Emisja Strefa otwarta będzie miała miejsce (premiera, powtórka):
Program TV na 18 października 2025 (Sobota) Program TV na 19 października 2025 (Niedziela)Opis (streszczenie): Sen - jest to naturalny i odwracalny stan zmniejszonej wrażliwości na bodźce zewnętrzne, a także względnej bezczynności, połączony z utratą przytomności, występujący w regularnych odstępach czasu. Jego zakłócenia lub brak mogą się przyczyniać do rozwoju poważnych zaburzeń emocjonalnych i poznawczych. Sen jest jednym z najważniejszych procesów fizjologicznych, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Wyróżniamy następujące fazy snu: Faza NREM - Dzielimy ją na cztery etapy. Stadium pierwsze i drugie to stan, w którym zasypiamy i jest to sen lekki. Objawia się obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi, obniżeniem ciepłoty ciała i zwężeniem źrenic. Ostatnie dwie fazy snu to stadia głębokiego snu, w którym ciało przechodzi pełną regenerację. Po upłynięciu ok. 85 - 100 minut od zaśnięcia faza NREM zamienia się w fazę REM; faza REM - to faza snu, która charakteryzuje się wzmożoną aktywnością mózgu. W fazie tej pojawić się mogą marzenia senne. Ciało w fazie rem jest w stanie tymczasowego paraliżu mięśniowego, co zapobiega fizycznym reakcjom na sny. Gdzie jesteśmy, kiedy śnimy?
Opis (streszczenie): Mózg to fantastyczne narzędzie. Jak zauważa Sylwester Kowalski, twórca treningów autogennych i autor książki "Mózg. Rozwiń swój potencjał", to organ stworzony po to, by nami kierować, a jednocześnie nam służyć. Coś w rodzaju wielkiego centrum dowodzenia, naszego centralnego komputera. Na temat mózgu wiemy nadal bardzo niewiele, choć naukowcy starają się poznać zawartość mózgu i zrozumieć mechanizmy, jakie nim kierują. Dlaczego organ ten budzi aż takie zainteresowanie? Mózg działa od początku do samego końca naszego istnienia. W chwilach przełomowych podejmuje decyzje o rozwoju lub wygaszeniu funkcji życiowych. To w nim drzemią nasze zasoby intelektualne. To on decyduje o bardziej bądź mniej racjonalnych działaniach, jakie podejmujemy. Kiedy zaczynamy działać, motywuje nas lub powstrzymuje przed wykonywaniem kolejnych czynności. Im wcześniej zainteresujemy się dbaniem o mózg (wcześniej to znaczy teraz, w tym momencie, już! Proces starzenia się mózgu rusza bowiem bardzo wcześnie, bo już w wieku 20 lat. Przyspiesza po 60. roku życia, ale utrata masy i objętości komórek mózgowych pojawia się już po 40. roku życia), tym większe szanse na to, że dzięki zmianie codziennych nawyków utrzymamy jego sprawność na dłużej. Jest kilka rzeczy, które zdaniem neurologów szczególnie sprzyjają zdrowiu mózgu - to taki "must - have" dla każdego, kto chce się cieszyć sprawnością umysłową do późnej starości. To nie są trudne wyzwania!
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Czym jest piękno? Kanony piękna. Anna Duda rozmawia o nich z dr hab. Agnieszką Bender, prof. KUL i dr hab. Piotrem Majewskim, prof. UMCS.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Odkrywali nieznane pierwiastki, bakterie, wirusy, szczepionki, teorie względności, lampy naftowe, spinacze, dynamit Kim jest naukowiec dzisiaj? Czy pasja odkrywania rodzi się w jakimś konkretnym momencie życia? W jaki sposób i przy pomocy jakich narzędzi, metod dzisiejszy naukowiec pracuje i szuka tego, czego jeszcze nie ma? Jakie przełożenie na rzeczywistość mają badania "in vitro". Ile z nich ma szansę wejść w fazę "in vivo"? I, co interesuje ludzkość chyba najbardziej, czy naukowcy odkryją kiedykolwiek lek na raka?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): "Influenser" pochodzi z łacińskiego "influentia" i oznacza "wpływ". W świecie mediów społecznościowych to osoba wpływowa, która dzięki swojemu zasięgowi jest w stanie oddziaływać na ludzi. Początki określenia "influencer" sięgają roku 2001, w którym opublikowana została książka "Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka". Autor wymienił w niej sześć cech oddziałujących na wpływ, takich jak: autorytet społeczny, wiarygodność, oddanie i konsekwentne działanie. Badanie SW Research z kwietnia 2022 wykazało, że zawód influencera jest jednym z najgorzej społecznie poważanych zawodów w Polsce. Wiąże się to z różnego rodzaju patologiami, m.in. promowaniem bezwartościowych treści, pogoni za sukcesem, przekraczaniem zasad moralnych. A jednak oglądalność ich vlogów bije rekordy. Kim jest influencer? Na czym zarabia?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynEmisja Strefa otwarta miała miejsce:
Opis (streszczenie): W miejscach dobrych do życia słychać śpiew ptaków, deszczówka wsiąka w ziemię, chodniki łączą ludzi, a domy są "na diecie". A jaki jest dom, jakie jest mieszkanie? Modułowe, funkcjonalne, piękne, dobrze doświetlone. A przecież kiedyś dla człowieka domem była cały świat, natura. Potrzebował tylko schować się przed deszczem, upałem albo zimnem. Potem wymagania rosły, czasami aż do 2000 metrów kwadratowych, podgrzewanego basenu i 12 sypialni. Co jest kluczem do stworzenia dobrej przestrzeni? Na czym polega nowoczesna urbanistyka, projektowanie miast i domów? Jakie wyzwania stoją dziś przed architektami?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Jak ze spokojem przyjmować niespodziewane ciosy od losu i nie załamywać się w trudnych momentach? Jak czerpać radość i satysfakcję z życia, nawet gdy nie jest ono idealne? Wystarczy przyswoić siedem reguł stoicyzmu i stosować je w praktyce. Udowodniono, że ludzie, którzy żyją według wskazówek stoików, są odporniejsi psychicznie, spokojniejsi i szczęśliwsi niż inni. Stoicyzm to nurt filozoficzny, który narodził się w IV wieku przed naszą erą. Już wtedy ludzie borykali się z takimi samymi problemami jak my współcześnie. Łatwo załamywali się pod wpływem niepowodzeń i porażek, dawali się zwieść ułudzie bogactwa i zaszczytów oraz zamartwiali tym, na co nie mieli wpływu. Stoicy znaleźli sposób na te bolączki. Przekonywali, że każdy z nas może nauczyć się sposobu myślenia, który uodparnia nas na kryzysy psychiczne, daje poczucie kontroli i wewnętrznego spokoju.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): W lubelskich uczelniach studiuje ponad 3 tys. cudzoziemców. To o jedną trzecią więcej niż w ub. roku. Większość z nich pochodzi z Ukrainy, ale są też liczne grupy z Tajwanu czy USA. W lubelskich uczelniach studiuje łącznie ponad trzy tysiące cudzoziemców. Ponad połowa pochodzi z Ukrainy, ale liczne grupy stanowią też studenci z Tajwanu czy USA. Ale obcokrajowcy w Lublinie to nie tylko studenci, ale także ludzie, którzy znaleźli tutaj miejsce do życia, pracę, sami stworzyli sobie miejsce pracy, przyjechali za miłością, stworzyli rodzinę etc.. W Lublinie już w 2015 roku żyły osoby mówiące w przynajmniej 75 językach. W Lublinie w grudniu 2019 roku zameldowanych było 5 004 cudzoziemek i cudzoziemców. najwięcej zameldowanych cudzoziemców pochodzi z Ukrainy, Białorusi, Tajwanu i Rosji. W Lublinie mieszkają również obywatele Chile, Meksyku, czy Hiszpanii. Co spowodowało, że ich miejscem na ziemi stała się Polska, Lublin?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Magazyn publicystyczny
Opis (streszczenie): W tym odcinku mowa będzie o mediacjach. Gośćmi Anny Dudy są: Joanna Komorska, Małgorzata Kowalska i dr Agata Przylepa - Lewtak
Czas trwania: 24min. / 2025 / magazynOpis (streszczenie): Różnica między slow - aging a anti - aging polega przede wszystkim na filozofii, na której bazują obie koncepcje. Wraz z powolnym starzeniem akceptujesz fakt, że Twoje ciało nie zawsze jest idealne. Zamiast walczyć ze zmarszczkami lub drobnymi liniami za pomocą botoksu i chirurgii plastycznej, możesz polegać na mniej brutalnych metodach leczenia. Stosując kosmetyki regenerujące, pielęgnacyjne i ochronne uzyskasz poprawę cery w sposób łagodny i delikatny. Celem nie jest całkowite zatrzymanie procesu starzenia, ale raczej jego spowolnienie. W przypadku podejścia anti - aging częściej dąży się do ideału piękna, który jest bardziej bezkompromisowy. Slow aging akceptuje fakt, że nasze ciało podlega naturalnym i nieuniknionym procesom starzenia. Nie możemy powstrzymać tych zmian. Jednak różnymi metodami można spowolnić starzenie się ciała, mózgu i tym samym naszego wyglądu oraz sprawności.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Program autorski Anny Dudy. jej gośćmi są: Ewa Grochowska, Piotr Wróbel, Marcin Sudziński i Robert Kuśmirowski, a tematem dzisiejszego odcinka jest przywoływanie przeszłości.
Czas trwania: 25min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Alzheimer nie jest naturalnym skutkiem starzenia się, jak się często uważa, choć wiek jest istotnym czynnikiem ryzyka. To zwyrodnienie układu nerwowego, które prowadzi do otępienia. Jak rozpoznać chorobę?Choroba Alzheimera stanowi 60 - 65% przypadków otępienia. W jej przebiegu dochodzi do zniszczenia komórek mózgu. Początkowo choroba Alzheimera charakteryzuje się utratą pamięci krótkotrwałej, trudnością ze znalezieniem właściwych słów i zmianami osobowości oraz nastroju. W miarę postępu choroby, stopniowo pogarsza się pamięć długotrwała, umiejętność czytania, rozumowania i komunikacji z innymi ludźmi. Choroba zaczyna się wiele lat przed pojawieniem się objawów. Pierwszymi sygnałami mogą być zmiany w zakresie sprawności intelektualnej, funkcjonowania i zachowania oraz zaburzenia pamięci. Następnie pojawiają się zaburzenia mowy, charakteryzujące się zapominaniem słów, znaczne zaburzenia zachowania i pamięci oraz omamy i urojenia. Kolejne objawy to agresja, znaczne ograniczenia ruchowe, brak kontaktu werbalnego, zaburzenia snu i łaknienia, niekontrolowanie czynności fizjologicznych. Choroba dotyczy nie tylko osoby cierpiącej na zaburzenia, ale także całej rodziny, która się nim opiekuje.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Większość z nas nie ma świadomości, że posiada swoje unikalne, indywidualne talenty. To jest spowodowane tym, że cały system edukacji, nasza droga kształcenia, a także nasza kultura ukierunkowane są tak, by rzucać światło na nasze niedoskonałości, by je piętnować. W związku z tym wyrastamy w przekonaniu, że natura nie obdarzyła nas żadnym talentem. Za to o swoich brakach wiemy bardzo dużo. Każdy wie, wiemy bardzo dużo. Każdy wie, jakie ma wady, co jest jego słabością i nad czym szeroko pojmowany świat każe mu pracować, co ma wciąż poprawiać. W szkole w kółko poprawialiśmy - złe oceny, klasówki itd. Pamiętamy "krzyczące" kartki, testy zakreślone na czerwono. Tymczasem każdy - absolutnie każdy - z nas ma także swój mocny arsenał.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Wielu ludzi ma nie do końca udane dzieciństwo, przez co wchodzi w dorosłość z różnymi deficytami. Im są one większe, tym trudniej realizować się w życiu. Jeśli braki były poważne albo trwały przez okres całego dzieciństwa, bez terapii trudno będzie sobie poradzić, bo człowiek sam ich nie zobaczy. Wprawdzie czuje, że coś jest nie tak, np. nie może poczuć spełnienia w tej czy innej dziedzinie, ale nie jest w stanie określić, dlaczego tak się dzieje. Najpierw dobrze jest zastanowić się, na jakim etapie rozwoju człowieka wystąpiły te deficyty, czy istniały już od początku życia dziecka. Tym, co determinuje nasze relacje czy życie emocjonalne, jest tzw. pozabezpieczny styl przywiązania, który kształtuje się mniej więcej do drugiego roku życia. Właśnie wtedy tworzy się matryca, którą człowiek będzie powielał w dalszym życiu, w relacjach z innymi. Kolejne ważne pytanie: czy na późniejszym etapie życia, tak do szóstego roku, wystąpiło jakieś traumatyczne zdarzenie? Ktoś umarł, zginął czy też matka wyjechała za granicę i na parę lat zostawiła dziecko? Różnie pracuje się z pacjentami w zależności od tego, w jakim momencie ich życia pojawił się określony deficyt. Można tu odwołać się do teorii psychologa Erika H. Eriksona, który twierdził, że w psychospołecznym rozwoju przechodzimy przez kolejne etapy, w których mamy określone zadania do wykonania. W zależności od tego, jak je rozwiążemy, wchodzimy w następny etap z zasobem bądź z deficytem. Na terapii wspólnie z pacjentem psychoterapeuci próbują więc najpierw ustalić, jak potoczyły się te tzw. kryzysy rozwojowe. Często o ich przebiegu decydują pewne modele i zasady obowiązujące w danej rodzinie. One często uaktywniają się, dopiero kiedy wchodzimy w nowe społeczne role (męża/żony, rodzica). Niestety nie zawsze to, co dały nam poprzednie pokolenia, jest przydatne w dzisiejszej rzeczywistości. Nie zawsze też mamy kontrolę nad tym, co w sposób werbalny lub pozawerbalny przekazujemy kolejnym pokoleniom. wygarnianie prawdy, wylewanie żalu oraz konfrontacja z rodzicem po latach nie mają jednak sensu. Trzeba się liczyć z tym, że nie usłyszymy nawet słowa "przepraszam". Nawet jeżeli przyjmiemy optymistyczny wariant, że istnieje 10 proc. rodziców, którzy potrafią powiedzieć swojemu dorosłemu dziecku: "Przepraszam, nie chciałam/łem cię skrzywdzić" - być może przyniesie nam to jakąś ulgę, ale niewiele zmieni w aktualnej sytuacji. Czasu nie da się cofnąć. Sami musimy zadbać o to, żeby nasz wewnętrzny rodzic nauczył się dobrze karmić nasze wewnętrzne dziecko. Biologiczni rodzice już tego nie zrobią.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Przewijasz Facebooka, Instagrama, artykuły w wyszukiwarce i nagle natykasz się na tytuł mrożący krew w żyłach. Zwykle dotyczy on budzącego skrajne emocje, nośnego medialnie tematu, takiego jak śmierć znanej osoby, szczepienia w czasie pandemii, działania wojsk w okresie wojny czy wpływ technologii 5G na zdrowie człowieka. Sam komunikat potrafi zaś skutecznie zaskoczyć, obudzić lęki czy zmodyfikować światopogląd czytelnika. Dezinformacja i fake newsy to potężne narzędzia, które w świecie wirtualnym działają doskonale. Jak je rozpoznać, by skutecznie wystrzegać się ich negatywnego wpływu?Żyjemy otoczeni tysiącami mniej lub bardziej istotnych informacji. Każdego dnia dociera do nas tylko część z nich - i to za ich sprawą wyrabiamy sobie opinię o bieżących wydarzeniach oraz otaczającej nas rzeczywistości. Jednak w gąszczu tak licznych komunikatów zdarza się, że wiadomość, którą napotykamy, może budzić spore wątpliwości co do jej rzetelności. O fake newsach i dezinformacji słyszymy zresztą niemal codziennie - tym bardziej więc warto dowiedzieć się, czym dokładnie jest to zjawisko, jak je rozpoznać, i co najistotniejsze - jak sobie z nim radzić.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): W adopcji chodzi o to, żeby dać dziecku nowy, możliwie najlepszy dom, a nie zaspokajać potrzeby bezdzietnych par. To oczywiście czas biegania po lekarzach, szkoleń, spotkań z psychologami i pedagogami, zbierania dokumentów, co nie jest jakimś wielkim wyzwaniem i nie powinno też specjalnie dziwić. Kandydaci na rodziców adopcyjnych muszą być rzetelnie zweryfikowani, co ma na celu zabezpieczenie dziecka. Pewnym problemem może być to, że nie ma ujednoliconej procedury. W praktyce oznacza to, że różne ośrodki w różnych miastach mogą żądać innych dokumentów. Najgorsze jednak zaczyna się po uzyskaniu uprawnień - chodzi o czas oczekiwania na telefon z ośrodka. Można go dostać nawet po kilku latach. Dzieci odbierane są z biologicznych rodzin ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia. Głównymi przyczynami są: patologia w rodzinie, alkohol, narkotyki, przemoc, a nie, jak zdarza się słyszeć, bieda. Warto podkreślić, że bieda jest wtórna, jest następstwem nałogów i źle funkcjonujących rodzin. Bardzo często są to dzieci z alkoholowym zespołem płodowym (FAS), bo ich matki podczas ciąży piły. Dużą grupę stanowią też dzieci, które od urodzenia nie dostawały wystarczająco dużo uwagi i miłości. Nikt ich nie przytulał, nie brał na ręce, leżały i płakały w łóżeczku, doświadczały długotrwałego stresu. Już w łonie matki w organizmach takich dzieci wydzielał się kortyzol, hormon stresu, który może powodować trwałe uszkodzenia w częściach mózgu odpowiedzialnych za regulację emocji. Z takimi zaburzeniami dzieci trafiają do systemu pieczy zastępczej albo do rodzin adopcyjnych. Gdy w domu istnieje sytuacja kryzysowa, dziecko zostaje z niego zabrane. Założeniem jest, że te poniżej dziesiątego roku życia trafiają do rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, a starsze umieszczane są w placówkach. W tym czasie rodzice biologiczni, którzy nie wywiązali się z obowiązków wychowawczych, dostają zazwyczaj półtora roku na ewentualne "ogarnięcie" sytuacji życiowej, pozbieranie się - co jest często okresem z perspektywy dziecka zbyt długim. Oczywiście zawsze trzeba dać rodzicom biologicznym szansę, to bardzo często są ludzie, którzy sami nie otrzymali wystarczającej uwagi i miłości od swoich bliskich. Niestety, zdecydowana większość to rodziny dotknięte patologią wielopokoleniowo, które nie umieją wyjść z tego zaklętego kręgu. Jeśli sąd nie widzi szans na poprawę, to sytuacja dziecka powinna po półtora roku się wyjaśnić, a ono samo - trafić do adopcji. Ale często jest to tylko cyfra na papierze, obietnica bez pokrycia. A oczekiwanie na adopcję ciągnie się w nieskończoność. Dziecko zawsze kocha swoich rodziców, nawet najbardziej patologicznych. Nawet takich, którzy biją czy przykuwają do kaloryfera. Według badań pieczą zastępczą objętych jest prawie 75 tysięcy polskich dzieci, z czego 16 tysięcy mieszka w domach dziecka, reszta jest objęta jakąś formą pieczy zastępczej. W ciągu roku w Polsce odbywa się średnio od 2, 5 do 3 tysięcy adopcji. Jednym z ważniejszych celów należących do ośrodków powinno być więc urealnienie obrazu rodzicielstwa adopcyjnego. Pokazanie, że takie dzieci mogą wymagać dużo większej uwagi, cierpliwości, zrozumienia, wybaczania niż biologiczne potomstwo. Nie chodzi o to, żeby zniechęcać, tylko odpowiednio przygotować. Im rodzice bardziej świadomi, tym bardziej gotowi.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Termin hejt pochodzi z języka angielskiego (ang. hate to "nienawiść") i oznacza "obraźliwy lub agresywny komentarz zamieszczony w Internecie" (źródło: Słownik Języka Polskiego, https: //sjp.pl/hejt, dostęp 04.09.2021 r.). Hejtowanie może być rodzajem mowy nienawiści, albo bezmyślnym obrażaniem kogoś, deprecjonującym i nienawistnym. Często ten nienawistny komentarz jest wyrażony za pomocą słowa lub obrazu czy filmu, ale zawsze ma na celu zdyskredytowanie innej osoby. Jednocześnie hejt nie musi składać się z obelg, może też być pozbawiony zabarwienia emocjonalnego. Mimo to pozostaje hejtem. Ostatnio coraz częściej mówi się o hejcie także w przestrzeni offline. Należy więc uznać, że nośnikiem znaczenia tego wyrazu nie jest miejsce, w odniesieniu do którego go używany, ale sama treść komentarza. Pozorna anonimowość użytkowników powoduje, że zjawisko hejtingu jest szczególnie widoczne w internecie, dlatego w tym kontekście będzie tu ukazane. Narastanie problemu sygnalizował już 7 lat temu raport "Internetowa kultura obrażania?" Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (źródło: Włodarczyk J. , Mowa nienawiści w internecie w doświadczeniu polskiej młodzieży, w: "Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka" 2014 nr 13(2), s. 3.). Zgodnie z jego wynikami 57% internautów uważało, że debata online przekracza granice kultury osobistej. Potencjalnie wszędzie tam, gdzie ktoś wyrazi swoją opinię, może pojawić się komentarz negatywny. Obrażanie, i wyzwiska w internecie mają także związek z rosnącą popularnością patoinfluenserów. Ze względu na powszechność i dostępność, hejt może dotknąć każdego, jednak szczególnie mocno odczuwają go dzieci i młodzież.
Czas trwania: 23min. / 2024 / magazynStrefa otwarta można obejrzeć w programie stacji:
Emisje miały lub będą miały miejsce w: TVP3 Białystok, TVP3 Lublin, TVP3 Olsztyn, TVP3 Wrocław