Wschód godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Program realizowany na Podolu, w niewielkim Chmielniku, który jest jednym z najstarszych miast w tym regionie. Nasi rodacy mieszkali tu od wieków. Pierwsza katolicka parafia powstała jeszcze w 1603 roku. Zniszczony przez Turków drewniany kościół pw. Trójcy Przenajświętszej, został zbudowany na dawnych fundamentach w 1728 i przetrwał do dzisiaj. Wokół tej świątyni jednoczą się Polacy którzy żyją nie tylko w Chmielniku, ale również w otaczających miasteczko, kilkunastu historycznych wsiach. Zachowali polską mowę i wiarę przodków. Łączy ich tragiczna historia. W latach trzydziestych wielu Polaków zostało straconych. Władza sowiecka zamykała szkoły i kościoły. Przetrwali mimo prześladowań i represji. To tutaj w Kuryłówce, oddalonej o dziesięć kilometrów od Chmielnika, urodził się w 1860 roku słynny nasz rodak, Ignacy Jan Paderewski. Legenda wybitnego pianisty i męża stanu pielęgnowana jest przez mieszkańców tej krainy. W Kuryłówce istnieje muzeum Paderewskich, którzy tutaj mieszkali od połowy XIX wieku. Na tej historycznej ziemi, tuż przed Bożym Narodzeniem odbyła się polska wigilia, zorganizowana przez parafię w Chmielniku, z pomocą wolontariuszy z Polski, którzy przywieźli tradycyjne polskie potrawy. Przybył polski konsul z Winnicy Mateusz Natkowski i ordynariusz kamieniecko - podolskiej diecezji bp. Leon Dubrawski. W trudnej sytuacji, jaka panuje w Ukrainie, ludzie lgną do siebie, pragną spotykać się, potrzebują bliskości i ciepła. To już trzecie Boże Narodzenie, obchodzone podczas wojny. Nawet przy stole trudno oderwać się od tej ponurej rzeczywistości, która dotyka każdą ukraińską rodzinę. Ale kolędy, śpiewane przez chór parafialny z Chmielnika, podarunki, atmosfera serdeczności, wszystko to na chwile pozwoliło zapomnieć o wojnie. Narodzenie Chrystusa zawsze niesie nadzieję. O tej nadziei rozmawiano przy wigilijnym stole. Za tę nadzieję i za pomoc, dziękowano Polakom.

Opis (streszczenie): Cykl reportaży realizowany na Kresach, głównie na Ukrainie.

Opis (streszczenie): Obecny tytuł to Wschód, poprzednio Nasz Wschód. Zawartość merytoryczna nie ulega zmianie, jest to kontynuacja tematyki prezentowania losów Polaków na dawnych ziemiach Rzeczypospolitej.

Opis (streszczenie): Cykl reportaży realizowany na Kresach, głównie na Ukrainie. Ten program przybliża mieszkańcom naszego kraju miejsca urodzenia ich dziadów i pradziadów, pokazuje historię krainy, która przez wieki była częścią naszej Ojczyzny. Za wschodnią granicą pozostały bowiem pamiątki naszej przeszłości, pozostały groby naszych bliskich i narodowych bohaterów. I ten cykl ma to pokazywać i o tym przypominać, że tam była (i jest) Polska. To właśnie przy okazji realizacji programu telewizyjnego "Wschód (wcześniej program nosił tytuł Studio Wschód) narodziła się akcja MOGIŁĘ PRADZIADA OCAL OD ZAPOMNIENIA, akcja ratowania polskich nekropolii na Wschodzie. Działania młodzieży na rzecz Kresów swoim patronatem objął Prezydent RP. Wokół naszego programu telewizyjnego narodził się ruch społeczny, w którym dziś bierze udział wiele dzieci i młodzieży z Dolnego Śląska. Dla młodego pokolenia ten program jest prawdziwą lekcją historii. Młodzież z własnych oszczędności wyjeżdża w czasie wakacji na Kresy, pracuje przy porządkowaniu wielkich historycznych nekropolii i małych wiejskich zrujnowanych, rodzinnych cmentarzy, na których często nikt od wyjazdu Polaków nie zapalił nawet jednej świeczki. W ramach tej akcji dolnośląska młodzież uporządkowała na Ukrainie ok. 200 polskich cmentarzy. Udokumentowano, sfotografowano i opisano ponad 100 tys. mogił i pomników. Cykliczny program Wschód pokazuje historię Kresów, ale również współczesne zjawiska, jakie zachodzą u naszych sąsiadów, tworzone są pozytywne relacje między Polakami i Ukraińcami, między lokalnymi władzami samorządowymi Polski i Ukrainy, nawiązywana jest współpraca między szkołami w obu krajach. Ponadto zawarto 14 umów o bliźniaczej współpracy między miastami z Polski i Ukrainy. Ten program scala rodziny, które pogubiły się podczas dziejowej zawieruchy, przypomina, że korzenie kilku milionów obywateli naszego kraju wywodzą się właśnie stamtąd. Poprzez ten program łączymy Kresowian porozrzucanych po całym świecie. Dzięki naszemu programowi wielu naszych Rodaków z Polski odnalazło swoje rodziny na Kresach. Autorką cyklu jest Grażyna Orłowska - Sondej.

Opis (streszczenie): FATIMA - ORĘDZIE WCIĄŻ AKTUALNE

Opis (streszczenie): Program realizowany podczas Dni Kultury Polskiej w Żytomierzu, które odbywają się po raz szesnasty. W tym roku, trzecim roku wojny, zorganizowanie tego wydarzenia było bardzo trudne. Coraz częściej pociski i drony wysyłane są w kierunku Żytomierza. Życie w mieście paraliżują wielogodzinne alarmy. Wszystkie instytucje są w tym czasie zamknięte. Ale organizatorzy tego festiwalu podjęli takie ryzyko. Festiwal odbywał się między alarmami. W Żytomierzu czekają na te spotkania. Co trzeci mieszkaniec tego historycznego miasta ma polskie korzenie. Szlacheckie rody osiedlały się na tej ziemi już w XV wieku, za panowania Władysława Jagiellończyka. W czasach Pierwszej Rzeczypospolitej Żytomierz był potężnym ośrodkiem polskości na Kresach. Po drugim rozbiorze, kiedy znalazł się w granicach Imperium Rosyjskiego, mieszkali tu i tworzyli wybitni przedstawiciele naszego narodu: pisarz Józef Ignacy Kraszewski, kompozytor Juliusz Zarębski, działacz niepodległościowy Jarosław Dąbrowski. Polacy przetrwali dzięki kościołowi, który w najtrudniejszych czasach prześladowań, dodawał ducha mieszańcom tej ziemi. Do dziś nie zatracili swojej tożsamości. W katedrze św. Zofii przez wszystkie lata modlono się w języku ojczystym. Tak jest do dzisiaj. Utworzony 35 lat temu Żytomierski Obwodowy Związek Polaków, wspiera wszystkich, którzy chcą pielęgnować tradycje przodków, nawet w trudnej, wojennej rzeczywistości, organizuje spotkania, które jednoczą naszych Rodaków. Zjeżdżają tu ludzie z całej Żytomierszczyzny. Odbywają się konferencje naukowe, prezentacje najnowszych wydawnictw, wystawy, koncerty. W tym roku festiwalowi towarzyszyła wystawa pt. "Byłem Polakiem obywatelem Ukrainy", pokazująca naszych rodaków, żołnierzy, którzy zginęli na wojnie. Podczas wystawy rodziny bohaterskich żołnierzy spotykały się z mieszkańcami Żytomierza.

Opis (streszczenie): Program opowiada o polskiej rodzinie Chmielewskich, których los rozdzielił i rozrzucił po świecie. Pochodzą z Mazowsza, skąd pod koniec XIX wieku ich przodek Józef Chmielewski, przeniósł się na Ukrainę, pod Berdyczów i tam otrzymał pozwolenie na karczowanie lasu. Powstało ogromne gospodarstwo, które potem władza sowiecka rozparcelowała i ziemię zabrała do kołchozu. Synów Józefa zesłano na Sybir. Na gospodarstwie został Marcin z rodziną. Jego dzieci po drugiej wojnie, rozjechały się w różne strony. Dwóch synów znalazło się w Kazachstanie. Podczas wizyty w Karagandzie poznajemy najmłodszego z rodziny, osiemdziesięcioletniego Alberta Chmielewskiego. Opowiada o historii rodu, o dwóch żyjących jeszcze starszych siostrach, które teraz mieszkają w wojennej Ukrainie: jedna z nich w Zaporożu, druga we wsi Lepieticha, niedaleko Chersonia. Troszczy się o ich bezpieczeństwo, zwłaszcza, ze jedna z nich została ranna podczas nalotu rakietowego. Albert Chmielewski, mimo, że w Kazachstanie spędził całe dorosłe życie, tęskni za swoja małą ojczyzną, za wsią Czerwona Zirka koło Berdyczowa. Marzy, żeby chociaż jeszcze raz odwiedzić te strony, gdzie pozostała ziemia ojca zwana do dzisiaj "Chmielewszczyzną" i gdzie mieszkają jeszcze krewni. Syn Alberta - Witalij Chmielewski, urodzony w Kazachstanie, kieruje od wielu lat Stowarzyszeniem Polaków w Karagandzie. Podkreśla, jak trudno było zachować jego ojcu i całej rodzinie katolicką wiarę i poczucie przynależności do narodu polskiego. Chociaż kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców Kazachstanu ma polskie pochodzenie, to jednak niewielu z nich zachowało ojczystą mowę. Zarówno zsyłani w 1936 roku, na nieludzką ziemię nasi rodacy, jaki ci którzy przyjechali do Kazachstanu w poszukiwaniu pracy, za czasów Związku Radzieckiego musieli ukrywać swoją polskość. Ale ci najmocniejsi nigdy się jej nie wyrzekli. Dzisiaj w wielokulturowym Kazachstanie mogą przyznawać się do swoich korzeni, ale czują się tu obco. Program pokazuje zagmatwane losy Polaków, którym przyszło żyć na cudzej ziemi. Wielu z nich przez całe życie poszukuje swojej tożsamości.

Opis (streszczenie): Program realizowany na Litwie, dokąd wyruszyli uczniowie i nauczyciele dolnośląskich szkół, wolontariusze, którzy od lat ratują polskie mogiły na Kresach. Postanowili uczcić sto szóstą rocznicę odzyskania przez nasz kraj, niepodległości, w Zułowie, miejscu, gdzie urodził się Józef Piłsudski i na Rossie, gdzie znajduje się Mauzoleum "Matka i Serce Syna". Zabrali ze sobą biało czerwone wiązanki kwiatów i setki zniczy, aby zapalić je w miejscach związanych z polską historią. To podróż śladami marszałka Józefa Piłsudskiego, ale również okazja do poznania naszych rodaków, którzy żyją na ziemi swoich przodków i bardzo często są strażnikami historycznych pamiątek, tak jak Ryszard Jankowski, prezes Związku Polaków w Wędziagole, na ziemi kowieńskiej. Polacy w Wędziagole, troszczą się o mogiły powstańcze z powstań, listopadowego i styczniowego, ale również pielęgnują pamiątki po wielkim naszym rodaku, nobliście, Czesławie Miłoszu, które rozsiane są wokół Wędziagoły. Na mapie Wileńszczyzny, symbolicznym miejscem dla Polaków jest Zułów, oddalony o 67 kilometrów od stolicy Litwy. Tutaj 5 grudnia 1867 roku przyszedł na świat Józef Piłsudski, któremu podczas chrztu w pobliskim kościele w Powiewiórce, nadano drugie imię - Klemens. Dworek Piłsudskich spłonął, kiedy Józef miał zaledwie 7 lat, ale przyszły marszałek związany był mocno ze swoją rodzinną ziemią. Odwiedzał Zułów, aby nacieszyć się atmosfera tego zaścianka.. Dzisiaj w Zułowie, w miejscu, gdzie stała kołyska małego "Ziuka" rośnie dąb posadzony już po śmierci marszałka przez jego żonę i prezydenta Mościckiego. Opowiada o tym nauczycielka z Powiewiórki, Regina Nikiforowa. Do Zułowa przyjeżdża młodzież z Polski, ale również harcerze z Litwy. Stąd startuje co roku 11 listopada o świcie, Sztafeta Niepodległości. Uczestnicy biegną kilkadziesiąt kilometrów na Rossę, gdzie znajduje się Mauzoleum "Matka i Serce Syna". Już od 30 lat ten wielki, patriotyczny maraton organizuje ks. Dariusz Stańczyk, wychowawca kolejnych pokoleń polskiej młodzieży na Litwie. W południe na starym zabytkowym cmentarzu spotykają się mieszkańcy Wileńszczyzny i delegacje z Macierzy.

Opis (streszczenie): Program realizowany w Żytomierzu, położonym w środkowej części Ukrainy. Polacy tu żyli od wieków. Tutaj zachowała się jedna z największych kresowych nekropolii, założona w 1762 roku, jeszcze za czasów Pierwszej Rzeczypospolitej. Wtedy zlokalizowana była poza miastem. Dziś stary cmentarz znajduje się w centrum Żytomierza. Spoczywają tu wielkie ziemiańskie rody: Olizarów, Załęskich, Woroniczów. Pochowany jest wybitny kompozytor Juliusz Zarębski, rodzice Ignacego Jana Paderewskiego, krewni Stanisława Moniuszki i Józefa Ignacego Kraszewskiego. Przetrwało wiele okazałych pomników, wybitnych duchownych związanych z Wołyniem. Cała historia Kresów zamknięta jest w kamiennych tablicach. Na wielu z nich napisy w języku polskim. W czasach radzieckich, zabytkowe mogiły były stale niszczone. Z pomników zdejmowano krzyże i religijne symbole. Zakazano pochówków. Pogrzeby odbywały się pod osłoną nocy. Nie udało się jednak zlikwidować tej nekropolii. Przetrwała do naszych czasów. Dziś jest odnawiana i porządkowana. W pierwszych dniach listopada gromadzą się tu nasi rodacy, aby oddać hołd swoim przodkom, spoczywającym na tej ziemi. Tak jak w Macierzy obchodzą Dzień Wszystkich Świętych. W nabożeństwie uczestniczy kilkaset osób. Grobami najsłynniejszych rodaków opiekują się uczniowie Polskiej Sobotniej Szkoły im. Ignacego Jana Paderewskiego. Mimo wojny i codziennych alarmów przychodzą tu, aby uporządkować groby, zapalić znicze. Na polskim cmentarzu pojawiły się pierwsze mogiły poległych na froncie. Nieopodal znajduje się cmentarz wojskowy, na którym pochowano wielu żołnierzy z polskim rodowodem. Ich rodziny mieszkają tu od dziada, pradziada. Teraz oni walczą w obronie Ukrainy. Mówi o tym Aleksander Piwowarski przedstawiciel Żytomierskiej Obwodowej Administracji Wojskowej. Polskie krzyże w Żytomierzu rozsiane są po wszystkich cmentarzach.