W kotle historii godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): To powieści przyniosły Sienkiewiczowi Nobla, ale nie byłoby ich, gdyby nie reportaże. Oferty powieści w odcinkach pisanych do warszawskich gazet, zapewne nie pojawiłyby się, gdyby nie fascynująca publiczność afrykańska podróż autora. I w Afryce, i w Ameryce Sienkiewicz uprawiał niestarzejącą się literaturę faktu. Jako uważny reporter, nie zapominał też o lokalnej kuchni.

Opis (streszczenie): 6 października 1674 roku w Krakowie wydany został zbiór utworów Wespazjana Kochowskiego zatytułowany "Niepróżnującepróżnowanie". To kilkaset utworów, podzielonych na cztery księgi liryków, jedną księgę epod i dwie księgi epigramatów. Zabłysnął w nim bogactwem tematów, uczuć, środków stylistycznych i form wersyfikacyjnych. Zagrzewał rodaków do walki, chwalił życie na wsi i swoje rodzinne strony. Dziękował za opiekę niebiosom, ale również żartował z codziennego życia. Delektując się poezją Kochowskiego, warto też przypomnieć, co wówczas się jadało. O tym w programie Łukasza Modelskiego.

Opis (streszczenie): W 1454 roku toruńscy mieszczanie i członkowie Związku Pruskiego wypowiedzieli posłuszeństwo wielkiemu mistrzowi. Wcześniej, po latach suplik i apeli do władz krzyżackich, torunianie wzięli sprawy w swoje ręce i wynegocjowali z polskim królem warunki przyłączenia Torunia do Korony. Powstanie kompletnie zaskoczyło Krzyżaków i zakończyło się sukcesem. Jego bezpośrednim następstwem była wojna trzynastoletnia, zakończona korzystnym dla Korony pokojem. Gotujemy po krzyżacku i po pałucku.

Opis (streszczenie): "Nic nowego" zwykło się skrótowo mówić o dokumencie uchwalonym w Radomiu w 1505 roku. Tymczasem sam akt prawny, całkowicie niemal ograniczający władzę królewską i dopuszczający do podejmowania decyzji Izbę Poselską, nie tylko Senat, był przełomowy. Włączony do tzw. Statutu Łaskiego wszedł w skład pierwszej polskiej konstytucji. W programie kuchnia dla senatorów i szlachciców mniej zamożnych.

Opis (streszczenie): Mit Dzikiego Zachodu jako ziemi nowych perspektyw przyciągał nie tylko Amerykanów. Teksas był ulubionym celem emigracji Polaków z Górnego Śląska. W XIX wieku, na pograniczu amerykańsko - meksykańskim, zakładali osady, które istnieją do dziś. I czasy, i okolica, i przybysze do spokojnych nie należeli. Mimo świętych patronek śląskich miast w Ameryce, trudno mówić tam o świętym spokoju. Dania śląskie i z kuchni pogranicza.

Opis (streszczenie): W roku 1645 w toruńskim ratuszu zorganizowano "Colloquium charitativum", czyli "pełną miłości rozmowę" pomiędzy teologami luterańskimi, kalwińskimi i katolickimi. Sympozjum, podzielone na 36 sesji, miało służyć dyskusji ekumenicznej, przede wszystkim jednak - utrzymaniu pokoju religijnego w Rzeczpospolitej. Spotkanie poparli król i prymas, miało ono znaczenie porównywalne z wcześniejszą o niemal 70 lat konfederacją warszawską, a państwo polsko - litewskie uniknęło wojen religijnych rozlewających się po Europie. Modna kuchnia międzynarodowa i kuchnia lokalna o protestanckich korzeniach.

Opis (streszczenie): 21 marca 1522 roku Mikołaj Kopernik na Sejmiku Generalnym Prus Królewskich wygłosił traktat o monecie. Chodziło o unifikację systemu monetarnego Prus Królewskich i Korony. Przy okazji najsłynniejszy polski ekonomista stworzył jedno z praw do dziś obowiązujących w tej dziedzinie nauki. Kuchnia kujawska i krzyżacka.

Opis (streszczenie): We wrześniu 1828 roku w warszawskiej winnicy rządowej butelkowano pierwsze wina. Za tym projektem stał minister skarbu Królestwa Polskiego Franciszek Ksawery Drucki - Lubecki. Jest to jedna z tych postaci w historii Polski, które trudno jednoznacznie ocenić. W grudniu 1830 roku wraz z posłem Janem Jezierskim pojechał do cara Mikołaja I, któremu przedłożył petycję wzywającą do przestrzegania konstytucji Królestwa i wycofania wojsk rosyjskich z kraju. Jako Minister Skarbu upłynnił, znajdujące się w tragicznym stanie, finanse Królestwa Polskiego. Bezwzględnie ściągał podatki, nawet takie, które powinny być zapłacone jużwiele lat wstecz, co nie przyniosło mu sympatii wśród mieszkańców Królestwa. Rozpoczął budowę Kanału Augustowskiego, wydał decyzję o budowie warzelni soli w Ciechocinku, położył podwaliny pod przemysł włókienniczy w Łodzi. Zmodernizował zacofane technicznie Zagłębie Dąbrowskie i Staropolskie. To z jego inicjatywy powstał Bank Polski i Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, finansujące rozwój rolnictwa. Był zagorzałym zwolennikiem ugody z Rosją. To księciu zawdzięczamy pierwszy, wspierany przez państwo projekt polskiej winnicy. W 1823 Ludwik Leraud, ogrodnik warszawskiego Ogrodu Botanicznego założył winnicę rządową. Już w 1828 roku z zebranych winogron, białych i czerwonych odmian sprowadzonych znad Mozeli, wytłoczono pierwsze wino, co było wydarzeniem na tyle niezwykłym, że odnotowano je w ówczesnej prasie. Winnica rządowa była częścią szerszego planu propagowania uprawy winorośli w Polsce, realizowanego przez ówczesnego ministra spraw wewnętrznych i policji Królestwa Polskiego, Tadeusza hr. Mostowskiego do spółki z ministrem Druckim - Lubeckim. Jak można było wykorzystać wino? O tym w programie Łukasza Modelskiego.

Opis (streszczenie): W 1933 roku na skutek melioracji obniżył się poziom wody w Jeziorze Biskupińskim. Spod tafli wody wychynęły regularne drewniane kształty. Tak rozpoczęła się największa przygoda polskiej archeologii pradziejowej i najważniejszy poligon archeologiczny międzywojnia. Biskupin badano w czasie II wojny, w PRL, bada się dziś. Tajemnicza osada kultury łużyckiej wciąż odsłania tajemnice, między innymi kulinarne. Próbujemy rekonstruować pradziejową kuchnię.

Opis (streszczenie): 4 lipca 1610 roku pod Kłuszynem - podczas toczącej się od 1609 do 1618 roku wojny polsko - rosyjskiej - doszło do starcia pomiędzy liczącymi około 7 tys. żołnierzy oddziałami polskimi, dowodzonymi przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego, a armią moskiewską pod dowództwem kniazia Dymitra Szujskiego, oraz szwedzkimi posiłkami dowodzonymi przez Jakuba Pontussona De la Gardie. Siły sprzymierzone liczyły około 35 tys. ludzi. Zwycięska bitwa otworzyła hetmanowi Żółkiewskiemu drogę do zajęcia Moskwy. W obliczu klęski bojarzy zdetronizowali cara Wasyla Szujskiego i złożyli przysięgę na wierność królewiczowi Władysławowi, synowi Zygmunta III Wazy. Bitwa pod Kłuszynem to jedno z największych polskich zwycięstw militarnych. Co jadano w okolicy bitwy pod Kłuszynem? O tym opowiada Łukasz Modelski.

Opis (streszczenie): Dobra arcybiskupów gnieźnieńskich w Żninie były czymś w rodzaju specjalnej strefy ekonomicznej. Nic dziwnego, że korzystając ze specjalnych przywilejów, rozwijały się szybko. Właściciele byli zachwyceni. To Żnin uchodził w średniowieczu za stolicę polskiego piwowarstwa, w której rywalizowały zakłady świeckie i zakonne. Tam również, jak zaświadcza jeden z prymasów, pieczono najlepszy chleb na świecie. Staramy się tym zachwytom dorównać.

Opis (streszczenie): Zanim w mazowieckim Czersku pojawiła się królowa Bona, nim panował w nim książę Trojden, zamek był jedną z siedzib ambitnego Konrada Mazowieckiego. Ale to już wiek XIII. Prawdziwie elektryzujące teorie dotyczące Czerska opiewają na przełom stuleci XI i XII. Czy olbrzymi szkielet tajemniczego możnowładcy odkryty w zamku w roku 1968 może należeć do syna króla Haralda Godwinsona? Czy odnaleziony w Czersku wojownik to angielski królewicz pozbawiony dziedzictwa przez Wilhelma Zdobywcę? Wraz z naukowcami badamy losy komesa Magnusa i - jak w Anglii - gotujemy z (mazowieckich) jabłek.

Opis (streszczenie): 7 kwietnia 1656 roku doszło do przełomu. Pod Warką miała miejsce pierwsza zwycięska bitwa ze Szwedami podczas Potopu. Bitwa, opisana w powieści Sienkiewicza, była pokazem współpracy genialnych strategów - Jerzego Lubomirskiego i Stefana Czarnieckiego. Fortele, szybkie marsze, trzy szarże husarii i całkowite zwycięstwo w zaledwie dwie godziny. Nowoczesna artyleria i piechota nadal nie dawały rady polskiej jeździe. Gotujemy po szwedzku i po mazowiecku.

Opis (streszczenie): Awanturnik, łowca przygód i mistrz autokreacji. A ponadto poliglota, kawalerzysta i orientalista. Wacław Rzewuski podbił serca Beduinów i naprawdę został emirem. Po powrocie na Podole hodował konie arabskie, jadał i nosił się na arabską modłę, a do powstania listopadowego podobno ruszył w turbanie. Gotujemy dania z podróży na Wschód.

Opis (streszczenie): 17 października 1973 roku na Stadionie Wembley w Londynie reprezentacja Polski zremisowała w meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej z drużyną Anglii 1:1. Tym samym awansowała do rozgrywanego w 1974 roku turnieju finałowego Mistrzostw Świata. Później trener Kazimierz Górski podkreślał, że mecz na Wembley był jednym z najważniejszychw dziejach polskiego futbolu. Podczas Mistrzostw Świata w 1974 roku w RFN i Berlinie Zachodnim reprezentacja Polski była jedną z największych niespodzianek. Ostatecznie zajęła w turnieju trzecie miejsce, po RFN i Holandii. Jakie śniadanie przygotował dla grających na Wembley zawodników specjalnie przywieziony kucharz z Polski? O tym w programie Łukasza Modelskiego.

Opis (streszczenie): Władysław Jagiełło najwyraźniej musiał odreagować narzucone mu małżeństwo z Anną Cylejską. Po śmierci królowej, wbrew radom, obyczajowi i złym językom żeni się z kobietą, którą najpewniej od dawna kochał. Nie dość, że żona nierówna mu stanem, to jeszcze z reputacją łowczyni przygód. Skromny ślub na prowincji i niezbyt zapewne wystawne wesele w zamku przyjaciela. Co można było zjeść na weselnej uczcie?

Opis (streszczenie): 27 kwietnia 1792 r. w Petersburgu zawiązana została konfederacja przeciwko Konstytucji 3 maja. Jednak dla zachowania pozorów ogłoszono ją 19 maja 1792 r. w przygranicznym mieście Targowica. Dzień wcześniej granice Rzeczypospolitej przekroczyła licząca prawie 100 tys. żołnierzy armia rosyjska. Wojska Katarzyny II wkroczyły do Polski pod hasłami "obrony zagrożonej wolności" i "przyjacielskiej sąsiedzkiej pomocy". Rozpoczęła się wojna w obronie Konstytucji. Jedna z bitew rozegrała się 18 czerwca pod Zieleńcami. Oddziałami koronnymi dowodził królewski bratanek książę Józef Poniatowski, zwany Pepi. Jednym z dowódców był także Tadeusz Kościuszko. To po tej zwycięskiej batalii, za męstwo okazane na polu walki, król Stanisław August Poniatowski po raz pierwszy uhonorował żołnierzy orderem z dewizą "Cnocie wojennej", czyli "Virtuti Militari". Pierwszym nagrodzonym był książę Józef Poniatowski. Bitwa pod Zieleńcami była niewątpliwie ważnym zwycięstwem w historii nie tylko tej wojny. "Od czasów Jana III oto jest pierwsza wstępna bitwa, którą wygrali Polacy bez niczyjej pomocy" - napisał w liście król do swojego bratanka. Jednakże zaproszony do obozu zwycięzców król wymówił się od podróży następującymi słowami: "Czyliż będę miał w obozie wygodę i kuchnię przyzwoitą? Jaką kuchnię preferował książę Pepi? Podobno codziennie jadał szpinak. Co jeszcze gościło na stołach tego wytrawnego żołnierza?

Opis (streszczenie): W 1920 roku Polska powróciła nad Bałtyk. Wybrzeże i Kaszuby tak zafascynowały generała Hallera (i kilku innych dostojników), że niemal natychmiast po ceremonii zaślubin z morzem, nabyli nad Bałtykiem nieruchomości. Co jadano we Władysławowie, zanim wyrosły tam smażalnie? Szukamy klasycznych kaszubskich przepisów.

Opis (streszczenie): Kardynał Aldobrandini jako nuncjusz apostolski w Rzeczpospolitej bardzo się Polsce przysłużył. Nieufni początkowo Polacy, bardzo szybko zaufali przyszłemu papieżowi. Sympatia musiała być wzajemna, bo piwo z Warki stało się bohaterem słynnej na świecie anegdoty o papieskich pragnieniach. Badamy jak było naprawdę i uprawiamy kuchnię papieską końca XVI wieku.

Opis (streszczenie): Październik ’56 przynosi Polakom poluzowanie stalinowskiego uścisku. "Wiesław" oględnie zapowiada wycofanie Armii Czerwonej spod Warszawy. Zaczynają się amnestie. Ale to jednak PRL, podstawowe produkty nadal są przedmiotem pożądania. Autorzy programu wraz z Leopoldem Tyrmandem podążamy tropem dań ze schabu.

Opis (streszczenie): Wielki wojennik - pisałby o Jerzym Sebastianie Lubomirskim Sienkiewicz, gdyby jedynemu magnatowi, który nie przysiągł wierności Szwedom, poświęcił więcej uwagi. Hetman polny koronny, mimo wielkich zasług dla kraju, był postacią zbyt samodzielną jak dla słabego Jana Kazimierza. Historia jak z serialu: król i królowa postanawiają zabić hetmana, ten nie ma na to ochoty i powstaje przeciwko monarsze. Jan Kazimierz i francuska ekspozytura w Polsce wysyłają przeciw hetmanowi skuszonego urzędem ambitnego Jana Sobieskiego. Pod Mątwami Lubomirski rozbija w puch armię królewską, Sobieski popełnia błąd za błędem i omal nie traci życia. Zderzenie oręża, tak się składa, jest także zderzeniem pierwszych stołów Rzeczypospolitej - Lubomirskich i Wazów. Menu z II połowy XVII wieku.

Opis (streszczenie): 1 października 1608 roku w Jamestown w Wirginii wylądowało pięciu Polaków - osadników. Przybyli tu rok po założeniu Jamestown, pierwszej stałej osady angielskich kolonistów w Ameryce Północnej. To pięciu polskich rzemieślników wybudowało pierwszy zakład przemysłowy w Jamestown, Co mogli jeść nasi rodacy i inni koloniści z Jamestown na początku XVII wieku? O tym w programie Łukasza Modelskiego.

Opis (streszczenie): Niezwykły eksperyment pedagogiczny (ale i snobistyczna szkoła dla elity), jakim było Liceum Krzemienieckie, był nowoczesny pod każdym względem. Także w dziedzinie tzw. zbiorowego żywienia. Licealna stołówka musiała być ważnym elementem projektu, skoro dyrektor Tadeusz Czacki osobiście i szczegółowo opisywał jej codzienne menu. Ugotujemy, jak każe zwierzchność szkolna.

Opis (streszczenie): Śląsk końca XIII wieku. Książę wrocławski Henryk IV Probus jest władcą prawdziwie europejskim. Zna języki, świetnie radzi sobie na turniejach, ma możnych przyjaciół na innych dworach, układa poezję, a najpewniej także sam ją śpiewa. Pokonawszy Łokietka, zasiada na tronie krakowskim. Ambicja pcha go po koronę nieistniejącego Królestwa Polskiego. Miałby wielkie szanse ją zdobyć, gdyby nie nagła śmierć. Kronikarze piszą o otruciu. Dlatego zachowując ostrożność, przygotujemy najbogatsze dania końca XIII wieku.

Opis (streszczenie): Założona w 1825 roku kawiarnia była z początku miejscem rozrywki, potem klubem dyskusyjnym, wreszcie gniazdem rewolucji. Pod przywództwem Joachima Lelewela zbierali się tu młodzi i zbuntowani: Maurycy Mochnacki, Fryderyk Chopin, Seweryn Goszczyński, Ludwik Nabielak czy Piotr Wysocki, którzy przemawiali pod miniaturką gilotyny. Kawiarnię zamknęły władze powstańcze. Za radykalizm i wzywanie do samosądów. Nim to nastąpiło, coś jednak musiano tam podawać. Przyglądamy się kawiarnianym daniom z epoki.

Opis (streszczenie): Miasto zawieszone między triumfalnymi zwycięstwami nad Rosją, starym porządkiem reprezentowanym przez biernego króla nieopuszczającego zamku, a prawdziwie rewolucyjnym wrzeniem. Szubienice na ulicach to warszawska odpowiedź na paryską gilotynę, a lud chce decydować sam. Insurekcja Warszawska, najbardziej spektakularne zwycięstwo Powstania Kościuszkowskiego, miała twarz szewca Jana Kilińskiego. Kuchnia rozpięta między starym a nowym porządkiem.

Opis (streszczenie): Wynalazek lampy naftowej zmienił Europę. Galicyjski farmaceuta rozświetlił domy, ulice i sale operacyjne. A to był tylko początek naftowego imperium Ignacego Łukasiewicza, budowniczego pierwszych na świecie kopalni i rafinerii ropy naftowej i mentora amerykańskich nafciarzy. Między kuchnią galicyjską a amerykańską.

Opis (streszczenie): Zarówno współczesny wydarzeniom Thietmar z Merseburga, jak i piszący później Anonim zwany Gallem są zgodni co do tego, że Bolesław Chrobry przyjął Ottona III co najmniej po królewsku. Wspaniałości przygotowane przez księcia na cześć cesarza podobno nie miały sobie równych. Żaden z kronikarzy jednak nie uznał za stosowne opisać menu cesarsko - książęcych uczt. Czy górę wziął trwający właśnie Wielki Post, czy dworski ceremoniał? Jak mogła wyglądać dyplomacja kulinarna w roku 1000? Szukamy możliwych dań przy niedostatku źródeł.

Opis (streszczenie): 16 listopada 1414 roku w Konstancji rozpoczął obrady sobór powszechny Kościoła katolickiego. Trwający do 1418 roku sobór był największym oficjalnym zgromadzeniem w dziejach średniowiecznej Europy. Jego głównym zadaniem było zakończenie wielkiej schizmy zachodniej. W obradach uczestniczyła także licząca niemal dwieście osób delegacja polska. Na jej czele stali arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Trąba, rycerz Zawisza Czarny z Garbowa i rektor Akademii Krakowskiej, prawnik Paweł Włodkowic. Uczestniczył on w obradach przez cały czas trwania soboru. Bronił sprawy polskiej przeciw Krzyżakom. O dobre imię króla Władysława Jagiełły upomniał się podczas obrad w Konstancji także uczestnik bitwy pod Grunwaldem, Zawisza Czarny. Uzyskał od papieża Marcina V potępienie paszkwilu na Polskę napisanego za podpowiedzią krzyżacką przez zakonnika Jana Falkenberga i rozpowszechnianego podczas obrad. Zawisza deklarował przed papieżem, że króla Polski będzie bronił gębą i ręką. Łukasz Modelski zaprasza na spotkanie z kuchnią soboru w Konstancji.

Opis (streszczenie): Staranna reżyseria, niewyobrażalny przepych, niekończące się zmiany strojów, zupełnie nowy ceremoniał. Zarówno wyścig Augusta II po koronę, jak i oprawa koronacji nie miały precedensu. Dzięki świadectwom oniemiałych kronikarzy, wiemy o uroczystościach wszystko - od barw, kolejnych zmian strojów po menu uczty królewskiej i ogólnodostępnego poczęstunku dla gawiedzi. Wykwintne cukry i faszerowane mięsa.

Opis (streszczenie): Być może, gdyby nie Płowce, nie byłoby Grunwaldu. Okazało się, że Krzyżaków daje się pokonać w polu, nie tylko podczas wojny szarpanej. Dla tych ostatnich również był to wstrząs. Wycofali się do Torunia, by jak mieli w zwyczaju korzystać z najlepszych dokonań ówczesnej kuchni. Słynęli zarówno z odległych importów, jak i toruńskiego wina. Przy okazji Płowców spotkanie z kuchnią wykwintną XIV wieku.

Opis (streszczenie): 21 kwietnia 1352 roku zmarł Bolesław III Rozrzutny książę legnicko - brzeski i prawny dziedzic korony polskiej. Zmarł celebrując Wielkanoc. W menu wielkanocnym księcia znalazły się kurczaki. W kolejnym odcinku programu przedstawiamy przepis na kurczaka w piwie z jadłospisu Bolesława III. Na dworze książęcym daniem wielkanocnym był również baranek wielkanocny. Przepis pochodzi z czeskiej książki kucharskiej o 100 - 150 lat późniejszej niż śmierć Bolesława III. Nie oznacza to, że przepis jest późniejszy. Baranek po polsku w czeskiej literaturze kulinarnej ma długą tradycję. Kolejnym daniem jest właśnie baranekpo polsku.

Opis (streszczenie): Uwielbiany przez warszawian pamiętających jego rolę w wojnie z bolszewikami, generał Charles de Gaulle zawitał nad Wisłę w 1967 r. On był kończącym służbę prezydentem ze spadającym poparciem, Polska była satelickim krajem Sowietów w nowych granicach, a jego władze potrzebowały dyplomatycznego wzmocnienia, Polacy zaś chcieli zobaczyć jakiegoś prawdziwego męża stanu. Ta wizyta wszystkim była na rękę. Nie zardzewiała stara polska miłość do de Gaulle’a, ani miłość de Gaulle’a do pączków od Bliklego.

Opis (streszczenie): Tutaj, w tej sali, chcecie urządzić szczęśliwą przyszłość świata. Brakuje mi chorągwi Polski, za którą walczyliście i która straciła swój kraj. Ja tego nie mogę tolerować. Ja wam zagram hymn Polski. I proszę wstać! No i wstali. Ja im zagrałem hymn polski "Jeszcze Polska nie zginęła powoli", powolutku, z całego serca - wspominał po latach Artur Rubinstein wydarzenia z San Francisco, z budynku opery, z 13 maja 1945 roku. Nie było to jednak wydarzenie operowe, ale polityczne. Trwała konferencja założycielska Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wśród gości konferencji zabrakło jednak delegacji polskiej. Wystąpienie Rubinsteina spotkało się z burzą braw, do których nolens volens zmuszony został nawet członek delegacji sowieckiej, Nikita Chruszczow. Koncertowi Rubinsteina przysłuchiwała się stojąca w kulisach żona, Nela Rubinstein. Łukasz Modelski zaprasza na spotkanie z kuchnią Neli Rubinstein. Przygotuje mazurek z polewą pomarańczową i bigos.

Opis (streszczenie): Król Zygmunt August umierał długo i boleśnie. W tym czasie dworzanie i słudzy kradli, co się da. Myśliwski dwór ostatniego Jagiellona w ukochanym Knyszynie był świadkiem scen wywołujących grozę. Na pożegnanie króla - kuchnia jagiellońska, dla uczczenia Knyszyna - żydowska.

Opis (streszczenie): W lipcu 1569 roku na zamek królewski w Lublinie zjechał książę pruski Albrecht II Fryderyk Hohenzollern. 19 lipca, w obecności szlachty Korony i Litwy, złożył hołd królowi Zygmuntowi II Augustowi. Wydarzenie miało imponującą oprawę na obecnym placu Litewskim ustawiono okazały majestat, czyli tron. Zasiadł na nim król Zygmunt II August, odziany w kosztowne szaty, w koronie na głowie, z berłem i złotym jabłkiem w dłoniach. Zebrali się tam duchowni i świeccy dostojnicy Korony i Litwy, rycerstwo oraz rzesze gawiedzi lubelskiej. Ceremonia wzorowana była na krakowskiej z 1525 roku. Albrecht ukląkł i z chorągwią w ręku wyrecytował rotę przysięgi lennej. Wydarzenie to opisał Jan Kochanowski w wierszu "Proporzec albo Hołd Pruski". Istnieje przypuszczenie, że utwór ten ukazał się już w roku 1569. Jednak tego wydania nie odnaleziono. Zachowało się zaś wydanie z roku 1587. Trzy lata wcześniej ukazały się Fraszki, Księgi trzecie, a wśród nich utwór "Do poetów". Tu Kochanowski wspomina o szołdrze, czyli wędzonej szynce i wonnych śliwach. Jak przygotować szołdrę i inne dania? O tym w programie Łukasza Modelskiego.

Opis (streszczenie): 3 maja 1952 roku w Monachium swoją działalność zainaugurowała rozgłośnia polska Radia Wolna Europa. O godzinie 11.00 w eterze rozległy się pierwsze takty "Majowego mazurka" i głos spikera: "Mówi Radio Wolna Europa. Głos wolnej Polski". Pierwszy przemówił prezes Komitetu Wolnej Europy adm. Harold Miller. Po nim głos zabrał pierwszy dyrektor rozgłośni, kurier i emisariusz KomendyGłównej Armii Krajowej i Rządu RP na uchodźstwie Jan Nowak - Jeziorański. "Będziemy mówili wam prawdę o wypadkach rozgrywających się w świecie, którą sowiecki reżim chce przed wami ukryć, by zabić w was resztki nadziei" - mówił wówczas Jan Nowak - Jeziorański. W latach PRL radio Wolna Europa było jednym z najważniejszych źródeł wiadomości dla milionów Polaków. Program był nadawany kilkanaście godzin na dobę, a audycje były kilkakrotnie powtarzane. Tym samym, pomimo zagłuszania, skutecznie łamany był komunistyczny monopol informacyjny. Do 1989 roku rozgłośnia walczyła z propagandą i sowietyzacją Polski. Dostarczając Polakom informacji na temat wydarzeń w kraju i na świecie, podtrzymywała moralny opór i wiarę w odzyskanie niepodległości. Niejednokrotniew bardzo istotny sposób wpływała na wydarzenia polityczne w Polsce. Przez cały okres swojego istnienia starała się wspieraćw kraju opozycję demokratyczną. Na spotkanie spotkanie z monachijskim menu Radia Wolna Europa zaprasza Łukasz Modelski.

Opis (streszczenie): program cykliczny