Emisja W kotle historii będzie miała miejsce (premiera, powtórka):
Program TV na 27 kwietnia 2024 (Sobota)Opis (streszczenie): 7 kwietnia 1656 roku doszło do przełomu. Pod Warką miała miejsce pierwsza zwycięska bitwa ze Szwedami podczas Potopu. Bitwa, opisana w powieści Sienkiewicza, była pokazem współpracy genialnych strategów - Jerzego Lubomirskiego i Stefana Czarnieckiego. Fortele, szybkie marsze, trzy szarże husarii i całkowite zwycięstwo w zaledwie dwie godziny. Nowoczesna artyleria i piechota nadal nie dawały rady polskiej jeździe. Gotujemy po szwedzku i po mazowiecku.
Czas trwania: 27min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): 1 lipca 1569 roku na Sejmie w Lublinie została zawarta Unia lubelska - porozumienie pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. W kolejnym odcinku programu dowiemy się, jak wyglądały wówczas upodobania kulinarne Polaków. W tym czasie Europą zawładnęły włoskie książki kulinarne, które trafiły również na Wawel i zawładnęłypolskimi kucharzami. Pierwszy przepis pochodzi ze zbiorów włoskiego zakonnika ukrywającego się pod pseudonimem Aleksy Pedemontan, są to lecznicze lizaki Aleksego Pedemontana. Autorem następnego przepisu jest Bartolomeo Scappi i według jego receptury prowadzący program Łukasz Modelski przyrządzi wołowinę duszoną.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): W kolejnym odcinku programu rozmawiamy o kuchni Wazów. Na dworze Wazów królowała kuchnia hiszpańska. Zarówno pierwszy jak i drugi przepis tego odcinka pochodzi właśnie z tej kuchni. Prowadzący Łukasz Modelski zaprezentuje mięsny kociołek z jajkiem oraz perliczki w marynacie escabeche.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Jadwiga Andechs, żona Henryka Brodatego, księcia Śląska, już za życia cieszyła się opinią świętości. "Interwencja świętej", a może nawet cud za jej wstawiennictwem również miał miejsce za jej życia. Śląska księżna przekonała bowiem Konrada Mazowieckiego do uwolnienia jej męża - najpoważniejszego konkurenta mazowieckiego władcy. W jaki sposób tego dokonała, możemy się jedynie domyślać. Jak i tego, co na najmożniejszych piastowskich dworach jadano w pierwszej połowie XIII wieku.
Czas trwania: 24min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): 16 lipca 1922 roku odbyła się w Katowicach uroczystość zjednoczenia Górnego Śląska z Polską. To wydarzenie historyczne wyznacza kolejny temat programu "W kotle historii". W tym odcinku przepisy kuchni śląskiej - w nawiązaniu również do filmu Kazimierza Kutza "Perła w koronie". I tak pierwszym daniem są karminadle, czyli rodzaj kotletów mielonych. Trudno sobie wyobrazić kuchnię śląską bez bucht, znanych w innych regionach Polski jako kluski na parze, pampuchy czy parowce. I właśnie buchty na parze to kolejna potrawa w tym odcinku programu.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Przy całym zamiłowaniu do Italii i wszystkiego, co włoskie, wzbudzający największe emocje skarb ostatniego Jagiellona pochodził z Północy. "Flandryjskie opony" zwane później "arrasami" były tak cenne, że Senat uznał je za własność Rzeczpospolitej, a nie majątek króla, którym mógłby rozporządzać na wypadek śmierci. Późniejsze losy tapiserii z Flandrii były zresztą nie mniej złożone. Włoska kuchnia dworu Zygmunta Augusta i żydowskie dania spod zamku w Tykocinie.
Czas trwania: 26min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): Tajemniczy francuski arystokrata gościł w Pałacu pod Blachą, a ponieważ jego pobyt się przedłużał, nowy właściciel Łazienek - książę Józef Poniatowski zaprosił go do parkowego Białego Domu. Gościem incognito okazał się francuski następca tronu, czekający na stosowny historyczny moment, aby ów tron objąć. By czekanie się nie dłużyło, gotujemy polsko - francuskie danie Paula Tremo i nowoczesną potrawę M. A. Careme ’ a - kucharza Kongresu Wiedeńskiego.
Czas trwania: 25min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): Na antenie TVP Historia pojawia się kolejny program o tematyce kulinarnej p.t. "W kotle historii". Treść odcinków wyznaczana jest przez wydarzenia historyczne, które pozwalają na pokazanie różnorodności kuchni. W pierwszym odcinku prowadzący program Łukasz Modelski przedstawi przepis na tartę z gruszkami i serem brie oraz peklowaną wołowinę i tafelspitz.
Czas trwania: 26min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Pan Kmicic istniał naprawdę. Był słynnym zagończykiem, pułkownikiem, infamisem, szaleńczo odważnym bohaterem i chorążym orszańskim. Widzimy go w momencie, w którym stojąc na czele zbuntowanego wojska w Drohiczynie, grozi królowi Janowi Kazimierzowi. Na szczęście wszystko rozejdzie się po kościach i pułkownik wróci na Litwę. Ale na razie trzeba coś zjeść. Kuchnia polska doby późnych Wazów.
Czas trwania: 25min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): W 1926 roku na Krakowskim Przedmieściu znajdowały się liczne restauracje, cieszące się dużą popularnością. Należała do nich restauracja Mieczysława Lijewskiego, Simon i Stecki oraz restauracja Hotelu Bristol. W menu Hotelu Bristol królowały ryby. I oddając hołd restauracji Hotelu Bristol, w kolejnym odcinku programu Łukasz Modelski przygotuje rybę po młynarsku. Z kolei w restauracji Mieczysława Lijewskiego najpopularniejszą potrawą były zrazy zawijane w chlebie. I zrazy zawijane w sosie chlebowym będą następnym przepisem.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): "Chociaż otok ma różowy, jest to jednak pułk bojowy" śpiewano o 13. Pułku Ułanów Wileńskich. O bojowym duchu litewskiej formacji przekonała się bolszewicka kawaleria idąca na Warszawę w lipcu 1920 roku, ponosząc pod Janowem na Podlasiu całkowitą klęskę. Kuchnia znad Wilejki.
Czas trwania: 26min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): W kolejnym odcinku prowadzący program Łukasz Modelski przedstawi przepis na potrawkę z ryżem, czyli potrawkę z kurczakiem, oraz karpia z grzankami i masłem.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Bal u senatora opisywany w III części "Dziadów" Adama Mickiewicza to ostry, jaskrawy portret biorącego rosyjskie pieniądze "salonu" i prześladowanego obozu patriotycznego. Gdzie mieścił się, również znany z Dziadów "salon warszawski"? Czy rzeczywiście mówiono tam po francusku? A po jakiemu jadano? Kuchnia generała Wincentego Krasińskiego.
Czas trwania: 27min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): Izabela Dorota z Flemingów Czartoryska - pisarka, mecenaska sztuki, kolekcjonerka pamiątek historycznych. Utworzyła pierwsze polskie muzeum w Świątyni Sybilli w Puławach. Była najważniejszą, najbardziej interesującą i najbardziej wpływową Polką swoich czasów. Polką, którą znano na dworach całej Europy. Koniec XVIII i początek XIX wieku to moda na orientalizm. Kultywowano też modę na Turcję i z tego okresu pochodzi pierwszy przepis w tym odcinku programu. Niewielkie ciasteczka tureckie un kurabiyesi, które w Turcji do dzisiaj są bardzo popularne. W puławskim muzeum obok różnych pamiątek znajdują się dwie istotne książki kucharskie. "Compendium Ferculorum" z 1683 roku i "Postny obiad albo zabaweczka" autorstwa jezuity, poety polskiego baroku Hiacynta Przetockiego. Z tego zbioru pochodzi drugi przepis - na rybę duszoną w oliwkach.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynEmisja W kotle historii miała miejsce:
Opis (streszczenie): 21 kwietnia 1352 roku zmarł Bolesław III Rozrzutny książę legnicko - brzeski i prawny dziedzic korony polskiej. Zmarł celebrując Wielkanoc. W menu wielkanocnym księcia znalazły się kurczaki. W kolejnym odcinku programu przedstawiamy przepis na kurczaka w piwie z jadłospisu Bolesława III. Na dworze książęcym daniem wielkanocnym był również baranek wielkanocny. Przepis pochodzi z czeskiej książki kucharskiej o 100 - 150 lat późniejszej niż śmierć Bolesława III. Nie oznacza to, że przepis jest późniejszy. Baranek po polsku w czeskiej literaturze kulinarnej ma długą tradycję. Kolejnym daniem jest właśnie baranekpo polsku.
Czas trwania: 26min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): We wrześniu 1364 roku w Krakowie odbyło się spotkanie europejskich monarchów i książąt. W trakcie spotkania została wydana uczta dla jego uczestników. Organizatorem tego wydarzenia był Mikołaj Wierzynek. Jak opisuje w swoich kronikach Jan Długosz: "przyjął ich wyszukanymi potrawami, nadto każdemu w czasie uczty darował wspaniałe dary". Przepisy na serwowane potrawy pochodziły z książki kucharskiej Guillaume ' a Tirela francuskiego kucharza okresu średniowiecza. Prowadzący program Łukasz Modelski stara się je odtworzyć. Pierwszą potrawą są małe ptaszki, a drugą tarta parmeńska.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): 9 kwietnia 1241 roku armia mongolska ciągnąca na Węgry zmierzyła się z wojskami Henryka Pobożnego. Rok 1241 to w Polsce pierwsze tak poważne zetknięcie z kulturą Mongołów. Kuchnia krymska, która dzięki Karaimom i polskimTatarom spopularyzuje się w Królestwie za kilkaset lat, na razie ma charakter całkowicie egzotyczny. Czy kołduny i bielusz - klasyki kuchni tatarskiej mogły pojawić się pod Legnicą w XIII wieku?
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): W 1933 roku na skutek melioracji obniżył się poziom wody w Jeziorze Biskupińskim. Spod tafli wody wychynęły regularne drewniane kształty. Tak rozpoczęła się największa przygoda polskiej archeologii pradziejowej i najważniejszy poligon archeologiczny międzywojnia. Biskupin badano w czasie II wojny, w PRL, bada się dziś. Tajemnicza osada kultury łużyckiej wciąż odsłania tajemnice, między innymi kulinarne. Próbujemy rekonstruować pradziejową kuchnię.
Czas trwania: 27min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): 10 października 1794 roku miała miejsce ostatnia wielka bitwa Insurekcji Kościuszkowskiej. Maciejowice okazały się klęską - zarówno powstania, jak i I Rzeczpospolitej, za moment miał nastąpić III rozbiór. Dania mazowieckich kosynierów i ostatnie przepisy dla Stanisława Augusta.
Czas trwania: 27min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): W kolejnym odcinku programu poznamy przepis na flaki przyrządzone według wskazówek ks. Jędrzeja Kitowicza. Przepis znajduje się w książce "Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III". Drugą potrawą jest kiełbasa łyżką jedzona.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Miasto zawieszone między triumfalnymi zwycięstwami nad Rosją, starym porządkiem reprezentowanym przez biernego króla nieopuszczającego zamku, a prawdziwie rewolucyjnym wrzeniem. Szubienice na ulicach to warszawska odpowiedź na paryską gilotynę, a lud chce decydować sam. Insurekcja Warszawska, najbardziej spektakularne zwycięstwo Powstania Kościuszkowskiego, miała twarz szewca Jana Kilińskiego. Kuchnia rozpięta między starym a nowym porządkiem.
Czas trwania: 26min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): 30 listopada 1567 roku została wydana książka Mikołaja Reja p.t. "Źwierciadło". Utwór powstawał przez wiele lat. Książka zawiera siedem utworów pisarza, najobszerniejsza jest część zatytułowana "Żywot człowieka poczciwego", który zawiera również poradnik prowadzenia gospodarstwa p.t. "Przysmaki domowe niekosztowne". Nawiązując do ówczesnej kuchni, przypominamy przepis na zapiekankę z rzepy. Przepis na drugą potrawę pochodzi z angielskiej książki z 1591 roku "Book of Cookery" i jest to pieczeń wieprzowa.
Czas trwania: 25min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Polskie Urbino, w którym Baltazar Castiglione tworzył "Dworzanina", okazało się Tykocinem. To tu, częściowo w zamku Zygmunta Augusta, częściowo w swoim majątku, Łukasz Górnicki pisał "Dworzanina polskiego", miejscową wersję włoskiego traktatu. Co przy tym jadał poeta i jego możny mecenas?
Czas trwania: 25min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): W kolejnym odcinku poznamy przepis na jajecznicę po lyońsku według przepisu Marii Ochorowicz - Monatowej oraz na białowieską wereszczakę na żeberkachwieprzowych.
Czas trwania: 26min. / 2021 / magazynOpis (streszczenie): Król Zygmunt August umierał długo i boleśnie. W tym czasie dworzanie i słudzy kradli, co się da. Myśliwski dwór ostatniego Jagiellona w ukochanym Knyszynie był świadkiem scen wywołujących grozę. Na pożegnanie króla - kuchnia jagiellońska, dla uczczenia Knyszyna - żydowska.
Czas trwania: 25min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): W kolejnym odcinku prowadzący program Łukasz Modelski zaprezentuje potrawy przyrządzane na lotaryńskim dworze króla Stanisława Leszczyńskigo. Pierwszą potrawą będzie quiche lotaryński, a drugą baba z rumem.
Czas trwania: 26min. / 2021 / magazynW kotle historii można obejrzeć w programie stacji:
Emisje miały lub będą miały miejsce w: TVP2 HD, TVP3 Białystok, TVP3 Warszawa, TVP Historia, TVP Wilno
Lista zwiera odnośniki do stron osób związanych z produkcją (aktorzy, reżyser):
Lista zawiera lata, w których powstawała audycja: