Emisja Strefa otwarta będzie miała miejsce (premiera, powtórka):
Program TV na 7 września 2025 (Niedziela) Program TV na 10 września 2025 (Środa)Opis (streszczenie): Przewijasz Facebooka, Instagrama, artykuły w wyszukiwarce i nagle natykasz się na tytuł mrożący krew w żyłach. Zwykle dotyczy on budzącego skrajne emocje, nośnego medialnie tematu, takiego jak śmierć znanej osoby, szczepienia w czasie pandemii, działania wojsk w okresie wojny czy wpływ technologii 5G na zdrowie człowieka. Sam komunikat potrafi zaś skutecznie zaskoczyć, obudzić lęki czy zmodyfikować światopogląd czytelnika. Dezinformacja i fake newsy to potężne narzędzia, które w świecie wirtualnym działają doskonale. Jak je rozpoznać, by skutecznie wystrzegać się ich negatywnego wpływu?Żyjemy otoczeni tysiącami mniej lub bardziej istotnych informacji. Każdego dnia dociera do nas tylko część z nich - i to za ich sprawą wyrabiamy sobie opinię o bieżących wydarzeniach oraz otaczającej nas rzeczywistości. Jednak w gąszczu tak licznych komunikatów zdarza się, że wiadomość, którą napotykamy, może budzić spore wątpliwości co do jej rzetelności. O fake newsach i dezinformacji słyszymy zresztą niemal codziennie - tym bardziej więc warto dowiedzieć się, czym dokładnie jest to zjawisko, jak je rozpoznać, i co najistotniejsze - jak sobie z nim radzić.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Wielu ludzi ma nie do końca udane dzieciństwo, przez co wchodzi w dorosłość z różnymi deficytami. Im są one większe, tym trudniej realizować się w życiu. Jeśli braki były poważne albo trwały przez okres całego dzieciństwa, bez terapii trudno będzie sobie poradzić, bo człowiek sam ich nie zobaczy. Wprawdzie czuje, że coś jest nie tak, np. nie może poczuć spełnienia w tej czy innej dziedzinie, ale nie jest w stanie określić, dlaczego tak się dzieje. Najpierw dobrze jest zastanowić się, na jakim etapie rozwoju człowieka wystąpiły te deficyty, czy istniały już od początku życia dziecka. Tym, co determinuje nasze relacje czy życie emocjonalne, jest tzw. pozabezpieczny styl przywiązania, który kształtuje się mniej więcej do drugiego roku życia. Właśnie wtedy tworzy się matryca, którą człowiek będzie powielał w dalszym życiu, w relacjach z innymi. Kolejne ważne pytanie: czy na późniejszym etapie życia, tak do szóstego roku, wystąpiło jakieś traumatyczne zdarzenie? Ktoś umarł, zginął czy też matka wyjechała za granicę i na parę lat zostawiła dziecko? Różnie pracuje się z pacjentami w zależności od tego, w jakim momencie ich życia pojawił się określony deficyt. Można tu odwołać się do teorii psychologa Erika H. Eriksona, który twierdził, że w psychospołecznym rozwoju przechodzimy przez kolejne etapy, w których mamy określone zadania do wykonania. W zależności od tego, jak je rozwiążemy, wchodzimy w następny etap z zasobem bądź z deficytem. Na terapii wspólnie z pacjentem psychoterapeuci próbują więc najpierw ustalić, jak potoczyły się te tzw. kryzysy rozwojowe. Często o ich przebiegu decydują pewne modele i zasady obowiązujące w danej rodzinie. One często uaktywniają się, dopiero kiedy wchodzimy w nowe społeczne role (męża/żony, rodzica). Niestety nie zawsze to, co dały nam poprzednie pokolenia, jest przydatne w dzisiejszej rzeczywistości. Nie zawsze też mamy kontrolę nad tym, co w sposób werbalny lub pozawerbalny przekazujemy kolejnym pokoleniom. wygarnianie prawdy, wylewanie żalu oraz konfrontacja z rodzicem po latach nie mają jednak sensu. Trzeba się liczyć z tym, że nie usłyszymy nawet słowa "przepraszam". Nawet jeżeli przyjmiemy optymistyczny wariant, że istnieje 10 proc. rodziców, którzy potrafią powiedzieć swojemu dorosłemu dziecku: "Przepraszam, nie chciałam/łem cię skrzywdzić" - być może przyniesie nam to jakąś ulgę, ale niewiele zmieni w aktualnej sytuacji. Czasu nie da się cofnąć. Sami musimy zadbać o to, żeby nasz wewnętrzny rodzic nauczył się dobrze karmić nasze wewnętrzne dziecko. Biologiczni rodzice już tego nie zrobią.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Alzheimer nie jest naturalnym skutkiem starzenia się, jak się często uważa, choć wiek jest istotnym czynnikiem ryzyka. To zwyrodnienie układu nerwowego, które prowadzi do otępienia. Jak rozpoznać chorobę?Choroba Alzheimera stanowi 60 - 65% przypadków otępienia. W jej przebiegu dochodzi do zniszczenia komórek mózgu. Początkowo choroba Alzheimera charakteryzuje się utratą pamięci krótkotrwałej, trudnością ze znalezieniem właściwych słów i zmianami osobowości oraz nastroju. W miarę postępu choroby, stopniowo pogarsza się pamięć długotrwała, umiejętność czytania, rozumowania i komunikacji z innymi ludźmi. Choroba zaczyna się wiele lat przed pojawieniem się objawów. Pierwszymi sygnałami mogą być zmiany w zakresie sprawności intelektualnej, funkcjonowania i zachowania oraz zaburzenia pamięci. Następnie pojawiają się zaburzenia mowy, charakteryzujące się zapominaniem słów, znaczne zaburzenia zachowania i pamięci oraz omamy i urojenia. Kolejne objawy to agresja, znaczne ograniczenia ruchowe, brak kontaktu werbalnego, zaburzenia snu i łaknienia, niekontrolowanie czynności fizjologicznych. Choroba dotyczy nie tylko osoby cierpiącej na zaburzenia, ale także całej rodziny, która się nim opiekuje.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Sen - jest to naturalny i odwracalny stan zmniejszonej wrażliwości na bodźce zewnętrzne, a także względnej bezczynności, połączony z utratą przytomności, występujący w regularnych odstępach czasu. Jego zakłócenia lub brak mogą się przyczyniać do rozwoju poważnych zaburzeń emocjonalnych i poznawczych. Sen jest jednym z najważniejszych procesów fizjologicznych, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Wyróżniamy następujące fazy snu: Faza NREM - Dzielimy ją na cztery etapy. Stadium pierwsze i drugie to stan, w którym zasypiamy i jest to sen lekki. Objawia się obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi, obniżeniem ciepłoty ciała i zwężeniem źrenic. Ostatnie dwie fazy snu to stadia głębokiego snu, w którym ciało przechodzi pełną regenerację. Po upłynięciu ok. 85 - 100 minut od zaśnięcia faza NREM zamienia się w fazę REM; faza REM - to faza snu, która charakteryzuje się wzmożoną aktywnością mózgu. W fazie tej pojawić się mogą marzenia senne. Ciało w fazie rem jest w stanie tymczasowego paraliżu mięśniowego, co zapobiega fizycznym reakcjom na sny. Gdzie jesteśmy, kiedy śnimy?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynEmisja Strefa otwarta miała miejsce:
Opis (streszczenie): W adopcji chodzi o to, żeby dać dziecku nowy, możliwie najlepszy dom, a nie zaspokajać potrzeby bezdzietnych par. To oczywiście czas biegania po lekarzach, szkoleń, spotkań z psychologami i pedagogami, zbierania dokumentów, co nie jest jakimś wielkim wyzwaniem i nie powinno też specjalnie dziwić. Kandydaci na rodziców adopcyjnych muszą być rzetelnie zweryfikowani, co ma na celu zabezpieczenie dziecka. Pewnym problemem może być to, że nie ma ujednoliconej procedury. W praktyce oznacza to, że różne ośrodki w różnych miastach mogą żądać innych dokumentów. Najgorsze jednak zaczyna się po uzyskaniu uprawnień - chodzi o czas oczekiwania na telefon z ośrodka. Można go dostać nawet po kilku latach. Dzieci odbierane są z biologicznych rodzin ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia. Głównymi przyczynami są: patologia w rodzinie, alkohol, narkotyki, przemoc, a nie, jak zdarza się słyszeć, bieda. Warto podkreślić, że bieda jest wtórna, jest następstwem nałogów i źle funkcjonujących rodzin. Bardzo często są to dzieci z alkoholowym zespołem płodowym (FAS), bo ich matki podczas ciąży piły. Dużą grupę stanowią też dzieci, które od urodzenia nie dostawały wystarczająco dużo uwagi i miłości. Nikt ich nie przytulał, nie brał na ręce, leżały i płakały w łóżeczku, doświadczały długotrwałego stresu. Już w łonie matki w organizmach takich dzieci wydzielał się kortyzol, hormon stresu, który może powodować trwałe uszkodzenia w częściach mózgu odpowiedzialnych za regulację emocji. Z takimi zaburzeniami dzieci trafiają do systemu pieczy zastępczej albo do rodzin adopcyjnych. Gdy w domu istnieje sytuacja kryzysowa, dziecko zostaje z niego zabrane. Założeniem jest, że te poniżej dziesiątego roku życia trafiają do rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, a starsze umieszczane są w placówkach. W tym czasie rodzice biologiczni, którzy nie wywiązali się z obowiązków wychowawczych, dostają zazwyczaj półtora roku na ewentualne "ogarnięcie" sytuacji życiowej, pozbieranie się - co jest często okresem z perspektywy dziecka zbyt długim. Oczywiście zawsze trzeba dać rodzicom biologicznym szansę, to bardzo często są ludzie, którzy sami nie otrzymali wystarczającej uwagi i miłości od swoich bliskich. Niestety, zdecydowana większość to rodziny dotknięte patologią wielopokoleniowo, które nie umieją wyjść z tego zaklętego kręgu. Jeśli sąd nie widzi szans na poprawę, to sytuacja dziecka powinna po półtora roku się wyjaśnić, a ono samo - trafić do adopcji. Ale często jest to tylko cyfra na papierze, obietnica bez pokrycia. A oczekiwanie na adopcję ciągnie się w nieskończoność. Dziecko zawsze kocha swoich rodziców, nawet najbardziej patologicznych. Nawet takich, którzy biją czy przykuwają do kaloryfera. Według badań pieczą zastępczą objętych jest prawie 75 tysięcy polskich dzieci, z czego 16 tysięcy mieszka w domach dziecka, reszta jest objęta jakąś formą pieczy zastępczej. W ciągu roku w Polsce odbywa się średnio od 2, 5 do 3 tysięcy adopcji. Jednym z ważniejszych celów należących do ośrodków powinno być więc urealnienie obrazu rodzicielstwa adopcyjnego. Pokazanie, że takie dzieci mogą wymagać dużo większej uwagi, cierpliwości, zrozumienia, wybaczania niż biologiczne potomstwo. Nie chodzi o to, żeby zniechęcać, tylko odpowiednio przygotować. Im rodzice bardziej świadomi, tym bardziej gotowi.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Termin hejt pochodzi z języka angielskiego (ang. hate to "nienawiść") i oznacza "obraźliwy lub agresywny komentarz zamieszczony w Internecie" (źródło: Słownik Języka Polskiego, https: //sjp.pl/hejt, dostęp 04.09.2021 r.). Hejtowanie może być rodzajem mowy nienawiści, albo bezmyślnym obrażaniem kogoś, deprecjonującym i nienawistnym. Często ten nienawistny komentarz jest wyrażony za pomocą słowa lub obrazu czy filmu, ale zawsze ma na celu zdyskredytowanie innej osoby. Jednocześnie hejt nie musi składać się z obelg, może też być pozbawiony zabarwienia emocjonalnego. Mimo to pozostaje hejtem. Ostatnio coraz częściej mówi się o hejcie także w przestrzeni offline. Należy więc uznać, że nośnikiem znaczenia tego wyrazu nie jest miejsce, w odniesieniu do którego go używany, ale sama treść komentarza. Pozorna anonimowość użytkowników powoduje, że zjawisko hejtingu jest szczególnie widoczne w internecie, dlatego w tym kontekście będzie tu ukazane. Narastanie problemu sygnalizował już 7 lat temu raport "Internetowa kultura obrażania?" Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (źródło: Włodarczyk J. , Mowa nienawiści w internecie w doświadczeniu polskiej młodzieży, w: "Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka" 2014 nr 13(2), s. 3.). Zgodnie z jego wynikami 57% internautów uważało, że debata online przekracza granice kultury osobistej. Potencjalnie wszędzie tam, gdzie ktoś wyrazi swoją opinię, może pojawić się komentarz negatywny. Obrażanie, i wyzwiska w internecie mają także związek z rosnącą popularnością patoinfluenserów. Ze względu na powszechność i dostępność, hejt może dotknąć każdego, jednak szczególnie mocno odczuwają go dzieci i młodzież.
Czas trwania: 23min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Miłość bez bliskości i intymności nie istnieje. Na wszystkich poziomach: emocjonalnym, cielesnym i duchowym - lub przynajmniej na jednym z nich - naturalnie i odruchowo dążymy do bliskości. Bierze się to z głębokiej potrzeby, by przynajmniej jedna osoba na tym świecie wiedziała o nas wszystko i mimo to nas kochała, a przynajmniej akceptowała. I żebyśmy my kochali jakąś drugą osobę, mimo że wiemy o niej wszystko. Tak więc w związku umieszczamy nasze głębokie pragnienie bycia kochanym bezwarunkowo, absolutnie. Na tym się zasadza dążenie do bliskości i tym jest prawdziwa bliskość. Ale możność obdarzenia kogoś absolutną miłością jest równoznaczna z tym, co nazywa się przebudzeniem. W relacjach międzyludzkich manifestuje się ono tym, że umiemy wybaczać i kochać innych, ale i siebie mimo wszystko. Niestety, niewielu z nas uświadamia sobie, jak głębokie wyzwanie jest uwikłane w miłość. Nie traktuje więc jej jako wehikułu duchowego treningu. A ci, którzy sobie to uświadamiają i podejmują wyzwanie, przekonują się, że to chyba najtrudniejsza z duchowych ścieżek.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Tematem rozmowy jest kara pozbawienia wolności. Wolność to elementarne prawo każdego człowieka. Dlatego tak dolegliwa jest kara jej pozbawienia. Jakie są cele kary pozbawienia wolności w perspektywie sprawiedliwości naprawczej? Jak karę taką znoszą kobiety, a jak mężczyźni? Jakiej zmiany osobowości skazanego oczekuje ustawodawca, wychowawcy, psychologowie i całe społeczeństwo, do którego skazany ma kiedyś wrócić, na skutek jej wykonywania? Co determinuje resocjalizację osadzonego i jakimi instrumentami resocjalizacyjnymi dysponuje polski system penitencjarny?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): Podmiotowość jest pojęciem charakterystycznym dla koncepcji człowieka w ujęciu psychologii poznawczej i humanistycznej. Na gruncie pedagogiki i psychologii uważa się, że podmiotowość oznacza to, że człowiek jest kimś, posiada określoną tożsamość, która go wyróżnia od innych, a jego własna działalność zależy w znacznym stopniu od niego samego. Podmiotowość wiąże się więc z przydzielaniem określonej możliwości rozwiązywania własnych problemów, swobodnego twórczego działania. Edukacja jest wzajemnym wywieraniem wpływów dwóch partnerów - nadawcy i odbiorcy, nauczyciela, wychowawcy i ucznia. Aby oddziaływanie było skuteczne, musi zachodzić taki proces, w którym odbierając wpływ wychowawczy, wychowanek staje się źródłem wpływu na wychowawcę.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): STREFA OTWARTA ODC. 78 DERMATOLOGIA ESTETYCZNA I CHIRURGIA PLASTYCZNA CZY DZISIAJ TO JEDYNIE ZABIEGI BEAUTY?Dermatologia estetyczna i chirurgia plastyczna kojarzą się dzisiaj prawie wyłącznie z zabiegami beauty - operacja nosa, biustu, liposukcja, kwasy, wypełniacze. Tymczasem obie te dziedziny medycyny służą człowiekowi w sytuacjach, kiedy funkcje ciała, organów zewnętrznych są zaburzone w wyniku wrodzonej bądź nabytej dysfunkcji (wypadek komunikacyjny, pożar). Inne sytuacje to te związane z wyglądem odbiegającym od normy, a zaburzającym codzienne funkcjonowanie, związane z dużym obciążeniem psychicznym. To wypadki głęboko uzasadnione, gdzie odbywa się rekonstrukcja piersi po mastektomii, odbudowa ubytku w skórze np. po wypadku, czy choćby likwidacja blizn pooparzeniowych.
Czas trwania: 24min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): Z raportu Inkubatora Uniwersytetu Warszawskiego "JustStart2. Studiując w świecie niepewnego jutra: perspektywy, sprawczość i wizje przyszłości pokolenia Z", wynika, że młodzi ludzie są przyzwyczajeni do ciągłych zmian, chcą pracować i nie boją się ciężkiej pracy, ale ma ona być dla nich środkiem do celu, jakim jest ciekawe, aktywne i spełnione życie, a nie celem samym w sobie. I powinna być pasją. Nie chcą natomiast być liderami i brać odpowiedzialności za innych, co wynika z niskiej odporności psychicznej. Jak w kontekście studentów uczelni medycznych, wpłynie to na zawód, który planują wykonywać, np. lekarza?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): STREFA OTWARTA ODCINEK 77 DZIECKO - ZA WSZELKĄ CENĘ?Biologicznie dosyć łatwo jest zostać rodzicem, psychologicznie zaś to niemałe wyzwanie. Najtrudniejsze dla naszej psychiki są jednak brak dzieci i wiążąca się z tym bezpłodność, którą coraz częściej się diagnozuje. O tym, w jakim stopniu bycie i niebycie rodzicem określa nas jako ludzi, porozmawiamy w Strefie Otwartej. Niepłodność, bezpłodność. Kłopot ze znalezieniem partnera gotowego naprawdę na stałe się związać - a tym przecież jest w dużej mierze decyzja o dziecku - ma coraz więcej kobiet. Mężczyźni coraz niechętniej rezygnują z tych wszystkich możliwości, jakie daje nowoczesna kultura. Im większą mają wolność wyboru, tym bardziej odwlekają moment, kiedy ta wolność wyboru zostanie nieodwracalnie ograniczona. Jest to więc poniekąd problem cywilizacyjny. Ale nawet w ramach tego trendu są pewne różnice indywidualne. Część kobiet w końcu tego partnera jednak znajdzie, nawet w czasach takich jak dzisiejsze, pozostałym się to nie udaje i najczęściej rodzi to frustrację. Trudno się dziwić, że po licznych niepowodzeniach niektóre kobiety decydują się w końcu zrezygnować całkiem ze współpracy z mężczyznami w tym zakresie. Stać za tym może pragnienie powołania do życia osoby, która będzie nas bezwarunkowo akceptować i nigdy nas nie opuści. Podobno kobieta, aby mieć dziecko, pójdzie nawet do piekła. Czy warto?
Czas trwania: 24min. / 2023 / magazynOpis (streszczenie): Dziecko się rodzi i nieodwołalnie jest kobietą lub mężczyzną My, rodzice, wpływamy na jego rozumienie kobiecości, męskości. Kochamy swoje dzieci niezależnie od płci - to oczywiste. Ale czy tak samo powinniśmy wychowywać córkę jak syna? Wychowanie chłopca i dziewczynki musi się różnić, chociażby z powodu odmiennej budowy mózgu, która warunkuje inne zachowania już u niemowlęcia. Dziewczynki skupiają się na twarzach, uważniej słuchają. Chłopca bardziej interesuje otoczenie, dlatego szuka przedmiotów, więcej manipuluje rękami, jest bardziej ruchliwy. Dziewczynki, a potem kobiety, są bardziej wrażliwe na dotyk i przez to łatwiej je uspokoić przez przytulenie, chłopca natomiast odwracając uwagę. Tak jest najczęściej. Dziewczynki dostają większe przyzwolenie społeczne na płacz, na okazywanie uczuć. Chłopcom od dzieciństwa się mówi: "Nie płacz, nie jesteś babą". Chłopców chcemy wychować na twardzieli. To błędny stereotyp. Skutek? Potem kobiety oczekują od mężczyzn okazywania uczuć, a oni tego nie potrafią, bo jako chłopcy odebrali naukę: "Nie wypada być wrażliwym". Każde dziecko musi znaleźć ujście swoich emocji. Czasami trzeba dać się dziecku wypłakać. Dać czas, by wyrzuciło złe emocje. Warto urządzić w domu kącik z zabawkami, w którym maluch czuje się bezpieczne i ma poczucie, że może coś w nim przeżyć. Z psychologami i pedagogami rozmawiamy o wychowaniu dziecka w odniesieniu do jego płciowości.
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): W dniu 11 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce, celebrując tym nieoceniony wkład kobiet w rozwój nauki, technologii i innowacji - od pionierskich odkryć historycznych po współczesne rewolucyjne rozwiązania, które kształtują naszą przyszłość. Polska ma w swojej historii wiele wybitnych kobiet, które przełamywały bariery i torowały drogę kolejnym pokoleniom naukowców. Ich determinacja i pasja do odkrywania nowych horyzontów sprawiły, że dziś możemy cieszyć się osiągnięciami, które kiedyś wydawały się niemożliwe. Dziedzictwo tych kobiet przypomina, że odwaga i innowacyjność nie znają granic płci. Kobiety w naukach humanistycznych nie dziwią jednak tak, jak kobiety w naukach ścisłych. A czy Einstein może być kobietą?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynOpis (streszczenie): "Influenser" pochodzi z łacińskiego "influentia" i oznacza "wpływ". W świecie mediów społecznościowych to osoba wpływowa, która dzięki swojemu zasięgowi jest w stanie oddziaływać na ludzi. Początki określenia "influencer" sięgają roku 2001, w którym opublikowana została książka "Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka". Autor wymienił w niej sześć cech oddziałujących na wpływ, takich jak: autorytet społeczny, wiarygodność, oddanie i konsekwentne działanie. Badanie SW Research z kwietnia 2022 wykazało, że zawód influencera jest jednym z najgorzej społecznie poważanych zawodów w Polsce. Wiąże się to z różnego rodzaju patologiami, m.in. promowaniem bezwartościowych treści, pogoni za sukcesem, przekraczaniem zasad moralnych. A jednak oglądalność ich vlogów bije rekordy. Kim jest influencer? Na czym zarabia?
Czas trwania: 24min. / 2024 / magazynStrefa otwarta można obejrzeć w programie stacji:
Emisje miały lub będą miały miejsce w: TVP3 Białystok, TVP3 Lublin, TVP3 Olsztyn, TVP3 Wrocław
Lista zawiera lata, w których powstawała audycja: