie premierem (1920, 1923 - 25) i autorem reformy walutowej. Ukończył Szkołę Nauk Politycznych w Paryżu, studiował też historię i ekonomię na Sorbonie oraz agronomię w Hadze. Po studiach wrócił do rodzinnego majątku w zaborze rosyjskim i podjął nowatorską działalność rolniczą w swoim 520 - hektarowym gospodarstwie. Przez trzy kadencje (1905 - 12) był posłem ziemi łowickiej w rosyjskiej Dumie z ramienia Narodowej Demokracji. Występował na wiecach jako orędownik swobód politycznych i poprawy losu chłopów w Królestwie Polskim. Po zakończeniu I wojny światowej został delegatem na Konferencję Pokojową w Paryżu (obok Paderewskiego i Dmowskiego) odpowiedzialnym za sprawy ekonomiczne. Policzył, że Niemcy powinny zapłacić Polsce 20 mld marek w złocie za okupację ziem polskich podczas I wojny światowej. Po zamachu na Narutowicza (1922) zerwał z endecją. Jako premier rządu w 1923 roku podjął gruntowne reformy ekonomiczne państwa. W 1924 roku wyemitował nową walutę polski złoty. Po dymisji w 1925 roku poświęcił się pracy naukowej w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.

Opis (streszczenie): Przybliżenie widzom postaci Polaków, którzy podjęli walkę o niepodległość Ojczyzny, znajdując w Krakowie wyjątkowe ku temu miejsce i środowisko. Poszczególne odcinki cyklu przedstawiają postacie i wydarzenia z bliższej perspektywy przez zaproszenie do programu osób, które potrafią w sposób popularny przedstawić bohaterów także jako zwyczajnych ludzi, którzy mogą stać się bliscy współczesnemu pokoleniu. Stąd między innymi wybór takich miejsc rozmowy, które stwarzają lżejszy, galicyjski klimat spotkania - stare krakowskie kawiarnie z ciekawymi wnętrzami. Bohater kolejnego odcinka serii "Marzyciele" to Adolf Szyszko - Bohusz, niezwykle uzdolniony, wszechstronny architekt. Zaprojektował budynki, które stały się ikonami międzywojennego Krakowa: Bank PKO przy ulicy Wielopole, Feniks przy Rynku Głównym, Dom Plastyków przy Łobzowskiej, a także, na przykład, Zamek Prezydenta RP w Wiśle. Od 1916 roku był głównym konserwatorem Wawelu, gdzie odnowił większość wnętrz zamkowych. Jednocześnie wykładał na ASP w Krakowie i Politechnice Warszawskiej. Żartobliwie mówiono o nim Adolf Wszystko Bohusz.

Opis (streszczenie): No to chodźmy panowie na tę świętą wojnę. Tak miał powiedzieć na początku lat 20. ubiegłego wieku jeden z zawodników Cracovii przed meczem z Wisłą Kraków. Pierwsze derby krakowskie odbyły się w 1908 roku. Ponieważ drużyny nie miały jeszcze swoich stadionów, mecz rozegrano na Błoniach. Zakończył się on remisem 1 - 1. Czołowymi zawodnikami tych dwóch klubów w okresie międzywojennym byli Józef Kałuża i Henryk Reyman. Sprawdzili się nie tylko na boisku.

Opis (streszczenie): Przy ulicy Woronicza 17 mieści się siedziba Telewizji Polskiej w Warszawie, ale Jan Paweł Woronicz to nie dziennikarz telewizyjny, tylko ksiądz katolicki żyjący na przełomie XVIII i XIX wieku. Był biskupem krakowskim, Wielkim Kanclerzem Uniwersytetu Jagiellońskiego, a pod koniec życia prymasem Królestwa Polskiego. Poeta, wielbiciel historii własnego narodu, niepoprawny marzyciel, który chciał uwierzyć w braterstwo z Rosjanami... Przez kilkanaście lat mieszkał i działał w Krakowie, kiedy to miasto widniało na mapie jako Rzeczpospolita Krakowska Wolna, Niepodległa i Ściśle Neutralna, czyli w skrócie: Wolne Miasto Kraków. W programie red. Piotr Legutko rozmawia o ostatnim skrawku wolnej Polski w XIX wieku z dr Moniką Stankiewicz - Kopeć i ks. prof. Stanisławem Cieślakiem - historykami Akademii Ignatianum w Krakowie. W rolę biskupa Jana Pawła Woronicza wciela się kard. Stanisław Dziwisz, który pokazuje niezwykłe wnętrza pałacu biskupów krakowskich.

Opis (streszczenie): Stanisław Ligoń (1879 - 1954), tworzący po pseudonimem Karlik z Kocyndra, był śląskim artystą i działaczem niepodległościowym, a także radiowcem. Pochodził z rodziny polskich działaczy społecznych na Śląsku. Malarstwa uczył się w Berlinie i Krakowie. Od 1921 roku, w okresie plebiscytu, pisał i rysował w polityczno - satyrycznym piśmie Kocynder (propagandowe karykatury, opatrzone dosadnymi podpisami antypruskimi). Był twórcą widowiska "Wesele na Górnym Śląsku", które wystawił w 1930 roku, animatorem teatrów ludowych i chórów, współtwórcą Polskiego Radia w Katowicach (powstało w 1927 roku jako czwarta regionalna placówka w Polsce), gdzie prowadził audycje w gwarze śląskiej: "Bery i bojki", "Przy sobocie po robocie", "Co niedziela u Karlika brzmi pieśniczka, gro kapela". Od 1934 roku, aż do wybuchu wojny, był dyrektorem rozgłośni. W 1935 roku wybrany z listy BBWR do Sejmu, pracował w komisji oświatowej. W 1939 roku zorganizował dużą akcję medialną Zbieramy środki na Fundusz Obrony Narodowej. Najpierwzebrał pieniądze na karabin maszynowy, potem na działo, na czołg, w końcu uzbierał na samolot. Jego imię nosi (od 1974) katowicka rozgłośnia Polskiego Radia.

Opis (streszczenie): Józef Piłsudski urodził się na Wileńszczyźnie, ale kilkanaście lat życia spędził w Krakowie. Z tym miastem jest ściśle związana jego działalność niepodległościowa. Swój stosunek do Krakowa Piłsudski wyraził w ten sposób: Kraków, pamiętajmy, nie jest tylko olbrzymią, czarowną, dźwigającą serce mogiłą wielkiego narodu. Kraków jest współczesnymmiastem i jedną ze stolic Polski. Właśnie Kraków wyróżnia się między innemi miastami tem, że najłatwiej w niem było zawsze przeprowadzić współpracę ludzi i stronnictw. W Krakowie Piłsudski podjął decyzję o organizacji Strzelców i wymarszu w pole, to miasto odwiedził jako pierwszepo przejęciu władzy w 1918 roku, tutaj został pochowany. Rozmowa o Piłsudskim w Krakowie jest okazją, aby opowiedziećo przygotowaniach Polaków do ostatecznego zrywu niepodległościowego.

Opis (streszczenie): Nowy sezon "Marzycieli" otworzy odcinek o Stanisławie Marusarzu, skoczku narciarskim, wicemistrzu świata z 1938 roku, kurierze tatrzańskim na trasie Zakopane - Budapeszt. Po brawurowej ucieczce z więzienia Montelupich w 1940 roku przedostał się na Węgry, gdzie trenował węgierskich skoczków. Jego siostra Helena Marusarzówna, która była również mistrzynią narciarską i kurierką tatrzańską oraz żołnierzem ZWZ - AK, została zamordowana przez Niemców. Kontynuacja cyklu z 2019 roku, w którym przedstawiono sylwetki Polaków, walczących na różne sposoby o odzyskanie niepodległości Ojczyzny, a następnie budujących odrodzoną Druga Rzeczpospolitą. Nowa edycja 2021 przedstawiasiedemnaście wybranych postaci, podejmujących walkę z okupantem podczas II Wojny Światowej.

Opis (streszczenie): Cykl "Marzyciele" przybliży widzom postaci Polaków, którzy podjęli walkę o niepodległość Ojczyzny, znajdując w Krakowiewyjątkowe ku temu miejsce i środowisko. W okresie rozbiorów i utraty polskiej państwowości Kraków stał się stolicą myśli niepodległościowej. W tym mieście od pierwszych lat po upadku Rzeczypospolitej w XVIII wieku, aż po wydarzenia z roku1918 wielu Polaków, nie tylko rodem z Krakowa, podjęło walkę ze zniewoleniem narzuconym przez zaborców. Aspiracje niepodległościowe rozwijające się w tym królewskim grodzie były związane przede wszystkim z głęboką świadomością polskości przekazywaną przez długi ciąg pokoleń. Kraków to nie tylko Cichy Kącik (jak nazwano okolice popularnej restauracjiz plenerową potańcówką otwartą w XIX wieku na skraju krakowskich błoń), ale przede wszystkim miejsce powstań, spisków, konspiracji, batalii i organicznej pracy niepodległościowej organizowanej regularnie i konsekwentnie, aż do całkowitego odzyskania niepodległości. Co ciekawe, działalność każdej z osób nazywanych ojcami polskiej niepodległości 1918 roku (Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Ignacy Daszyński, Wincenty Witos, Wojciech Korfanty), w większym lub mniejszym stopniu była związana z Krakowem. Kraków był pełen znaczących postaci walczących o niepodległość marzycieli, którzy nie tylko śnili o wolnej Polsce, ale gdy trzeba było, chwycili za broń i oddali życie.

Opis (streszczenie): Lwowska szkoła matematyczna skupiona była wokół Stefana Banacha i Hugona Steinhausa. Ulubionym miejscem dyskusji matematyków lwowskich była Kawiarnia Szkocka we Lwowie, gdzie powstała legendarna Księga Szkocka - zeszyt, w którym zapisywano tzw. problematy. Szereg z tych spontanicznych notatek miało dużą wartość naukową. W szkole lwowskiejwychowała się cała plejada młodych talentów, mieli własny organ poświęcony analizie funkcjonalnej - Studia Mathematica.

Opis (streszczenie): W okresie międzywojennym Zakopane stało się centrum literatury, malarstwa, muzyki i sportu. Pod Tatrami grały nie tylko góralskie kapele, ale i jazz bandy, działał teatr, opera, a na ścieżkach górskich i na Krupówkach można było spotkać Kasprowicza, Tetmajera, Witkacego, Szymanowskiego, Makuszyńskiego. Bywalcami stolicy Tatr stali się także politycy, premierzy, generałowie. Niektórzy z nich mieli tutaj swoje domy. W 1933 roku pomiędzy Krakowem i Zakopanem zaczęła kursować tzw. Lux - torpeda, czyli autobus szynowy, który pokonywał trasę w dwie i pół godziny.