Życiorysy odzyskane godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Julia Ledóchowska przychodzi na świat 17 kwietnia 1865 roku w Loosdorf (Austria) jako drugie z siedmiorga dzieci Antoniego Ledóchowskiego (1823 - 1885) i Józefiny Salis - Zizers (1831 - 1909). W 1886 Julia wstępuje do klasztoru urszulanek w Krakowie. Po nowicjacie Julia składa śluby zakonne i otrzymuje imię s. Maria Urszula od Jezusa. Pracuje jako nauczycielka i wychowawczyni w szkole prowadzonej przez siostry urszulanki. Bierze też lekcje malarstwa i ozdabia klasztorną kaplicę malowidłami ściennymi i obrazami. W 1904 roku zostaje wybrana przełożoną klasztoru krakowskiego. W 1907 z błogosławieństwem papieża Piusa X wraz z dwiema siostrami wyjeżdża do Petersburga, aby objąć kierownictwo internatu dla dziewcząt przy polskim gimnazjum parafii św. Katarzyny. Siostry noszą strój świecki, ponieważ w imperium rosyjskim życie zakonne jest zakazane. Matka Urszula szybko znajduje drogę do serc i umysłów dziewcząt. Uczy się języka rosyjskiego i zdaje egzamin państwowy, aby móc prowadzić lekcje języka francuskiego. W 1918 roku Polska odzyskuje niepodległość. Matka myśli o powrocie ze swoją wspólnotą do kraju. W 1920 roku, dzięki ofiarności norweskiego konsula B. A. Stolt - Nielsena, zostaje kupiony majątek w Pniewach. Tu osiedla się petersburska wspólnota urszulanek po kilkuletniej wędrówce. Powstaje pierwszy dom szarych urszulanek, dom macierzysty. Wkrótce potem Stolica Apostolska daje pozwolenie na przekształcenie wspólnoty klasztoru petersburskiego w apostolskie Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego - żyjące duchowością urszulańską sięgającą korzeniami św. Anieli Merici oraz tradycją pracy wychowawczej jako uprzywilejowanego narzędzia ewangelizacji, szukające równocześnie form odpowiadających nowym potrzebom, szczególnie ludzi uboższych. Zgromadzenie szybko się rozwija. Powstają domy i dzieła w Polsce i na Kresach Wschodnich, od 1928 we Włoszech, od 1930 we Francji.

Opis (streszczenie): Bohaterem programu jest Onufry Bronisław Kopczyński (1916 - 1943) - publicysta, wydawca, teoretyk kultur, a przede wszystkim muzyk, już w czasie wojny nazywany "Chopinem konspiracji". Twórczość Kopczyńskiego obejmuje nie tylko muzykę poważną, ale także rozrywkową i wojskową. Jego utwory wykonywały takie gwiazdy polskiego kina, jak Tola Mankiewiczówna. Jako publicysta debiutował przed wojną na łamach "Ruchu Młodych", a od 1936 r. redagował własne pismo - "Ruch Kulturalny". W czasie wojny był inicjatorem i redaktorem pisma "Sztuka i Naród" - pierwszego konspiracyjnego pisma o kulturze i sztuce, redagowanego pod okupacją niemiecką. To właśnie "Sztuka i Naród" stała się organem, na łamach którego debiutowali m.in. Wacław Bojarski, Andrzej Trzebiński, czy Tadeusz Gajcy.

Opis (streszczenie): Lech Neyman (ps. "Butrym", "Domarat"), urodzony w Poznaniu, mgr prawa Uniwersytetu Poznańskiego; przed 1939 r. działacz akademicki, członek Obozu Narodowo Radykalnego, pracownik Prokuratorii Generalnej w Poznaniu. We wrześniu 1939 r. porucznik rezerwy WP, adiutant 56. pp. , ciężko ranny w Bitwie nad Bzurą; członek konspiracyjnej Grupy "Szaniec", komisarz polityczny Komisariatu Ziem Zachodnich Związku Jaszczurczego, kierownik Wydziału Zachodniego Służby Cywilnej Narodu, główny ideolog "Myśli Zachodniej" konspiracyjnego obozu narodowego. Działacz Organizacji Polskiej poziomu "A"; komendant Okręgu krakowskiego NSZ, po wojnie kierownik antykomunistycznych struktur cywilnych NSZ w Poznaniu. Aresztowany 14 lutego 1947 r. Skazany na karę śmierci i zamordowany 12 maja 1948 r. Stanisław Kasznica ("Stanisław", "Wąsal", "Wąsowski", "Przepona") (1908 - 1948). Urodzony we Lwowie, związany z Poznaniem, syn rektora Uniwersytetu Poznańskiego, mgr prawa Uniwersytetu Poznańskiego; przed 1939 r. działacz akademicki, lider Obozu Narodowo - Radykalnego w Poznaniu. We wrześniu 1939 r. podporucznik rezerwy WP, w 7. dywizjonie artylerii konnej, odznaczony na polu bitwy Orderem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych; organizator struktur i członek konspiracyjnej Grupy "Szaniec", członek poziomu "Z" Organizacji Polskiej, kierownik Administracji Ogólnej Służby Cywilnej Narodu, członek prezydium Tymczasowej Narodowej Rady Politycznej kierującej NSZ, oficer KG NSZ, powstaniec warszawski, komendant Okręgu Częstochowa NSZ, organizator struktur antykomunistycznych w Wielkopolsce w 1945, komendant Obszaru Zachód: komendant NSZ, szef wywiadu OP; Aresztowany 14 lutego 1947 r. Skazany na karę śmierci, i zamordowany 12 maja 1948 r.

Opis (streszczenie): Hanna Świeżawska (1913 - 1993) urodziła się w Poznaniu. Po klęsce wrześniowej kampanii wojskowej podzieliła się swoimi planami dotyczącymi opuszczenia kraju z kolegą z pracy w poznańskim Wydawnictwie św. Wojciecha, Kiryłem Sosnowskimi. Jako członek kierownictwa "Ojczyzny" - konspiracyjnej organizacji o charakterze narodowym działającej w Poznaniu, zaproponował jej rolę kurierki. Treść raportu sytuacyjnego, opracowanego przez Kiryła Sosnowskiego i Witolda Grotta Hanka musiała opanować na pamięć. Jej celem było dostarczenie go Marianowi Seydzie, wybitnemu poznańskiemu działaczowi Stronnictwa Narodowego, który został ministrem w rządzie RP we Francji. Karkołomną podróż Hanka rozpoczęła 11 listopada 1939 r. od udania się do rodzinnego Lwowa. Paszport za zgodą władz niemieckich mogła otrzymać ze względu na akcję łączenia rodzin. Stamtąd wyruszyła w dalszą drogę - udało jej się dostać na granicę węgierską, gdzie została jednak aresztowana i zatrzymana. Dzięki ujawnieniu się przed tamtejszymi polskimi władzami konsularno - poselskimi, w trybie natychmiastowym otrzymała legitymizację oraz paszport. 5 grudnia, po uprzednim przemierzeniu Jugosławii i Włoch, dociera do Paryża. Po II wojnie światowej Hanka stała się niemal symbolem siedziby Stronnictwa Narodowego w Londynie, pracując w sekretariacie prezesa Tadeusza Bieleckiego. Wielka Brytania była miejscem, w którym wszyscy emigranci i działacze obozu narodowego szukali schronienia oraz celu dalszej działalności. Zakładano liczne koła SN, nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale także w innych krajach, prowadząc obfitą korespondencję, w której Świeżawska musiała mieć rozeznanie.

Opis (streszczenie): August Hlond urodził się 5 VII 1881 r. w Brzęczkowicach koło Mysłowic na Górnym Śląsku. Był duchownym rzymskokatolickim, salezjaninem, biskupem katowickim, następnie: arcybiskupem gnieźnieńskim i poznańskim, później: arcybiskupem gnieźnieńskim i warszawskim, prymasem Polski, kardynałem, liderem polskiego Kościoła w II RP i w pierwszych latach rządów komunistycznych. Mimo wielkich zasług dla Kościoła i Polski nie jest postacią powszechnie rozpoznawalną. Lata komunistycznej propagandy, która opluwała Hlonda, oskarżając go zwłaszcza o ucieczkę w czasie wojny czy proniemieckość, oraz pomijała go w najważniejszych publikacjach, słownikach i encyklopediach, zrobiły swoje. Na taką postawę rządzących wobec prymasa miały zapewne wpływ jego antykomunizm, bezkompromisowość w relacjach z władzą i gorący patriotyzm, który był mocno powiązany z religijnością maryjną i profetycznym przekonaniem o wielkiej roli polskiego narodu w odnowie świata.

Opis (streszczenie): Władysław Gałka urodził się 13 października 1914 r. w Jodłówce w powiecie bocheńskim, w rodzinie Jana (sołtysa Jodłówki) i Katarzyny z domu Kłuś. Był najstarszy z ośmiorga rodzeństwa. W 1920 r. rozpoczął naukę w szkole powszechnej w Jodłówce, a od 1924 r. uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. 30 maja 1932 r. uzyskał świadectwo dojrzałości. Nie mogąc ze względów materialnych podjąć studiów uniwersyteckich, ukończył dwuletnie Państwowe Pedagogium w Krakowie. W czerwcu 1934 r. zdał egzamin dyplomowy i uzyskał uprawnienia do nauczania w publicznych i prywatnych szkołach powszechnych. W 1939 r. walczył w szeregach 2. pułku piechoty Legionów w rejonie Gór Borowskich oraz Zamościa. Był dowódcą plutonu, a następnie dowódcą kompanii. 24 września został wzięty do niewoli niemieckiej. Uciekł w czasie przemarszu. Dotarł w Góry Świętokrzyskie, gdzie dołączył do oddziału mjr. Henryka Dobrzańskiego "Hubala". Po dwóch dniach choroba zmusiła go do powrotu do rodzinnej wsi. Pod koniec grudnia 1946 r. nawiązał kontakt z potajemnie przybyłym do Polski działaczem narodowym Adamem Doboszyńskim. Spotkał się z nim kilkakrotnie i wraz z Marianem Pajdakiem udzielał mu pomocy w sprawach organizacyjnych. 29 maja 1947 r. Gałka został zatrzymany przez UB i poddany brutalnemu śledztwu. Po więziennym "procesie" 28 października 1949 r. został skazany na karę śmierci. Po sześciu miesiącach wyrok zmieniono na 15 lat więzienia. Był przetrzymywany w więzieniu na Mokotowie, Rawiczu, we Wronkach oraz w Strzelcach Opolskich. Mimo horroru przejść więziennych zachował osobistą godność i wewnętrzną niezależność. Pisał: "Więźniem nazywam tego, co drży przed utratą tzw. wolności i płaci za nią upodleniem. Dlatego jestem najbardziej wolnym człowiekiem. [...] Zresztą co to znaczy być wolnym?! Mnie się zdaje, że być wolnym czasem łatwiej za kratami, niż z zewnątrz. A ja się czuję tak bardzo wolnym". Silna wiara utrzymywała go przy życiu. "Przy Boskiej pomocy przetrwam" - pisał z Rawicza 29 listopada 1950 r.

Opis (streszczenie): Józef Rokicki urodził się 6 marca 1894 r. w Lipnie. Do tradycji rodziny należały coroczne pielgrzymki do Sanktuarium Matki Bożej w niedalekim Skępem (również przejaw oporu przeciwko rusyfikacji). W 1911 r. ukończył eksternistycznie gimnazjum w Płocku. Jako urzędnik skarbowy w Kaliszu, gdzie pracował od 1912 r. , do wybuchu I wojny światowej przymusowo ewakuowany został w głąb Rosji do Połtawy. W 1915 r. wcielony został do armii rosyjskiej i skierowany do szkoły oficerskiej w Tbilisi w Gruzji, następnie do szkoły karabinów maszynowych w Oranienbaumie pod Petersburgiem. Po wysłaniu na front objął we wrześniu 1917 r. dowództwo kompanii karabinów maszynowych w 9. Pułku Strzelców Polskich 3. Dywizji I Korpusu Polskiego. Od 1943 r. Rokicki pełnił funkcję inspektora Okręgu Krakowskiego AK. Współorganizował przekształcanie obwodów i podobwodów w bataliony i pułki 106. Dywizji Piechoty oraz Brygadę Kawalerii AK. W AK posługiwał się pseudonimem "Karol". 1 sierpnia 1944 r. pozostał bez przydziału, na co wpływ miała jego krytyczna ocena zarówno akcji "Burza", jak i zamiaru rozpoczęcia powstania w Warszawie. Dopiero 6 sierpnia 1944 r. przydzielony został do Oddziału Operacyjnego. 18 sierpnia 1944 r. wyznaczony został przez płk. Chruściela na komendanta V Obwodu AK (Mokotów). Po zakończeniu powstania Rokickiego trafił do obozu przejściowego w fabryce kabli w Ożarowie, następnie do oflagu Sandbostel XA w Dolnej Saksonii, potem do oflagu VIIA Murnau w Bawarii. Ciężko chorował na bronchit. Doczekał wyzwolenia przez wojska amerykańskie 29 kwietnia 1945 r. Z Monachium dotarł do Paryża. Pozostał na emigracji. Współpracował z wydawanym od września 1945 r. tygodnikiem "Placówka". Na łamach tego pisma opublikował cykl artykułów, które stały się podstawą jego wspomnień pt. "Blaski i cienie bohaterskiego pięciolecia". Rokicki pozostawał pod obserwacją MBP. Rozpracowaniu poddano również rodzinę w kraju. W sierpniu 1957 r. Rokicki powrócił do Polski. 1 sierpnia 1965 r. na łamach "WTK" ukazał się wywiad z Rokickiego pt. "Tragedia i bohaterstwo. O Powstaniu Warszawskim" - jedyna jego obszerniejsza wypowiedź na łamach oficjalnej prasy PRL. Podjął pracę nad książką o historii lat 1939 - 1944, której nie zdołał ukończyć.

Opis (streszczenie): Stanisław Głąbiński (25.02.1862 - 14.08.1941). Urodzony w drobnomieszczańskiej rodzinie w Skolem koło Lwowa, w rodzinie lokalnego urzędnika; ojciec Stanisława pochodził z Nowego Targu, z rodziny góralskiej, trudniącej się wypasem owiec; ukończył gimnazjum w Samborze i Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego; był ekonomistą (autorem licznych prac z tej dziedziny), wykładowcą akademickim na Uniwersytecie Lwowskim (a w latach 1908 - 1909 jego rektorem), parlamentarzystą (jako poseł na Sejm Krajowego Galicji, poseł na Sejm Krajowy Bukowiny, poseł do austriackiej Rady Państwa, wreszcie w odrodzonej Polsce poseł na Sejm Ustawodawczy i Sejm I kadencji, oraz senator II i III kadencji - przez niemal cały czas kariery parlamentarnej, kierując różnymi klubami parlamentarnymi); członek minister kolei w rządzie austriackim, minister spraw zagranicznych w rządzie Rady Regencyjnej, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego w drugim rządzie Wincentego Witosa; członek licznych organizacji samorządu gospodarczego, towarzystw kredytowych, Macierzy Szkolnej Śląska Cieszyńskiego itp. działacz i prezes Stronnictwa Narodowo - Demokratycznego; jesienią 1939 r. aresztowany przez NKWD, więziony między innymi na Łubiance w Moskwie, w czerwcu 1941 r. skazany na osiem lat więzienia, zmarł w sierpniu tego roku w więzieniu w Charkowie.

Opis (streszczenie): Witold Sawicki (ur. 13 lutego 1904 Humań, zm. 13 maja 1973 Otwock), ps. Andrzej, Jerzy, Burzański, Tolek, Profesor - prawnik i historyk prawa w stopniu doktora habilitowanego, sędzia warszawskiej palestry, wykładowca kilku polskich uczelni (w różnych momentach życia); podczas okupacji wykładowca w ramach tajnych kompletów, współorganizator tzw. Uniwersytetu Ziem Zachodnich; od 1912 uczestnik ruchu harcerskiego, finalnie harcmistrz, wychowawca, jeden z twórców Harcerstwa Polskiego pod okupacją, powstaniec warszawski, jeniec obozów niemieckich; więzień UB w pierwszych latach Polski powojennej.

Opis (streszczenie): Marian Seyda, urodzony 7 lipca 1879 r. w Poznaniu, zmarł 17 maja 1967 r. w Buenos Aires, prawnik, historyk sztuki, polityk, publicysta. Studiował prawo i historię sztuki w Berlinie, Wrocławiu i Monachium. Podczas pierwszej wojny światowej działał w Centralnej Agencji Prasowej w Szwajcarii; do 1917 r. był jej dyrektorem. Członek Komitetu Narodowego Polskiego. Od 28 maja do 27 października 1923 r. był ministrem spraw zagranicznych w rządzie Wincentego Witosa. W latach 1919 - 1927 był posłem na Sejm, a w latach 1928 - 1935 - senatorem. Od 16 października 1939 r. do 25 lipca 1941 r. minister sprawiedliwości w rządzie gen. Władysława Sikorskiego, a od stycznia do 24 listopada 1944 r. minister prac kongresowych w rządzie Stanisława Mikołajczyka. Po wojnie pozostał na emigracji.

Opis (streszczenie): Bohaterem odcinka jest ksiądz Kazimierz Lutosławski - lekarz, duszpasterz, pedagog, działacz skautowy, polityk, syn Franciszka i Pauliny. Przedstawiciel wybitnego rodu Lutosławskich. Był bardzo wszechstronnie wykształcony. Podobnie jak jego rodzeństwo edukację kończył poza granicami Polski, szkołę średnią w Rydze, a studia medyczne w Szwajcarii, po skończeniu których, na krótko podjął pracę w warszawskich dziecięcych szpitalach, by ponownie wyjechać z kraju do Wielkiej Brytanii. Tam, oprócz pracy lekarskiej, rozpoczął kolejne studia w Szkole Nauk Politycznych oraz naukę fizyki w Londynie. Poglądy Kazimierza Lutosławskiego charakteryzowały się silnym zabarwieniem katolicko - narodowym.

Opis (streszczenie): Bohaterem programu jest Jerzy Kurcyusz (12 X 1907 - 25 XI 1988). Był adwokatem, przedwojennym działaczem Młodzieży Wszechpolskiej, zaangażowanym w działalność Akademickiej Bratniej Pomocy Uniwersytetu Warszawskiego, polityk Stronnictwa Narodowego i Obozu Wielkiej Polski, po rozłamie w 1934 r. członek Obozu Narodowo - Radykalnego, a od 1935 ONR "ABC". Podczas kampanii polskiej we wrześniu 1939 r. jako ochotnik w formacjach obrony cywilnej brał udział w obronie Warszawy. Po klęsce wrześniowej nielegalnie opuścił Polskę i organizował placówkę łączności cywilnej Rządu RP z okupowanym krajem w Stambule. W 1944 r. pracownik Wydziału Krajowego Ministerstwa Informacji i Dokumentacji Rządu RP. Od powrotu do Polski w 1947 r. nieustannie inwigilowany przez UB/SB, praktycznie do swej śmierci. Na przełomie lat 40. i 50. szykanowany i wielokrotnie zwalniany z pracy. Po 1956 r. zaangażowany w działalność adwokacką i naukową. Doradca NSZZ "Solidarność". Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce włączył się w obronę oskarżonych w procesach politycznych, m.in. osób oskarżonych o organizację strajku w kopalni "Piast". Od 1983 r. podejmował próby upamiętnienia ofiar pacyfikacji KWK "Wujek" z 16 XII 1981 r.