Szlakiem miejsc niezwykłych - Pomniki Historii godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć

Opis (streszczenie): Program prezentuje najciekawsze pomniki i zabytki polskiej kultury. Dawne opactwo cysterskie w Lądzie jest jednym z najstarszych klasztorów w Polsce. Ufundowany przez Mieszka III Starego zakon, w XIII wieku był istotnym ośrodkiem politycznym i kulturalnym. Na listę Pomników Historii został wpisany w 2009 roku. Kościół klasztorny pod wezwaniem najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja to dzieło artystów najwyższej klasy. Przebudowano go w XVII wieku. Prace rozpoczął Tomasz Poncino, a kontynuowali Józef Szymon Bellotii i Pompeo Ferrari. Świątynię zdobią prace Jerzego Wilhelma Neunhertza i wspaniałego malarza Adama Swacha. Wnętrze kościoła skrywa cenne barokowe ołtarze, konfesjonały i manierystyczne stalle. O wyjątkowości tego Pomnika Historii opowiedział nam historyk sztuki, kustosz Opactwa w Lądzie ks. Jan Nowiński.

Opis (streszczenie): Wizjonerski projekt Marksa Berga uznawany jest za jedno z pierwszych w pełni dojrzałych dzieł architektury ekspresjonistycznej. Wrocławska Hala Stulecia to manifest nowoczesności, w którym znajdziemy też antyczne inspiracje i nawiązania do architektury historycznej, tyle że w monumentalnej, wręcz gigantycznej skali. W najnowszym odcinku "Pomników Historii" o budynku - wizytówce Wrocławia opowie dyrektor Muzeum Architektury Jerzy Ilkosz oraz prezes Hali Stulecia, Andrzej Baworowski.

Opis (streszczenie): Reportaż opowiadający o górskiej twierdzy i warownym mieście, przy którym sławne francuskie Carcassonne wygląda jak Disneyland. Czyli Srebrna Góra i Paczków - Pomniki Historii, w których nie tylko miłośnikom militariów zabije mocniej serce. Srebrna Góra to największa nowożytna warownia górska w Europie. Nigdy nie była zdobyta, ale też nigdy nie była specjalnie oblegana. Mieściła blisko 2, 5 tyś. pruskich żołnierzy, którym zapewniała pruski dryl i cienkie piwo. Zyskała miano "Śląskiego Gibraltaru" oraz miejsca, którego w wędrówkach po Sudetach Środkowych nie sposób pominąć. Kluczowy punkt obrony nyskiego księstwa biskupów wrocławskich, unikatowe, bo kompletne mury obronne z przełomu XIV i XVI wieku, kościół przystosowany do obrony przed tureckim najazdem oraz niezmieniony od stuleci układ urbanistyczny. Jeśli to nie jest wystarczającą zachętą, by odwiedzić Paczków, to bez wątpienia warto zobaczyć paczkowskie muzeum gazownictwa z unikatową kolekcją gazomierzy i domowych urządzeń na gaz. Dwa Pomniki Historii z historią wojskowości i gazownictwa w tle.

Opis (streszczenie): Program prezentuje najciekawsze pomniki i zabytki polskiej kultury, w tym odcinku są to Wrocław i Toruń. To miasta o niezwykle skomplikowanej i burzliwej historii, wielokrotnie zmieniały przynależność państwową. Leżące na ważnych szlakach handlowych ośrodki, należały do Ligii Hanzeatyckiej i na przestrzeni wieków prężnie się rozwijały. Obydwa stały się też ważnymi ośrodkami uniwersyteckimi. W historii obu miast nie brak jednak kontrastów, jak choćby tego, że toruński zespół staromiejski przetrwał w niemal nienaruszonym stanie, a Wrocław wyłonił się z wojennej pożogi mocno zniszczony. Mimo to obydwa miasta są prawdziwą skarbnicą zabytków. Gdy z początkiem XIX wieku rozbierano mury obronne Wrocławia, by zakładać w tym miejscu planty, w Toruniu podjęto decyzję o rozbudowie fortyfikacji. Na przestrzeni XIX stulecia powstała ogromna inwestycja militarna nowoczesna twierdza Toruń. Niestety w XX wieku pod rządami hitlerowców także Wrocław musiał ponownie zamienić się w twierdzę - Festung Breslau.

Opis (streszczenie): Przebieg burzliwych dziejów sprawił, że wiele pamiątek z przeszłości Polski nie dotrwało do naszych czasów. Na szczęście są miejsca, z którymi los i historia obeszły się łaskawie. Chełmno Pomnik Historii i miasto o ośmiowiekowej tradycji dziś turystów przyciąga listą wyjątkowych i doskonale zadbanych zabytków. Nazywane jest "małym Krakowem" oraz "polskim Carcassonne" Zespół staromiejski w Chełmnie leży na wysokiej skarpie, odległej półtora kilometra od Wisły. Nazwa miasta jest bardzo stara i ma charakter topograficzny. O tym co odróżnia układ Chełmna od innych miast średniowiecznych opowie nam Anna Grzeszna - Kozikowska starszy kustosz Muzeum Ziemi Chełmińskiej, przewodnik PTTK. Największe wrażenie Chełmno zrobi na miłośnikach średniowiecza. Krzyżacka przeszłość, gotyckie świątynie i to co najważniejsze. Doskonale zachowane mury obronne. Jedne z najdłuższych w Polsce i 23 stojące dziś baszty. W tym jedna, z duchem. Dumą Chełmna są świetnie zachowane gmachy kościelne. To 6 gotyckich świątyń w tym Fara Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W jej wnętrzu znajdują się zabytkowe polichromie oraz relikwie św. Walentego. O tym skąd takie nagromadzenie świątyń w Chełmnie oraz jakie zabytki prócz tych sakralnych warto odwiedzić w mieście opowie nam Anna Soborska - Zielińska starszy kustosz Muzeum Ziemi Chełmińskiej

Opis (streszczenie): Wolność, całość, niepodległość. Tymi słowami, 24 marca 1794 roku na rynku w Krakowie, generał Tadeusz Kościuszko wezwał do broni wszystkich mieszkańców miast i wsi. Polsce groził bowiem trzeci rozbiór z rąk Rosji, Austrii i Prus i skreślenie z map Europy. Najważniejsza dla całej insurekcji kościuszkowskiej bitwa rozegrała się pod Racławicami. Pole walki za Pomnik Historii zostało uznane w 2004 roku.

Opis (streszczenie): Według legendy Żagań został założony ok. 700 roku przez słowiańską księżniczkę Żagannę, która była córką Wandy, a wnuczką króla Kraka. Pierwsza pisemna wzmianka o Żaganiu, jako grodzie kasztelańskim, pochodzi z 23 maja 1202 roku. Kilkadziesiąt lat później do miasta zostają ściągnięci kanonicy regularni św. Augustyna, którzy rozpoczynają budowę swojego opactwa. Poaugustiański zespół klasztorny w Żaganiu należy do najcenniejszych zabytków sakralnych historycznego Śląska. Jest wybitnym przykładem budowli w stylu gotyckim i barokowym. Przez wieki, opactwo było przodującym ośrodkiem religijnym i naukowym w zakresie teologii, prawa kanonicznego i rzymskiego. Teraz jako zabytek historii należy do grona najwspanialszych miejsc w południowej Polsce.

Opis (streszczenie): Zamek królewski na Wawelu, zabudowa średniowiecznego miasta, przedmieście Stradom i dawna żydowska dzielnica Kazimierz to miejsca, które prezentujemy w kolejnym odcinku programu. Kraków to miasto pełne obiektów o wysokich walorach artystycznych. Miasto jest siedzibą jednego z najstarszych uniwersytetów Europy. Spuścizną minionych stuleci jest jedyny w swoim rodzaju zespół zabytków zachowanych w oryginalnej postaci, w którym w harmonijny sposób nawarstwiły się kolejne epoki w swym doskonałym kształcie. W odcinku naszymi przewodnikami po mieście są prof. Jacek Purchla, dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie i Michał Niezabitowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.

Opis (streszczenie): Program prezentuje najciekawsze pomniki i zabytki polskiej kultury. Osiedle Katedralne w Kamieniu Pomorskim i Stargardzki zespół kościoła NMP Królowej Świata wraz ze średniowiecznymi fortyfikacjami należą do najcenniejszych zabytków regionu nadbałtyckiego. Położone w malowniczym regionie naszego kraju były wyrazem potęgi i zamożności dwóch miast, które okres największej świetności przeżywały w średniowieczu. Obydwie ceglane świątynie wyróżnia kunsztowny detal architektoniczny i glazurowane elementy. Charakterystycznym motywem dekoracji świątyni w Stargardzie jest tak zwana blenda stargardzka. To płytka wnęka o wykroju arkady, która znalazła naśladowców nie tylko na terenie Polski. Świadczy to o sile oddziaływania tego ośrodka w średniowieczu. Kamieńska katedra przyciąga nie tylko miłośników średniowiecznych budowli. Melomani z całego świata przybywają tu, by podziwiać niezwykle piękne pod względem formy i wspaniale brzmiące organy barokowe. Rozsławiony przez wirtuozów muzyki klasycznej instrument ma 47 głosów i 3300 piszczałek. Bogato zdobią go rzeźby, polichromie i złocenia. Potęgę Pomorza zbudowała tak naprawdę jedna dynastia - ród Gryfitów, który ochrzcił te ziemie i rządził nimi nieprzerwanie przez ponad 500 lat. Po wygaśnięciu dynastii Pomorze nie wróciło już nigdy do dawnej świetności. Na szczęście przypominają o niej wspaniałe gotyckie budowle, obecne tu na każdym kroku.

Opis (streszczenie): Kolejny odcinek poświęcony jest Gdyni. Dziś Śródmieście tego miasta to największy w kraju zespół zaprojektowanyi zbudowany według zasad modernizmu. Gdyński Szlak Modernizmu to dziś popularna oferta turystyczna miasta. Cztery główne trasy, wiodące przez Śródmieście oraz dawne letnisko Kamienną Górę można przemierzać samodzielnie lub z przewodnikiem. To świetna okazja, aby zajrzeć do ukrytych wnętrz kamienic lub miejsc, o których nie wiedzą zwykli śmiertelnicy.

Opis (streszczenie): Program prezentuje najciekawsze pominiki i zabytki polskiej kultury. W kolejnym odcinku Góra św. Anny. Kościół na szczycie góry nazwanej imieniem jego patronki św. Anny - wybudowany został w II połowie XV wieku. Następnie świątynię przekształcono w stylu barokowym. Osiemnastowieczny klasztor swój obecny kształt zyskał na początku wieku XX. Góra o wysokości 406 m n.p.m pierwotnie znana jako Chełm i Wysoka Góra była w średniowieczu miejscem kultu pogańskiego. W czasach nam bliższych stała się ośrodkiem wiary chrześcijańskiej oraz symbolem polskiego patriotyzmu na Górnym Śłąsku. Dziś św. Anna to także popularnycel wypraw pieszychch i rowerowych oferujący niezapomniane widoki.

Opis (streszczenie): W kolejnym odcinku "Pomników Historii" wybierzemy się do Łańcuta. Znajduje się tam zespół zamkowo - parkowy, wyjątkowa w skali Polski wielka rezydencja magnacka. Wyróżnia się rozmachem kompozycji przestrzennej, wysoką klasą artystyczną zabytkowych budynków, wyjątkowym wystrojem i wyposażeniem wnętrz oraz unikatowymi zbiorami muzealnymi. Przez lata właścicielami rezydencji byli Stanisław Lubomirski, Izabela z Czartoryskich Lubomirska oraz członkowie rodu Potockich. Na listę pomników historii zespół zamkowo - parkowy został wpisany w 2005 roku. Zamek w Łańcucie był przez lata miejscem spotkań towarzyskich. Bywali tu przedstawiciele rodów królewskich, arystokracja polska i zagraniczna oraz politycy. Pałacowe wnętrza podziwiał m.in. król rumuński Ferdynand z małżonką oraz Jerzy, książę Kentu z żoną i przyjaciółmi. Niedaleko zamku znajdują się dwa imponujące budynki neobarokowych stajni i modernistycznej z elementami klasycystycznymi wozowni. Choć tworzą one oddzielny kompleks hippiczny - tak jak za właścicieli - stanowią cześć łańcuckiej rezydencji.

Opis (streszczenie): Odcinek poświęcony historycznemu zespołowi architektoniczno - urbanistycznemu w Lublinie. Lublin jest jednym z ciekawszych Pomników Historii. Początki miasta sięgają 8 wieku. Chętnie osiedlali się tu kupcy i rzemieślnicy - Rusini, Ormianie, Tatarzy, Żydzi - tworząc z Lublina ośrodek wielokulturowy. To tu podpisano Unię Polsko - Litewską. Nad miastem wznosi się Zamek, który przez 128 lat był więzieniem. Dziś jest siedzibą Muzeum Lubelskiego, którego kolekcja jest niezwykle bogata. Można tu oglądać dzieła Bacciarellego, Chełmońskiego czy Matejki. Zabytkiem, który budzi zainteresowanie całego świata jest Kościół św. Trójcy - dawna Kaplica. Jest ona jednym z najcenniejszych zabytków sztuki średniowiecznej w Polsce.