Słowo daję! godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): W cyklu przedstawimy, w jaki sposób zmienia się współczesna polszczyzna - okiem młodego pokolenia językoznawców. Uczymy się naszego języka od urodzenia, dojrzewamy i zmieniamy nasz sposób komunikacji. Dynamiczne zmiany są widoczne także w języku polskim, który dąży do skrótu, kondensacji myśli, nazwania nowych zjawisk, które w perspektywie Internetu - stają się codziennością młodych ludzi. Mateusz Adamczyk - językoznawca, członek Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej Rady Języka Polskiego przy prezydium PAN. Laureat nagrody Mistrz Mowy Polskiej. Popularyzator wiedzy o polszczyźnie - prowadzi Poniedziałkową Poradnię Językową na jednym z portali internetowych. Prywatnie najlepszy przyjaciel kota Fonema. Pani psycholog, czy psycholożka? Pani prezes, a może prezeska... Oto jest pytanie! o feminatywy oczywiście - czy to dobrze, by język budził takie emocje? Na to pytanie odpowie nasz ekspert - Mateusz Adamczyk.

Opis (streszczenie): Wyraża myśli i emocje. Polski język migowy ma własny alfabet, gramatykę, a także słowa. Komunikaty są przekazywane nie tylko za pomocą dłoni i ruchu rąk, ale też przez mimikę, mowę ciała, czy ułożenie znaków w przestrzeni. Czas poznać bliżej sposób komunikacji osób z dysfunkcją słuchu.

Opis (streszczenie): felieton Karoliny Ratajczak

Opis (streszczenie): Koty podobno mają siedem żyć, ale gdy nadchodzi ich kres - umierają, odchodzą, czy zdychają? W tym przypadku nie będziemy siedzieć cicho jak mysz pod miotłą.

Opis (streszczenie): Rada Języka Polskiego uchwaliła zmiany zasad ortografii, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2026 roku. Dobra wiadomość jest taka, że będzie łatwiej... O jakie zmiany konkretnie chodzi? Wszelkie wątpliwości rozwieje nasz ekspert, Mateusz Adamczyk.

Opis (streszczenie): Cringe, IMO, NPC, baza - co oznaczają te słowa? Zmieniają się pokolenia i język komunikacji, tym razem poznamy bliżej młodzieżowe słowa roku. Ich znaczenie i formy użycia przybliży nasz ekspert - Mateusz Adamczyk.

Opis (streszczenie): Aktywista, aktywistka, czy... aktywiszcze - czym są neutratywy? W jaki sposób funkcjonują w języku? Te kwestie z pewnością wyjaśni Mateusz Adamczyk - słowo daję!

Opis (streszczenie): Wszyscy znamy rankingi: 5, 10, 15, 20, najczęstszych błędów językowych. W większości z nich pojawiają się te same formy, czasami tylko w różnej kolejności. Skąd biorą się błędy językowe? Dlaczego zdarza nam się, że mówimy: wziąść, poszłem czy włanczać? Na te pytania nie zabraknie odpowiedzi - słowo daję!

Opis (streszczenie): Czasem trudno zrozumieć język poezji, jeszcze trudniej dawnych tekstów literackich. W gąszczu pojęć i metafor postaramy się odnaleźć współczesny sens. Udało nam się uchylić rąbka tajemnicy... z pomocą naszego eksperta. Zachęcamy do oglądania!

Opis (streszczenie): Chcemy podbić serca naszych widzów jeszcze przed Walentynkami. Czym są afektonimy? Jakie metafory najlepiej oddają siłę naszych uczuć? Na te pytania odpowie z czułością nasz ekspert Mateusz Adamczyk.

Opis (streszczenie): Wesołe jest życie staruszka, a może seniora? Osoby starszej? Dojrzałość ma wiele barw i określeń w języku polskim. O sposobach komunikacji bez barier i bez względu na wiek powiemy w programie - Słowo daję!

Opis (streszczenie): Podobno szczęśliwi czasu nie liczą, ale większość z nas nie mogła się doczekać kalendarzowej wiosny. Skoro o roku kalendarzowym mowaSkąd pochodzą nazwy poszczególnych miesięcy? Czy w marcu rzeczywiście marzniemy? A we wrześniu warto rozglądać się za wrzosami? Czas przyjrzeć się kartkom z kalendarza zdecydowanie bliżej.

Opis (streszczenie): Łączą w sobie cechy wszystkich części mowy. Dla niektórych to ciekawostka, dla innych...językowe wyzwanie. Imiesłowy - jaką funkcję pełnią w wypowiedziach? Jak poprawnie je używać? Czy znamy rodzaje imiesłowów w języku polskim? O tym opowie nasz ekspert Mateusz Adamczyk - słowo daję!

Opis (streszczenie): Super, mega, niby, quasi - dodane na początku słowa zmieniają jego znaczenie. Czy wiemy jak poprawnie stosować przedrostki? Nie na niby, a na serio powiemy o zmianach, przyjętych przez Radę Języka Polskiego od 2026 roku. Warto poznać je bliżej, Słowo daję!

Opis (streszczenie): Czy bielizna zawsze jest biała? Czy w żarówce odnajdziemy żar? Leksykalizacja to proces, który polega na zacieraniu się lub całkowitym zatarciu związku znaczenia wyrazu z jego budową. O ukrytych treściach w dobrze znanych słowach opowie nasz ekspert Mateusz Adamczyk.

Opis (streszczenie): "Hiobowe wieści", "judaszowe srebrniki", a może "krzyż pański". Tym razem poznamy bliżej wyrażenia i zwroty, które pochodzą z Biblii. Czy znamy biblizmy? Przekonajcie się sami.

Opis (streszczenie): Dawne wierzenia, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Historie, opowiadane w zaciszu domów, obraz lęków i codziennych trosk. W tym wyjątkowo nastrojowym czasie, który przypada na początek listopada - chcemy poznać bliżej językowy obraz światadawnych tradycji ludowych.

Opis (streszczenie): Paszenog, dziewierz, świekra - te słowa, przyznacie, brzmią nieco tajemniczo. Choć staropolskie określenia stopnia pokrewieństwa odeszły już do lamusa, to w naszym programie - tradycji stanie się zadość. Słowem - co w rodzinie, to nie zginie.

Opis (streszczenie): Npad! - spokojnie, to nic groźnego. W języku naszych, czeskich sąsiadów to słowo oznacza po prostu pomysł. Oprócz zapożyczeń z języka czeskiego, nie zabraknie w programie słów, które brzmią w naszych językach podobnie, jednak różnią się znaczeniami. Warto poznać je bliżej, by nie przytrafił nam się czeski błąd!

Opis (streszczenie): Każde wypowiadane przez z nas słowo ma znaczenie. Może wywołać radość, smutek, a nawet gniew, czy ból. Jak mówić, by nie ranić? Czy to, co mówimy definiuje nas jako ludzi? To pytania, które nurtują zarówno młodszych, jak i starszych użytkowników języka.